Uitleg Spelling 10+11: Trema, apostrof, accenttekens, getallen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Uitleg Spelling paragraaf 

- 10: trema, apostrof, accent

- 11: getallen

Leerdoel 1: trema's, apostrofs en accenttekens correct gebruiken

Leerdoel 2: ik weet wanneer ik getallen als cijfers of letters moet weergeven 

10. trema, apostrof, accent

Stencil Spelling, par. 10: trema, apostrof, accent

Theorie trema

Het trema voorkomt uitspraakproblemen in woorden die geen samenstelling zijn. Je plaatst de trema op de eerste letter van de volgende lettergreep. 

kopiëren

officiële 

Theorie apostrof 

Je gebruikt een apostrof om aan te geven dat je een letter (of letters) hebt weggelaten. 

's Ochtends, Truus' tas, Wilders' betoog

Om uitspraakproblemen te voorkomen: mama's, Lex' tas, maar Robs (want geen uitspraakprobleem)

Accenttekens 

Accent aigu = é (Eén, als de zin hiermee begint) Het accent is lang. 

Accent grave = è (ja, hè!) Het accent is kort. 

Accent circonflexe = ê (enquête, frêle, gemêleerd, gênant, tête-à-tête). Er komt doorgaans geen accent circonflexe op de a, i, o en u: chateau, compote, controle, crouton, debacle, diner, paté, ragout, zone. 

Met trema 

Zonder trema

efficient

coordinatie

elektricien

geijsbeerd

genitalien

geinfiltreerd

dubieus

gelinieerd

heroine

uitzaaiingen

naief

industrieel

Italie

industriele

reunie

financien

met trema

zonder trema

coordinatie

frobelen

deodorant

poezie

patient

varieren

ontdooiing

beinvloeden

Apostrof

Trema

Accent

tv's

paraplu's 

patiënt

crèche 

enquête 

Meervouden op -ee en -ie

-ën achter het woord

-n achter het woord en trema op e (ë)

therapie

mysterie

porie

olie

trofee

snee

-e + trema toevoegen

industrieën

alleen trema toevoegen

bacteriën

olie

democratie

melodie

kolonie

categorie

biografie

allergie

kopie

porie

Geef aan welke woorden een trema nodig hebben, welke een koppelteken en welke correct gespeld zijn.

Correct gespeld

Trema nodig

Koppelteken nodig

financieel

antiaanbaklaag

skiongeluk

dietiste

melodieen

on Amerikaans

geupload

coordinatie 

officieel 

officiele 

poezie

patient

mecanicien 

museum

dieet

Met trema

Zonder trema

geen trema 

trema

atheneum

egoisme

drieendertig

gekopieerd 

officieel 

Schrijf je de onderstaande woorden met of zonder trema?

Met trema 

Zonder trema

efficient

coordinatie

elektricien

geijsbeerd

allergieen

petroleum

gelinieerd

uitzaaiingen

naief

reunie

financien

tweeendertig

met apostrof 

zonder apostrof

met trema

zonder trema

Beatrix hoed

elektricien

olien

annes dagboek

naief

Frits fiets

A4 tje

s Gravenhage

Goed geschreven, want er is geen klinkerbotsing.

Fout geschreven. Het moet met een koppelteken, want het is een samenstelling.

Fout geschreven. Het moet met een trema.

beargumenteren

reunie

$teken

WKwedstrijd

coordinator

Goed geschreven, want er is geen klinkerbotsing.

Fout geschreven. Het moet met een koppelteken, want het is een samenstelling.

Fout geschreven. Het moet met een trema.

Fout geschreven. Het moet met een apostrof.

puppys

reunie

wctje

WKwedstrijd

Goed geschreven, want er is geen klinkerbotsing.

Fout geschreven. Het moet met een koppelteken, want het is een samenstelling.

Fout geschreven. Het moet met een trema.

Fout geschreven. Het moet met een apostrof.

solooptreden

televisieuitzending

toiletsprays

uberhaupt

zelfontplooiing

11. getallen

Stencil Spelling, par. 11: getallen

Samengevat:

Je schrijft getallen in letters voor: 

- getallen tot twintig: twee, negen, zeventien, achtste, de negentiende eeuw;

- tientallen tot honderd: twintig, vijftig, tachtigste;

- honderdtallen tot duizend: driehonderd, negenhonderd;

- duizendtallen tot en met twaalfduizend: zesduizend, tienduizendste; 

- de woorden miljoen, miljard, biljoen, enz. en: vier miljoen, zeven miljardste.

Samengevat:

Je schrijft getallen in cijfers voor: 

      - getallen boven de twintig

      - maten                                       -  bedragen

      - gewichten                              -  telefoonnummers

      - data                                           -  percentages

      - exacte tijdstippen

Samengevat:

Let op!

    -  Je schrijft breuken los: een vierde (1/4)

        Behalve in een samenstelling (tweekwartsmaat, tweeënhalf)

   -   Als in een zin twee regels door elkaar lopen dan gebruik je beide keren              cijfers. 

   -   Bij grote ronde getallen in een lopende tekst combineer je cijfers en                    letters.

   -   Bij klinkerbotsing krijgen getallen in letters een trema (drieënhalf).

Otto speelde met .......... vrienden een potje Fortnite.

1. 21
2. een en twintig
3. éénentwintig
4. eenentwintig

De minister wilde ......... miljoen bezuinigen.

1. 6-tig
2. zestig
3. 60

De staatsgreep vond plaats op ..........

1. vijftien mei negentieneenenzestig
2. 15-5-1961
3. 15 mei negentieneenenzestig
4. 15 mei 1961

Om ...................... had ik een afspraak

1. 2 uur
2. 14:00 uur
3. twee uur
4. veertien uur

Hoewel ik om 14:00 uur een afspraak had, moest ik .............. wachten op de orthodontist.

1. 2 uur
2. 14:00 uur
3. twee uur

Huiswerk

- Spelling paragraaf 10 opdr. 1 t/m 5

- Spelling paragraaf 11 opdr. 1

- Klaar? Werk aan je recensie of leesboek uitlezen Dat scheelt je straks weer tijd! Inleveren: vrijdag 13 december voor 23:59 uur.

Ik heb het lesdoel van paragraaf 11 bereikt: ik weet wanneer ik getallen in letters moet schrijven.

1. Zeker
2. mogelijk
3. zwak
4. ik moet nog goed oefenen