T2: bs 1: voedingsmiddelen en voedingsstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

Programma

• lesdoelen 
• uitleg
• opdrachten maken
  

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik uitleggen: 

• verschil tussen voedingsmiddelen en voedingsstoffen;
  
• 6 groepen voedingsstoffen;
• functies van voedingsstoffen benoemen;
• uitleggen wat een indicator is.

Welke voedingsstoffen kennen we ?

Voedingsstoffen

Alle dingen die wij eten, zijn voedingsmiddelen. 

In die voedingsmiddelen, zitten verschillende voedingsstoffen.

Voorbeeld: De aardappel bevat verschillende voedingsstoffen.

-Voedingsmiddel = Alles wat je eet en drinkt.

-Voedingsstoffen = Zijn de bruikbare bestanddelen uit voedingsmiddelen.

Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig om zichzelf in leven te kunnen houden.

Zes groepen voedingsstoffen

Er bestaan zes soorten voedingsstoffen.

Deze  hebben allemaal één of meer functies in het lichaam.

Vier functies van voedingsstoffen

Er zijn vier functies van voedingsstoffen.

1. Brandstoffen; energie
2. Bouwstoffen; groei en herstel
3. Reservestoffen; opslag
4. Beschermstoffen; zorgen dat je niet ziek wordt 

Waarvoor kun je de verschillende voedingsmiddelen gebruiken?

koolhydraten

brandstof

reservestof

bouwstof

 

Zetmeel is een koolhydraat.

Als zetmeel tijdens het verteringsproces verteerd wordt (in stukjes wordt 'geknipt'), dan ontstaat glucose. Dat is een belangijke brandstof voor het functioneren van bijvoorbeeld de hersenen.

Koolhydraten leveren vooral brandstof, ze zijn belangrijk om optimaal te kunnen bewegen, denken en bijv. je te kunnen concentreren. 

Vetten

Brandstof

reservestof

bouwstof

De belangrijkste functie: Brandstof. Als je teveel vet binnenkrijgt, slaat je lichaam het op als reservestof. Bijv. onder je huid of rond je organen. Er zijn 2 belangrijke soorten vetten:

Verzadigd vet = Verkeerd vet.

Het zit in veel dierlijke producten,

in koek, gebak en snacks.

Onverzadigd vet = Oké vet = goed vet.

Het zit in bijv. margarine, olijfolie, vis en noten.

Eiwitten

bouwstof

brandstof

Dit zijn de belangrijkste bouwstoffen voor je lichaam. Bijv. voor de groei.

Zijn belangrijk voor de opbouw,

het onderhoud en reparatie van onze lichaamsweefsels. Bijvoorbeeld voor de huid, organen en spieren.

Eieren, vlees, zuivel, vis en zaden.

Vitaminen

bouwstof

beschermende stof

Ze zorgen voor een goede stofwisseling. Als je er te weinig van binnenkrijgt, word je ziek!

Belangrijke vitaminen zijn bijv.

A: Om goed te zien --- D: Kalk voor je botten.

D maakt je lichaam aan m.b.v. zonlicht.

C, D en K zijn ook belangrijk.

Vitaminen worden niet verteerd.

Ze kunnen direct worden opgenomen door het lichaam

Mineralen/zouten

bouwstof

beschermende stof

Ze zijn onmisbaar voor een goede gezondheid en normale groei en ontwikkeling. Je hebt er maar een klein beetje van nodig per dag. In gezonde voeding zit voldoende.

Mineralen worden niet verteerd.

Ze kunnen direct worden opgenomen door het lichaam. Voorbeelden van mineralen zijn:

Zink, ijzer, calcium (kalk), natrium.

water

Voorziet je lichaam net als andere dranken van vocht. Fruit en sommige groenten bevatten veel water.

Het is een hele belangrijke bouwstof voor het lichaam en is nodig voor het vervoer van stoffen in je lichaam. Belangrijke stoffen lossen op water. Bloed bestaat vooral uit water en vervoert die stoffen door je lichaam.

bouwstof

Beschermende voedingsstoffen zijn

1. Vetten, mineralen en vitamines
2. Vitamines en mineralen
3. Koolhydraten, mineralen en vitamines
4. Vetten en vitamines

Wat zijn voedingsstoffen?

1. Alles wat je eet en drinkt
2. Stoffen uit planten die je lichaam niet kan verteren
3. Bruikbare bestanddelen uit voedingsmiddelen

Voedingsmiddelen

Een voedingsmiddel is alles wat je eet/drinkt.

Een voedingsstof is een nuttige stof in een voedingsmiddel.

• Plantaardige voedingsmiddelen:
  

Afkomstig van planten.

• Dierlijke voedingsmiddelen:
  

delen van dieren (vlees, vis) of producten van dieren (eieren, melk, ...

Zijn het voedingsstoffen of voedingsmiddelen?

Voedingsstoffen

Voedingsmiddelen

Chips

Vitaminen C

Brood

ei

Sla

Koolhydraten

Calcium

Yoghurt

Eiwitten

melk

Wat zie je op het plaatje?

1. Voedingsstoffen
2. Voedingsmiddelen

suikers en zetmeel zijn voedingsmiddelen of voedingsstoffen

1. voedingsmiddel
2. voedingsstoffen

Ik heb een vraag

ja, ik heb een vraag.

Nee, ik heb geen vraag.

Opdrachten

Je maakt basisstof 1 + 2 af:

Wat niet af is, is huiswerk :) 

Zet de voedingsmiddelen op de juiste voedingsstoffen.

Brandstoffen

koolhydraten en vetten

Bouwstoffen

eiwitten en water

Beschermstoffen

vitaminen en mineralen