20180312 grammatica + argumenteren

Zinsdelen

bijvoeglijke bepaling

Programma

Quiz over zinsdelen

(korte) uitleg bijvoeglijke bepaling

Zelfstandig werken

(korte) uitleg samengestelde zin

Zelfstandig werken

Leerdoelen

Je weet wat een bijvoeglijke bepaling is.

Je kent en herkent het verschil tussen een nevenschikkende samengestelde zin en een onderschikkende samengestelde zin.

Ze waarschuwden hem niet op tijd.

hem =

1. onderwerp
2. lijdend voorwerp
3. meewerkend voorwerp

Onze hond werd door een fietser aangereden.
Wat is het gezegde?

1. werd (wwg)
2. werd aangereden (wwg)
3. werd door een fietser aangereden (nwg)

Onze hond werd door een fietser aangereden.
Wat is 'onze hond'?

1. onderwerp
2. lijdend voorwerp

Onze hond werd door een fietser aangereden.
Wat is 'door een fietser'?

1. lijdend voorwerp
2. bijwoordelijke bepaling
3. meewerkend voorwerp

Gisteren werd ik door een andere hardloper ingehaald op de atletiekbaan.

Hoeveel bijwoordelijke bepalingen zitten er in de zin?

1. 0
2. 1
3. 2
4. 3

De bijvoeglijke bepaling

Een bijvoeglijke bepaling zegt iets over een zelfstandig naamwoord. Een bijvoeglijke bepaling vind je door te vragen welk/wat voor + het zelfstandige naamwoord?

Let op: het is niet een zelfstandig zinsdeel!

voorbeeld

Een prachtige bungalow 

Het derde huis vanaf de hoek 

Het boek van Jan 

Levende talen 

De kapotte lantaarnpaal op de hoek van de straat  

Zelfstandig werken

Maak opdracht 19 en 20 (hoofdstuk 1.4)

10 minuten

Klaar? Ga dan verder met de weekplanner.

Enkelvoudige zin

Hij heeft deze garnalen gegeten.

Enkelvoudige zin

Hij heeft deze garnalen gegeten.

Samengestelde zin

Wie deze garnalen had gegeten, kreeg diezelfde avond hevige buikkrampen.

Samengestelde zin

Wie deze garnalen had gegeten, kreeg diezelfde avond hevige buikkrampen.

Kreeg wie deze garnalen had gegeten diezelfde avond hevige buikkrampen?

Ontleden op 2 niveaus

1e niveau (hoofdzin)

2e niveau (bijzin)

Oefening

Ontleed deze zin:

Wie deze garnalen had gegeten, kreeg diezelfde avond hevige buikkrampen.

Oefening

Ontleed deze zin:

| Wie deze garnalen had gegeten, | kreeg | diezelfde avond | hevige buikkrampen. |

nevenschikking/onderschikking

Nevenschikkend   2 of meer hoofdzinnen naast elkaar

                                      o en pv staan naast elkaar in beide zinnen

Onderschikkend    hoofdzin en bijzin

                                       Bijzin: o en pv staan uit elkaar

                                       bijzin heeft een functie (onderwerp, lv, enz.)

voorbeelden

WIDM 2018 is afgelopen en we weten eindelijk wie de mol is.

Jan was de mol, maar dat wist Olcay niet.

Ruben was de winnaar, want hij wist het wel.

Jan was een heel goede mol, of de rest lette niet op.

voorbeelden (2)

Omdat Jan steeds de leiding nam, heeft niemand hem verdacht.

Toen Jan eindelijk mocht zeggen dat hij het was, viel Olcay haar mond open van verbazing.

Ruben wist dat Jan de mol was.

Zelfstandig werken

Maak opdrachten 1, 2 en 3 (hoofdstuk 2.4)