In deze les zitten 47 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 7 videos.
Onderdelen in deze les
Lering en vermaak
Slide 1 - Tekstslide
Dagelijks leven in De Republiek
hoge welvaart, zeker bij de gegeoede burgerij
maar ook calvinistisch (protestants)
Dus: sobere kerken en altijd 'goed' leven, want God ziet alles en biechten is geen optie
Slide 2 - Tekstslide
Dagelijks leven in de Republiek
Dus: alleen maar genieten kan natuurlijk niet
Daarom: lering en vermaak, veel kunst (vermaak) heeft een belerende inhoud
Slide 3 - Tekstslide
Beeldende kunst met een boodschap
Vanitasstilleven - stilleven dat herinnert aan eigen sterfelijkheid (en dus de naderende hel/hemel)
Genrestuk - een voorstelling van het dagelijks leven maar mét boodschap
Slide 4 - Tekstslide
Waarom was de belerende inhoud zo belangrijk voor kunst in De Republiek?
Slide 5 - Open vraag
Niet zo geheime boodschap
voor de burgers in de 17e eeuw was de boodschap makkelijk te herkennen
Dat was dankzij de emblemata boeken
Slide 6 - Tekstslide
Slide 7 - Video
Uit welke drie onderdelen bestaat een embleem?
Slide 8 - Open vraag
Bekijk het volgende schilderij aandachtig!
Slide 9 - Tekstslide
Slide 10 - Tekstslide
Noem minstens twee levenslessen die je uit het voorgaande schilderij kunt halen.
Slide 11 - Open vraag
Homo bulla
de mens is als een zeepbel
zeepbel en schedel verwijzen naar sterfelijkheid
Slide 12 - Tekstslide
homo bulla in de praktijk: vanitas met zeepbellen
Slide 13 - Tekstslide
Bellenblazend jongetjes verstopt op de zoldering bij wijze van commentaar op datgene er zich onder hem afspeelt
oude man met een jong meisje....
natuurlijk niet een goed voorbeeld
oesters zijn uiteraard lustopwekkend, foute combi met oude man en jonge vrouw
dronken man = twijfelachtig voorbeeld
homo bulla in de praktijk
Slide 14 - Tekstslide
genrestukken
het is niet altijd wat het lijkt:
het dagelijks leven met een moraal
Slide 15 - Tekstslide
Slide 16 - Video
Slide 17 - Video
maar er valt niet alleen wat te leren van de schilderkunst...
Slide 18 - Tekstslide
Slide 19 - Video
Leg uit wat een rederijkerskamer is.
Slide 20 - Open vraag
Rederijkers in de Gouden Eeuw
vanaf 1600 kunnen ook niet-leden naar voorstellingen van de rederijkers komen kijken (uiteraard tegen betaling)
Daarnaast worden ze ingezet in bij belangrijke gebeurtenissen in de stad
zoals bijvoorbeeld bij de intocht van Maria de Medici in A'dam
Slide 21 - Tekstslide
Maria de Medici inAmsterdam
rederijkers krijgen de opdracht om de ontvangst luister bij te zetten
resultaat: tableaux vivants en drijvend theater op het water van het Rokin waar in 7 voorstellingen de Franse en Amsterdamse geschiedenis wordt opgehemeld
triomfpoort speciaal opgericht voor Maria de Medici met bovenin het schilderij van de volgende dia
Slide 22 - Tekstslide
Maria de Medici afgebeeld als Cybele, de moder van de goden
Amsterdamse stedenmaagd, de personificatie van de stad Amsterdam
Slide 23 - Tekstslide
www.rijksmuseum.nl
Slide 24 - Link
www.rijksmuseum.nl
Slide 25 - Link
Amsterdamse Schouwburg
tussen 1618 en 1638 is er geen ruimte voor een bloeiend cultureel leven door de orthodox protestanten
in 1638 wordt de nieuwe Amsterdamse schouwburg geopend
De wereld is een schouwtoneel, elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel.
