6.2 Pruiken en problemen in de achttiende eeuw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Geschiedenis

H2

5 februari 2024

Planning

• Planning periode 3
• Uitleg 6.2

6.2 Pruiken en problemen in de achttiende eeuw

Leerdoelen

De leerdoelen van deze les zijn:

• Je kunt uitleggen waarom het bestuur van Lodewijk XVI in de problemen komt.
  
• Je kunt uitleggen waarom de bourgeoisie ontevreden is over de standenmaatschappij.
  
• Je kunt continuïteit en verandering onderscheiden.
  

De Zonnekoning

• Lodewijk XIV (1638-1715) was één van de machtigste koningen van Frankrijk. 
• Hij werd koning toen hij 5 jaar was. Tot zijn 23e werd Frankrijk daarom bestuurd door eerste minister Mazarin.

• Hij zorgde ervoor dat iedereen naar Lodewijk zou luisteren en dat hij de absolute macht had.

Pak je smartphone of tablet en klik op de link om het paleis van Versailles van binnen te bekijken!

L'État, c'est Moi

• De wil van de koning is wet. Dit noem je absolutisme. (Ancien Regime).

• Lodewijk XIV was een Franse koning met absolute macht. 
• Deze macht is door god gegeven: droit divin (goddelijk recht)

• Zo hoeft dus ook niemand aan de koning te twijfelen...
• ZIjn opvolgers Lodewijk XV & Lodewijk XVI die waren ook absoluut vorst 

Lodewijk XV

Lodewijk XVI

Het hofleven van Versailles

Belasting?

Non!

Misoogst

• Door mislukte oogsten waren de graanprijzen (en dus ook de prijs van brood) enorm gestegen. Er ontstonden zelfs hongersnoden.

• Ondertussen moest de derde stand wél veel belasting betalen.

Frankrijk gaat langzaam failliet

• Het bestuur en leger functioneerden slecht.
• Feesten, paleizen, bestuur en oorlogen kosten heel veel geld, maar het geld is op. 
• Koning Lodewijk XVI wil graag meer geld hebben, maar de Adel & geestelijkheid wilde geen belasting betalen 

Kort pauzemoment

Vul je waterfles of ga naar de wc.

Geen telefoons!

Standenmaatschappij

• Sinds de middeleeuwen was de Franse samenleving verdeeld in 3 standen: 'bidders, strijders en werkers'

• Over deze verdeling kon niet worden getwijfeld: God had dit zo bepaald.

De eerste stand

• De geestelijkheid: de mensen van de kerk. Zij zorgden dat de mensen in de hemel zouden komen. 
• De hoge geestelijken woonden in grote paleizen en hadden vooral rechten (en maar weinig plichten).

• De geestelijken bezaten veel grond: het waren grootgrondbezitters

De tweede stand

• De edelen: de mensen van adel. Zij zorgen voor het bestuur en de verdediging van het land. Zij woonden in grote paleizen en hadden vooral rechten (en maar weinig plichten).
  

• De koning vertrouwde hen niet: daarom mochten (moesten!) ze bij hem in de buurt wonen. Zo kon hij ze in de gaten houden.
  

De derde stand

• De boeren en de burgers. Eigenlijk iedereen die niet bij de eerste of tweede stand hoorde. Daarom waren er in de derde stand ook grote verschillen. Zo had je de rijke burgerij, de bourgeoisie (97% van de bevolking). Dit waren mensen met een eigen bedrijf of een diploma.

• De derde stand had alle plichten: zij moesten bijvoorbeeld wél belasting betalen.

  Ongelijkheid

• Hoge belastingen voor de boeren (Hofstelsel met herendiensten bestaan nog steeds)

• Ook bij slechte omstandigheden, moeten ze betalen -> boeren worden ontevreden
• Ook in de steden onrustiger: armoede groot en slechte arbeidsomstandigheden.
• Vooral de bourgeoisie (rijke burgers) spreekt zich hiertegen uit

Ontevredenheid Bourgeoisie

• Geen inspraak
  

De rijke burgers, als leden van de derde stand, geen enkele zeggenschap hadden in het bestuur. 

• Ongelijke belastingverdeling
  

De bourgeoisie had geen inspraak in het bestuur, maar betaalde wel een groot deel van de belastingen.

Ontevredenheid Bourgeoisie

• Ongelijke rechtspraak
  

Burgers en boeren kregen zwaardere straffen opgelegd voor overtredingen dan edelen en geestelijken.

• Geen aandacht voor de handel
  

De overheid deed geen moeite om de handel te bevorderen, tot grote ergernis van de kooplieden.

Salon bijeenkomst verlichting denkers

Denkers en filosofen uit de bourgeoisie, die hun ideeën over een nieuwe maatschappij met een nieuw bestuur niet voor zich wilden houden, stonden op.

Het begin van de verlichting.

Leerdoelen

De leerdoelen van deze les zijn:

• Je kunt uitleggen waarom het bestuur van Lodewijk XVI in de problemen komt.
  
• Je kunt uitleggen waarom de bourgeoisie ontevreden is over de standenmaatschappij.
  
• Je kunt continuïteit en verandering onderscheiden.
  

Huiswerk

Maak opdrachten 1 t/m 8 van 6.2