Les 19 - Grammatica §6 Pers. en bezit. voornaamwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Les 19 - Grammatica §6 Pers. en bezit. voornaamwoord

Hallo 1va

Pak je spullen alvast (boek/Nieuw Nederlands/pen+schrift) en je leesboek

Wat gaan we doen vandaag?

• Nakijken opdrachten vorige les
• Wat weet je al?
• Uitleg persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord
  
• Zelfstandig werken
• Afsluiting
  

Nakijken § 5 opdr. 2 en 3 p. 212-213

§ 1 p. 205 Opdracht 4

We nemen opdracht 4 samen door.

p. 213 Opdracht 2

1 Sommige dieren / kunnen / volgens experts / allerlei ziektes / overdragen / op mensen.

pv = kunnen

ow = Sommige dieren

wg = kunnen overdragen

Wat kunnen sommige dieren overdragen?

lv = allerlei ziektes

2 De Romeinse god Janus / bewaakte / in de oudheid / doorgangen en deuren.

pv = bewaakte

ow = De Romeinse god Janus

wg = bewaakte

Wat bewaakte de Romeinse god Janus?

lv = doorgangen en deuren

3 Kan / de Luchtmobiele Brigade / parachutisten / droppen / achter vijandelijke linies?

pv = Kan

ow = de Luchtmobiele Brigade

wg = Kan droppen

Wie (Wat) kan de Luchtmobiele Brigade droppen?

lv = parachutisten

§ 1 p. 205 Opdracht 4

We nemen opdracht 4 samen door.

p. 213 Opdracht 2

4 In de Tachtigjarige Oorlog / brachten / postduiven / berichten / over / uit belegerde steden.

pv = brachten

ow = postduiven

wg = brachten over

Wat brachten postduiven over?

lv = berichten

5 De miniatuurstad Madurodam / schijnt / jaarlijks / zo’n 600.000 bezoekers / te ontvangen.

pv = schijnt

ow = De Nederlandse miniatuurstad Madurodam

wg = schijnt te ontvangen

Wat (Wie) schijnt de Nederlandse miniatuurstad Madurodam te ontvangen?

lv = zo’n 600.000 bezoekers

6 Zou / ons land / voor de opwekking van elektriciteit / enkele kerncentrales / moeten bouwen?

pv = Zou

ow = ons land

wg = Zou moeten bouwen

Wat zou ons land moeten bouwen?

lv = enkele kerncentrales

Wat weet je nog?

We hebben verschillende woordsoorten geleerd namelijk: blw (bepaald lidwoord), olw (onbepaald lidwoord), czn (concreet zelfstandig naamwoord), azn (abstract zelfstandig naamwoord) , zn-e (zelfstandig naamwoord eigennaam), bn (bijvoeglijk naamwoord) of st.bn (stoffelijk bijvoeglijk naamwoord).

In de volgende dia ga je de onderstreepte woorden benoemen.

a Tijdens zijn tweede zeereis laat de kapitein Sindbad per ongeluk achter op een onbewoond eiland. b Daar ontdekt hij het ei van de vogel Roc. c Als de vogel wegvliegt, bindt Sindbad zich vast aan een poot van het dier. d De vogel landt om een slang op te eten en Sindbad maakt zich snel los. e Hij bevindt zich in een rotskloof, waar het krioelt van de gigantische slangen. f Uiteraard is Sindbad bang.

g Na een tijdje ziet hij dat kooplui vanaf de rotswand stukken rauw vlees in de kloof gooien. h De stenen bodem ligt namelijk vol met waardevolle diamanten. i Die kleven aan het vlees en worden zo door adelaars mee naar boven genomen. j Daar jagen de kooplui de vogels met veel lawaai angst aan. k Zo kunnen ze de diamanten bemachtigen zonder zelf in de slangenrijke kloof af te dalen. l Sindbad verzamelt diamanten en bindt zichzelf vast aan een groot stuk vlees, waarna hij wordt meegenomen door een adelaar. m Hij keert terug naar Bagdad met een fortuin aan diamanten.

