3BO - KRACHT 2

• Natuurwetenschappen
• Secundair onderwijs

Welke 2 effecten kunnen krachten hebben?

Verandering van smaak

Verandering in bewegingstoestand

Verandering in temperatuur

Verandering
van kleur

Verandering van vorm

Statisch of dynamisch? 

Het samenduwen van een flesje.

1. Dynamisch effect
2. Statisch effect

Je remt met de fiets.

1. Dynamisch effect
2. Statisch effect

Het glas valt van de tafel (raakt de grond nog niet).

1. Dynamisch effect
2. Statisch effect

Effecten van een kracht

Statisch: verandering van vorm

Dynamisch: een bewegingsverandering

• versnellen 
• vertragen 
• van richting veranderen 

OEFENING - p. 117

Verbeteren. 

Welke (soort) krachten ken je?

Hoe zie je dat de zwaartekracht werkzaam is in volgende voorbeelden?

Welk effect heeft zwaartekracht?

1. De sneeuw blijft liggen
2. Het is koud
3. De takken buigen door

1. De man valt naar beneden
2. De man blijft ter plaatse
3. De man gaat omhoog

1. De skiër glijdt naar beneden
2. De skiër blijft ter plaatse

1. De bal blijft omhoog vliegen
2. Een omhoog geworpen bal, valt naar beneden.

De kenmerken van kracht als vector

Zwaartekracht is een veldkracht --> 4 kenmerken:
      - Aangrijpingspunt
      - Richting

      - Zin
      - Grootte

Wat is de richting van de kracht op de afbeelding?

Wat is de ZIN van de kracht op de afbeelding?

Vier kenmerken van een kracht

• Aangrijpingspunt
  
  
• Richting
  
  
• Zin
  
  
• Grootte

Klik op het plus icoon als je meer uitleg nodig hebt

Het aangrijpingspunt is het punt waar de kracht op inwerkt. Dit is het punt waar we bij het tekenen van een kracht de balpen op het blad zetten.

De richting van een kracht is de hoek waarin de kracht werkt.
Bij het tekenen van de krachtvector is dit de richting hoe we onze lat plaatsen. (bv: Horizontaal, verticaal, schuin..)

De zin van een kracht bepaalt naar waar de krachtvector wijst. 
Bij het tekenen van de krachtvector is dit het pijltje.
(bv: Boven, onder, links...)

De grootte van een kracht is hoeveel kracht er inwerkt.
Bij het tekenen van een krachtvector is dit de lengte van onze pijl.
De grootte wordt uitgedrukt in Newton.

Een kracht tekenen als vector

• 4 kenmerken
• Werk met een schaal 
• pijlpunt! 

Een kracht tekenen als vector

Pagina 119- 120  - oefening 10 - 11

Pagina 122 - oefening 16 

Pagina 123 - oefening 17 

Klaar? Uitdaging: p. 125 - oefening 21 

Wat is het aangrijpingspunt
van de zwaartekracht?

Test het volgende proefje gerust thuis met je mama, papa, broer of zus.

Film het proefje en plaats het in de uploadmap in Smartschool.
 

Zorg ervoor dat er minstens 1 jongen en 1 meisje de proef doen.

Wie kan de blok opheffen?

1. Mannen
2. Vrouwen

Waarom?

• Waar bevindt zich de meeste massa bij een man?
  
  
• Ter hoogte van de borstkas
          

Waarom?

• Waar bevindt zich de meeste massa bij een vrouw?
  
  
• Ter hoogte van het bekken
         

Mannen

- in de puberteit
      -> Meer spieren aanmaken
      -> Meer massa hoog op                      lichaam

Vrouwen
- in de puberteit
       -> Bekken breder
       -> Meer massa laag op                         lichaam

Verschil in zwaartepunt

Zwaartepunt ondersteund

Zwaartepunt niet
ondersteund

Bij wijze van afsluiten : 

29 clips waarbij de zwaartekracht het wint van de (onnozele) mensen....

Welke kracht is groter?

Welke kracht is groter?

1. Slee A
2. Slee B
3. Even groot
4. Kunnen we niet weten.

De resulterende kracht

2 krachten versterken elkaar.

• dezelfde richting
• dezelfde zin 
• = De som van twee of meerdere krachten 

De resulterende kracht

• resultante Fr

Resultante kracht 

Pagina 125 - 126 

De resulterende kracht

2 krachten werken elkaar tegen

• dezelfde richting
• verschillende zin 
• = het verschil van de grootte van de grootste kracht en de kleinste kracht. 

