2.3 Braziliaanse economie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

2.3 De Braziliaanse economie

Pelourinho ligt in salvador

Het betekent schandpaal

Dit is de Braziliaanse versie er is ook een jail versie voor de V.S.

Waar zou dit zijn? Waarom voelen de Brazilianen in deze clip zich zo verbonden met de tekst van dit nummer? Welke bevolkingsgroep van Brazilie is vooral te zien in deze clip? In dit clipje zitten trommels in de jail versie niet. Wat maakt dat ze in Brazilie houden van sterke ritmes?

Aan de gebouwen in de clip en in het filmpje is de Portugeese invloed goed te zien. Noord-Oost Brazilie was in de koloniale periode een belangrijke regio. Hier waren veel plantages. 

17e en 18e eeuw kwamen meer europese migranten en vestigden zich vanwege klimaat in het Zuiden.

Er kwam echter een groot aantal immigranten uit Duitsland, Italië, Polen en Oekraïne, naast immigranten uit onder meer Nederland, Uruguay, Argentinië, de Azoren en Spanje. 

Lesdoelen

1. Hoe heeft de Braziliaanse economie zich ontwikkeld tot die van een land in de semiperiferie? 
2. Wordt Brazilie ooit een centrum land?

Beetje gekkigheid.

De economie van Brazilie lijkt op een vliegende kip. De vleugels zijn te klein om echt te vliegen. Op en Neer gaat de economie, maar groeit wel met ups en downs

Pas na 2000 gaat de economie echt groeien. De grootste sectoren blijven land en mijnbouw, maar ook industrieproducten gaan goed. 

• De "hele" wereld gaat ec. goed dus veel vraag naar grondstoffen en producten
• meer productie -->meer werk--> meer inkomen--> groei binnenlandse afzetmarkt
• Veel goedkope energie beschikbaar Olie, waterkracht, bio-ethanol om ec. te laten draaien
• Energie kan ook verkocht worden

Economische bloei

Beschikbaarheid van veel goedkope energie.

- aardolie, suikerriet voor bio-ethanol, 

- waterkracht

- geen dure import, wel dure export

Ontwikkelingskenmerken waaraan je de bloeiperiode herkent:

- daling aandeel beroepsbevolking in de landbouw

- daling bijdrage landbouw aan bnp

- stijging score op de human development 

 index / VN- Ontwikkelingsindex (HDI)

Stijging HDI

Levensstandaard is echt enorm gestegen.

Meerdere dalingen

2008-2015-2021

2008 Wereldwijde crisis door bankencrisis

Br. enorm afhankelijk van export dus heeft gelijk veel invloed op de economie van het land.

2015 Br. afhankelijk van grondstoffen verkoop deze prijzen fluctueren veel. Dat maakt je kwetsbaar. china een grote afnemer gaat het slecht in dat land dan

heeft dit veel invloed

2021 Corona Brazilie zeer zwaar

 getroffen 

Minder productie-minder werk-binnenlandse koopkracht daalt en dus de afzetmarkt

Voor 33 % is de informele sector een bron van inkomsten.

werk dat niet geregistreerd wordt. Onzeker inkomsten. geen inkomen als je ziek bent etc. 

De informele sector

Aan de slag

 Maken volgende opdrachten van par. 2.3

1,2,3,4

2.3 De Braziliaanse economie

Lesdoelen

1. Hoe is de grote sociale en regionale ongelijkheid in Brazilië zichtbaar en te verklaren? 
2. Met welk beleid probeert de Braziliaanse overheid de ongelijkheid te verkleinen?    

Waar zien we een voorbeeld van.

Wat zijn de nadelen van de informele? sector

Het werk in de informele sector wordt niet geregistreerd.

Voordeel:

+ geen belasting betalen

Nadelen:

- geen uitkering bij ziekte of een ongeval

- onzekere inkomsten

Armoede

- Korte termijn:

Geen geld

Geen eten

- Lange termijn:

Geen opleiding

Geen gezondheidszorg

Geen toekomst

Vicieuze cirkel: Kinderen beginnen jong met werken, hebben geen opleiding afgerond en krijgen later moeilijk een baan (met een normaal salaris) --> Ook een nieuwe generatie belandt in armoede

Hoe zijn beide termijnen met elkaar te verenigen?

Sociale ongelijkheid

In stad en op platteland.

Sociaal culturele ongelijkheid:

• Etniciteit speelt een grote rol bij sociale ongelijkheid.
• Grootgrondbezitters
• Waar in Brazilie woonachtig

Ook de regionale ongelijkheid is relatief groot.

Zuiden en zuidoosten: 

meest welvarend

- hoogwaardige industrie

- dienstensector

- veel hoofdkantoren 

gunstige vestigingsplaatsfactoren:

+ internationale (lucht)havens

Ook de deelstaat van Brasília is welvarender door veel goedbetaalde overheidsbanen.

