Herhaling H8 jaar 1 (theorie)

• Mens & Maatschappij
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

Herhaling H8 jaar 1 (theorie)

8.1 - de Franse Revolutie

8.2 - Nederland en Frankrijk

8.3 - Rechten en Plichten

8.4 - Vrijheid

8.1 - de Franse Revolutie

Het begin van de Franse Revolutie

- Drie standen

- Belasting betalen 

De drie standen

Drie standen maatschappij

Democratie

Demos = volk

Kratein – regeren

Democratie – het volk regeert

Parlementaire democratie

De Franse Revolutie

• 1789: Franse Revolutie
  
•  Voorstanders: Revolutionairen
  
• Koning geen macht meer
  - Nationale Vergadering
  - Democratische Revolutie
• 1792: Koning vlucht
  - Guillotine 

8.2 - Nederlandse en Frankrijk

Napoleon als leider

Positieve verandering:

Code Napoléon:

• Wetboek van Napoleon
• Alle mensen dezelfde wetten en straffen

Schaft in veroverde gebieden de standenmaatschappij af

Napoleon als leider

Napoleon was verlicht absolutist (alles voor, niets door het volk)

Verdere positieve veranderingen:

1. Achternamen
2. Huisnummers
3. Burgerlijke stand
4. Metriek stelsel
5. Begin onderwijs en bouw musea
6. Verkeersregels (rechts rijden)

1795-1801: 

Bataafse Revolutie

• Revolutie onder leiding van de patriotten > willen meer rechten en inspraak en af van de stadhouder

• 1787: Poging de macht te grijpen > mislukt > gevlucht naar Frankrijk > 1795: patriotten krijgen hulp van de Fransen > Bataafse Republiek

• Stadhouder Willem V vlucht hierop naar Engeland

De vluchtende stadhouder Willem V neemt afscheid op het strand van Scheveningen.

In de Nederlandse republiek werd de macht verdeeld door de rijke families. Eén familie was wel veel machtiger dan de rest. Dat waren de Oranjes. Zij leverden de stadhouder, een belangrijke bestuurder die onder meer opperbevelhebber van leger en vloot was.

Patriotten aan de macht

De patriotten zijn in Frankrijk getuigen van de geslaagde revolutie, ze willen deze revolutie graag exporteren naar Nederland. Toen het Franse leger optrok naar de Republiek, sloten de patriotten zich aan bij het leger. Eenmaal in de Republiek helpen de Fransen de patriotten aan de macht > De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden wordt de Bataafse Republiek o.l.v. de patriotten.

Willem V + regenten krijgen de schuld

Aan het hoofd van de Nederlanden stond de stadhouder. Vanaf 1751 was Willem V de stadhouder in de Nederlanden. 

Een deel van het volk vond dat Willem V zich gedroeg als een koning.... dus

8.3 - Rechten en Plichten

Hoe zat Nederland in elkaar?

Monarchie

Grondwet / constitutie

Constitutionele monarchie

Rechten en plichten

Rechten zijn:                                                                      Plichten zijn:

Dingen die je mag                                                     Dingen die je moet                                                

Strafbaar feit of misdrijf?

• Houd je je niet aan de wet? --> strafbaar feit
• 2 soorten strafbaar feit:
  - Overtreding
  - Misdaad/Misdrijf
• Bega je een strafbaar feit? --> Ben je een dader

Soorten rechtspraak

• Strafrecht, Burgerlijk recht en Bestuursrecht
• Strafrecht: tussen staat en verdachte
• Burgerlijk recht: tussen burgers en/of organisaties
  - Scheidingen, garantieregels
• Bestuursrecht: tussen burger en overheid
  - Aanleg van snelweg, belasting

Indeling rechtszaal

De grondwet

Grondwetten vormen de basis voor rechtsstaten. De grondwet:

• begrenst de macht van de staat.
• legt fundamentele rechten van burgers vast.
• geeft aan hoe de machtsorganen van de staat zijn georganiseerd.
• drukt de eenheid van de natie uit.

Rechten

Een belangrijke taak van de overheid is het beschermen van de grondrechten. 

Er zijn twee soorten grondrechten.

1. Klassieke grondrechten (beschermen van burgers)

2. Sociale grondrechten (zorgen voor burgers)
 

8.4 - Vrijheid

Emancipatie

- Gelijke kansen voor iedereen

Controle en vrijheid.

Sociale controle: mate waarin mensen op elkaar letten.

Individuele vrijheid: dingen die je zelf kunt bepalen.

Asociaal: als je geen rekening houdt met anderen.

Participatie

Participatie = meedoen. 

Bijvoorbeeld: als je ouders ziek zijn, hebben ze recht op hulp. Maar dat wil niet zeggen dat de overheid hier altijd voor moet zorgen. Misschien kun jij wel helpen bij de verzorging. Als dat echt niet lukt, dan helpt de overheid.

Vrijheid van meningsuiting