Benoem de juiste woordsoort van de onderstreepte woorden. Kies uit: blw (bepaald lidwoord), olw (onbepaald lidwoord), czn (concreet zelfstandig naamwoord), azn (abstract zelfstandig naamwoord) , zn-e (zelfstandig naamwoord eigennaam), bn (bijvoeglijk naamwoord) of st.bn (stoffelijk bijvoeglijk naamwoord).

LESDOELEN:

Ik kan/weet...

- persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden herkennen en gebruiken

Voornaamwoorden

Een voornaamwoord is een woord dat verwijst naar personen, dieren of dingen (concreet of abstract), zonder die met name te noemen. 

Degene waarover we vandaag leren zijn: persoonlijk voornaamwoord (bv. ik/hem/jullie) en bezittelijk voornaamwoord (bv. jouw/zijn/ons) 

Een persoonlijk voornaamwoord verwijst naar iemand, zoals ik, jij, hij, jullie etc. Maar het kan ook naar iets verwijzen, zoals het. 

Welk persoonlijk voornaamwoord je kiest, hangt af van de persoon (eerste, tweede of derde persoon) en het getal (enkelvoud of meervoud). 

Het persoonlijk voornaamwoord is altijd een zinsdeel, zoals onderwerp, lijdend voorwerp of meewerkend voorwerp.

Voorbeelden persoonlijk voornaamwoord

 

Mijn buurman / heeft / het  / van mij / gehoord.

Zij / stuurt / vanmiddag / de verslagen.

Kiest / hij / jou of mij?

Een bezittelijk voornaamwoord verwijst naar een bezit, zoals mijn, jouw, zijn, haar.

Het staat bijna altijd voor een zelfstandig naamwoord: dit is jouw jas. 

Maar je kunt het ook zelfstandig gebruiken, zoals in dat is de mijne. 

Als je mijn, jouw en zijn zonder nadruk uitspreekt, zeg je m'n, je en z'n.

Voorbeelden bezittelijk voornaamwoord

 

Ik geloof je verhaal niet.

Dat is hun huis.

Ik kijk uit naar mijn vakantie.

Let op: het woord het is persoonlijk voornaamwoord als het niet bij een zelfstandig naamwoord hoort en wel een duidelijke betekenis heeft:

– Dit boek is heel spannend, dus ik heb het (= dit boek) in één adem uitgelezen.

– Het is vrijwel zeker dat de orkaan Sally veel schade zal veroorzaken.
 

In de laatste zin betekent het woord het ‘dat de orkaan Sally veel schade zal veroorzaken’.

Kijk maar: Dat de orkaan Sally veel schade zal veroorzaken, is vrijwel zeker.

In het eerdere schema kon je zien dat je, haar, ons, jullie en hun zowel persoonlijk als bezittelijk voornaamwoord kunnen zijn. Je bepaalt de woordsoort door het woord te vervangen.

Een persoonlijk voornaamwoord kun je vervangen door hij of hem.

– Is dat huis van jullie (pers.vnw) duur? → Is dat huis van hem duur?

Een bezittelijk voornaamwoord kun je vervangen door zijn.

– Hé, daar loopt hun (bez.vnw) hond. → Hé, daar loopt zijn hond.

Welke voornaamwoorden staan hier?

Zelf oefenen

Cursus 5 - Grammatica §6 persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord

Wat: Maak van §5 opdr. 3 (blz. 213) en van §6 opdracht 1 t/m 3 (blz. 214-215)

Hoe:  Zelfstandig in je schrift.

Hulp: Theorie uit je boek, docent.

Tijd: 15 min.

Uitkomst: Geoefend met bijvoeglijk naamwoord

Klaar?

Lezen in je leesboek of ander huiswerk

LESDOELEN:

Ik kan/weet...

- persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden herkennen en gebruiken

Fijne dag!

Ruim rustig op en blijf rustig zitten tot de bel gaat.