Slide 26 - Tekstslide
toneellocatie in de middeleeuwen
Verschillende podia naast elkaar
Elk podium een locatie in het verhaal
Voorstelling verplaatst zich van podium naar podium
Slide 27 - Tekstslide
Slide 28 - Tekstslide
Toneellocatie in de 17e eeuw
Amfitheater als voorbeeld
Een toneel voor alle scènes
Middentoneel met zijtonelen (1 toneel maar dus wel meerdere locaties!)
Later 1 toneel met wisselende decors
Slide 29 - Tekstslide
Amfitheater bij Pamukkale, Turkije
vaste achterwand
Slide 30 - Tekstslide
Amsterdamse Schouwburg
tussen 1618 en 1638 is er geen ruimte voor een bloeiend cultureel leven door de orthodox protestanten
in 1638 wordt de nieuwe Amsterdamse schouwburg geopend
De wereld is een schouwtoneel, elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel.
Slide 31 - Tekstslide
vast toneel, naar klassiek model
loges voor het publiek
op het -vaste- decor zitten verschillende 'kamers' zodat het verhaal zich op het toneel kon verplaatsen en er geen decorwisseling nodig was
Slide 32 - Tekstslide
zaal van de Amsterdamse schouwburg
loges en balkons voor het goed betalende publiek
op de begane grond zijn de goedkopere staanplaatsen
raam achter het publiek zorgt voor belichting
De voorstellingen beginnen om 4 uur 's middags, want met alleen kaarsen zie je anders heel weinig.
Slide 33 - Tekstslide
in 1664 wordt de schouwburg gemoderniseerd: er komt een diep toneel met een lijst er omheen
voortaan wordt op hetzelfde toneelvlak gespeeld (in plaats van verschuivende scènes)
beschilderde doeken vormen de coulissen en de achterwand, met deze doeken werd ook diepte gecreëerd
nieuwe toevoeging: kabels en katrollen in de coulissen waardoor bijvoorbeeld vliegende engelen mogelijk worden
Slide 34 - Tekstslide
Slide 35 - Video
Wat zijn de twee doelen van de Duytsche Academie?
Slide 36 - Open vraag
Welke 3 vormen van toneel kende men in de zeventiende eeuw?
Slide 37 - Open vraag
klucht
Slide 38 - Woordweb
komedie
Slide 39 - Woordweb
Aristoteles en zijn visie op het tragedie
eenheid van tijd, plaats en handeling
Dus: het verhaal speelt zich af op 1 locatie, binnen 24 uur en zonder minder belangrijke nevenverhalen
5 bedrijven, eerste vier afgesloten dmv rei
uiteindelijke doel: catharsis na afloop
rei= gezongen afsluiting van een acte die óf samenvat wat er eerder gebeurt is óf commentaar levert op dat wat eerder gebeurt is
catharsis = een zuivering van de ziel de die kijker ervaart na het ervaren van het toneelstuk (angst, vrees etc)
Slide 40 - Tekstslide
voor de moderne variant van een rei: de oempa loempa's van Sjakie en de chocoladefabriek doen eigenlijk gewoon hetzelfde
Slide 41 - Tekstslide
Slide 42 - Video
tragedie
Slide 43 - Woordweb
Gysbrecht van Aemstel
geschreven door Joost van den Vondel voor de opening van de Amsterdamse schouwburg
verhaal over de stad Amsterdam
Slide 44 - Tekstslide
Slide 45 - Video
De Gysbrecht wordt vaak beschouwd als een nationalistisch stuk. Leg uit waarom.
Slide 46 - Open vraag
Dans
Ondanks het protestantse milieu wordt er wel veel gedanst in de Republiek
Op feesten, maar ook op toneel.
Dat kan op 2 manieren:
- dansvoorstelling met allegorische voorstellingen