De resulterende kracht

• resultante Fr = F1 - F2

De resulterende kracht

• resultante Fr = F1 - F2
• Fr = 0 

Resultante kracht 

Pagina 127 - oefening 23

Pagina 129 - oefening 25 - 26 

Pagina 130 - oefening 27

De resulterende kracht

• verschillende richting
• verschillende zin 
• = de diagonaal van het parallellogram dat gevormd wordt met de krachten als zijden. 

De resulterende kracht

Resultante kracht 

Pagina 131 - oefening 28

DEEL 2

Hoe snel loopt Usain Bolt gemiddeld?

Hoe snel lopen jullie? 

x (m)	t (s)
0
5
10

Wat is de snelheid van ...
x = 5m
t = s

Snelheid 

v = snelheid 

[v] = m/s  of km/h

v = Δx / Δt 

PROEF

Met welke snelheid valt een bal naar beneden?

• Groepjes van 4 personen
• Benodigdheden: 

1. Tennisbal 
2. Chronometer 
3. Meetlint / rolmeter 

PROEF

Met welke snelheid valt een bal naar beneden?

Groep 1: x = 0,5m

Groep 2: x = 1 m

Groep 3: x = 1,5 m

Groep 4: x = 2m

Werkboek: p. 135 

p. 136 - oefeningen

oefeningen 3 t.e.m. 8

Welke 4 kenmerken heeft een vector?

Vier kenmerken van een vector

• Aangrijpingspunt
  
  
• Richting
  
  
• Zin
  
  
• Grootte

Klik op het plus icoon als je meer uitleg nodig hebt

Het aangrijpingspunt is het punt waar de kracht op inwerkt. Dit is het punt waar we bij het tekenen van een kracht de balpen op het blad zetten.

De richting van een kracht is de hoek waarin de kracht werkt.
Bij het tekenen van de krachtvector is dit de richting hoe we onze lat plaatsen. (bv: Horizontaal, verticaal, schuin..)

De zin van een kracht bepaalt naar waar de krachtvector wijst. 
Bij het tekenen van de krachtvector is dit het pijltje.
(bv: Boven, onder, links...)

De grootte van een kracht is hoeveel kracht er inwerkt.
Bij het tekenen van een krachtvector is dit de lengte van onze pijl.
De grootte wordt uitgedrukt in Newton.

Snelheid 

v = snelheid 

[v] = m/s  of km/h

v = Δx / Δt 

Eenparige snelheid

Een snelheid die niet van grootte en/of richting veranderd. 

= constante snelheid. 

Eenparige rechtlijnige beweging

Een voorwerp beweegt met een constante snelheid volgens een rechte baan. 

Hoe bereken je de gemiddelde snelheid?

1. De afstand gedeeld door de tijd.
2. De afstand maal de tijd.
3. De tijd gedeeld door de afstand.
4. De tijd opgeteld bij de afstand.

Wat is sneldheid?

1. De afstand die je aflegt in een uur.
2. De tijd die je nodig hebt om een kilometer af te leggen.
3. De afstand die je aflegt in een bepaalde tijd.
4. De tijd die je nodig hebt om een meter af te leggen.

Constante snelheid

= een snelheid die niet veranderd. 

Oefeningen p. 136 - 138

Verbeteren

De kenmerken van snelheid als vector

4 kenmerken:
      - Aangrijpingspunt
      - Richting

      - Zin
      - Grootte

Wat gebeurt er met het voorwerp wanneer de grootte verandert?

1. Het voorwerp vertraagt.
2. Het voorwerp versnelt.
3. Het voorwerp kan vertragen of versnellen.
4. Er is geen verandering.

Wat gebeurt er met het voorwerp wanneer de richting en de zin veranderen?

1. Het voorwerp vertraagt.
2. Het voorwerp maakt een bocht.
3. Het voorwerp stopt met bewegen.
4. Er is geen verandering.

Verandering van bewegingstoestand

Kenmerken

- 1 kenmerk verandert 

- Kracht nodig 

In welke situaties is een verandering van bewegingstoestand te zien? 

 

Versnelling

Vertraging

Leg uit of en welke verandering van bewegingstoestand optreedt.

Leg uit of en welke verandering van bewegingstoestand optreedt.

Leg uit of en welke verandering van bewegingstoestand optreedt.

p. 139 - 145 oefeningen

oefening 11, 12, 13, 14, 16, 18 en 19 

Traagheid 

= Behoud v/d bewegingstoestand 

Grotere massa = grotere kracht nodig