Mijn proefles

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Medicatie toedienen; Oraal, rectaal, transcutaan, sublinguaal en vaginaal

Nikki Slots 

Maud Appels

wat gaan wij bespreken in deze les?

• De regels bij toedienen medicatie
• Oraal
• Rectaal
• Transcutaan
• Sublinguaal 
• Vaginaal

wat weten jullie van de regels bij het toedienen van medicatie

regels medicatie toedienen

• de 5 regel: controleer het medicijn, tijdstip van toediening, juiste dosering, juiste patiënt, Juiste toedieningsweg 
• fout gemaakt? volg het protocol van de instelling op
• 
  

Medicatie toedienen; Oraal 

• via de mond en slokdarm 
• tabletten, capsules, drankjes en poeders
• bepaalde medicatie kan niet met bepaalde sappen of zuivel
• sommige medicatie mag gemalen worden en andere soorten weer niet  Alleen malen bij schriftelijke opdracht
• na delen is het bij sommige clienten een na controle nodig
• let op houdbaarheid 

Tablet 

Poeder 

Capsule 

medicatie toedienen; rectaal

• via de anus 
• zetpillen en klysma's
• middel wordt minder aangetast door het maagzuur
• wordt snel opgenomen in de bloedbaan 
• als alternatief bij misselijkheid 

Zetpillen 

Wie heeft er al wel eens medicatie rectaal toegediend? zo ja waar moet je dan aan denken

instructie

• zorg ervoor dat je client op de linkerzij ligt
• zorg dat de klysma warm is  
• doe iets van barrière crème op het staafje
• vraag om diegene te laten zuchten

medicatie toedienen; transcutaan

• door de huid
• fentanyl, nicotinepleisters en zalven  
• langere tijd kleine hoeveelheden toedienen (pleisters)
• door zalven komt de medicatie in de bloedvaatjes (zalf)
• houdbaarheid (zalven)
• houdbaarheid (pleister)

jullie komen vast wel zalven tegen in de praktijk, welke zalven zien jullie en waarvoor dient het?

instructie zalven 

• haal evt. resten weg met huidolie
• met een spatel op het gaasje en op de huid
• meer zalf nodig? nieuwe spatel en gaasje
• dek evt. de plek af met een gaasje en zet deze evt. vast  met verband

waarom worden pleisters vaak ingezet?

1. korte tijd, kleine hoeveelheden toedienen
2. langere tijd, grotere hoeveelheden toedienen
3. langere tijd, kleine hoeveelheden toedienen
4. korte tijd, grotere hoeveelheden toedienen

instructie pleisters

• verwijder de oude pleister, vouw hem dubbel en doe hem in de verpakking van de nieuwe pleister. gooi weg in een speciale bak hiervoor tenzij anders is aangegeven.
•  knip evt lange haren weg, je mag niet scheren
• observeer de plek, kies evt. een andere plek
• plak de pleister op, raak de plak zijde van de pleister niet aan.
• druk aan met de platte hand en fixeer evt. met huidfolie

medicatie toedienen; sublinguaal

• onder de tong
• sprays, druppels en tabletten 
• snel inwerken, door maagzuur onwerkzaam
• smelt in mond
• houdbaarheid (spray en druppels)  

welke spray, druppels of tabletten kennen jullie voor onder de tong?

instructie spray, druppels en tabletten

• tong tegen het gehemelte
• bij een nieuwe spray eerst 2 keer spuiten, na toedienen spray schoonmaken met een gaasje
•  druppels, horizontaal voor de mond, na toedienen flesje schoonmaken met een gaasje
• tablet, leg onder de tong
• vraag om de mond te sluiten en pas weer te slikken of te inhaleren via de mond als alles is opgenomen

medicatie toedienen; vaginaal

• via de vagina
• Inbrengen tot 5 cm
• capsules, gel of zalf
• lossen op bij lichaamstemperatuur
• houdbaarheid (gel en zalf)
• 5-10 min blijven liggen 

zijn er nog dingen onduidelijk?

bronnen 

- Vilans protocollen

- Zorgpad 

- kennis uit de praktijk