+ toegang tot kapitaal (banken)

+ grote, hoogopgeleide beroepsbevolking

+ koopkrachtige afzetmarkt

Sociale ongelijkheid

Gini-coëfficiënt geeft de sociale ongelijkheid weer.

Opdracht lorenz Curve

Welke kansen zijn er voor jou?

• Iemand die voor een dubbeltje wordt geboren, zal nooit een kwartje worden
• Hoe voelt dit voor jou in de Nederlandse samenleving?

sociale mobiliteit

Extreme armoede in Brazilië is afgenomen dankzij...

Programma Bolsa Familia

00:34

Wat zijn de twee voorwaarden waaraan men moet voldoen om mee te doen aan Bolsa Familia?

00:47

Wat zijn de belangrijkste doelen van Bolsa Familia?

02:22

Welke sociale ongelijkheid wordt er bedoeld en hoe is deze ontstaan volgens de minister?

03:13

Hoeveel mensen zijn gered van extreme armoede door Bolsa Familia?

1. 26 miljoen
2. 36 miljoen
3. 46 miljoen
4. 56 miljoen

Bolsa Familia: Een (kleine) uitkering aan arme gezinnen

Voorwaarden:

- Dat de kinderen in het gezin naar school gaan (te vaak absent = geen geld!)

- Dat de kinderen in het gezin zich laten inenten

Gemiddeld inkomen pp in gezin < $56: Aanvulling van $ 13 per kind

Bij gemiddeld inkomen < $28, nog eens $28 extra

“Conditional Cash Transfer”

12 miljoen families krijgen de Bolsa Familia (bereik: zo’n 44 miljoen mensen / 22% van de bevolking)

Lesdoelen

• Je weet hoe het ontwikkelingspeil van Brazilië is veranderd de laatste 20 jaar.
• Je weet de voorwaarden en resultaten van Bolsa Familia programma te benoemen
• Je kunt de gevolgen van de verandering van het ontwikkelingspeil voor de inkomensongelijkheid van de Brazilianen benoemen.

Huiswerk lezen par 2.3 maken 5 en 7

Sociaalgeografische kenmerken van Brazilie

• In het dagelijks leven spelen raciale verschillen een grote rol.
  
• De bevolking van Brazilië is in hoge mate gemestizeerd. Daarnaast zijn er van oorsprong inheemse, Afrikaanse, Europese en Aziatische bevolkingsgroepen.
  
• Ondanks de toenemende sociale mobiliteit is er nog steeds een grote kloof tussen arm en rijk met bijbehorend verschil in ontwikkelingskansen.
  
• De kustprovincies zijn het meest ontwikkeld, het dichtst bevolkt en het meest gemoderniseerd maar ook binnen de kustprovincies zijn er grote verschillen.
  
• De verstedelijkingsgraad van Brazilië is hoog. Het verstedelijkingstempo ligt in het binnenland hoger dan aan de kust.
  

soort samenvatting belangrijke punten

Het effect

Bolsa Familia heeft bijgedragen aan 20% van de armoedebestrijding in Brazilië

80% van de kosten gaan naar de mensen die leven in (extreme) armoede

Inkomen armste families steeg met 25%

Kinderen kregen op school te eten

--> (Veel) minder kinderarbeid onder gezinnen die Bolsa Familia kregen

Bolsa Familia

• Geleidelijk verhogen minimumloon
• Banken verplichten tot het makkelijker verlenen van kredieten
• Positieve discriminatie 

Welke kritiek op de Bolsa Familia is zichtbaar in de cartoon?

• De beurs ontneemt de financiële prikkel om zelf werk te gaan zoeken. 

Andere maatregelen om sociale ongelijkheid aan te pakken 

• Positie van de arme boeren proberen te verbeteren (landhervormingen, maar.. mislukken vaak omdat..) 
• Millenniumdoelen nastreven

Maar hoe verder in de toekomst? 

Effecten economische crises, corona, ... 

Deelvragen §3.4 

• Hoe is het ontwikkelingspeil van Brazilië in de laatste twintig jaar veranderd?
•  Welke gevolgen heeft de verandering van het ontwikkelingspeil voor de inkomensongelijkheid van de Brazilianen?

Opgave 2: Lorenzcurve

1. Wat kan je in de Lorenzcurve aflezen?

• Hoe de welvaart in een land over de bevolking verdeeld is. 

1. Wat kan je zeggen over Brazilië?

• Inkomensverschillen zijn kleiner geworden, maar nog niet gelijk. 

Opgave 2: Lorenzcurve

2b.  In 2002 kon 60% van de bevolking beschikken over 23% van het inkomen.

In 2012 kon 60% van de bevolking beschikken over 38% van het inkomen.

2c. In deze periode is de vermindering van de tegenstelling tot stand gebracht.

opgave 3: Sociale mobiliteit=

• Iemand die voor een dubbeltje wordt geboren, zal nooit een kwartje worden
• Klopt dit in de huidige Braziliaanse samenleving?