Gebiedende wijs

• Duits
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2,3

Gebiedende wijs

Leerdoelen:

- Ik kan de gebiedende wijs herkennen

- Ik kan de gebiedende wijs in de juiste vorm gebruiken

Bekijk het filmpje!

We kijken nu samen het filmpje. Hoor je geen geluid, meldt het dan even, dan moet ik nog een vinkje ergens zetten ;-)

Gebiedende wijs

- gebiedende wijs gebruik je als je iemand een opdracht geeft

- aan het eind staat een !

- wwg staat aan het begin van de zin, dus met een hoofdletter

- scheidbare werkwoorden splits je op

3 vormen

beleefdheidsvorm (u)  -> hele werkwoord + Sie!

meervoud  (2 of meer personen)   -> stam + (e)t   (ihr-vorm)

enkelvoud  (1 persoon)  -> stam

                                                      bij s/ß/z  mag een extra -e (hoeft niet)

                                                      bij d/t -> extra -e

Gebiedende wijs 

kommen

beleefdheidsvorm: kommen Sie!

meervoud: kommt!

enkelvoud: komm!

(kaufen) Mitchell, ...... bitte ein Pfund Butter!

1. kaufe
2. kauf
3. kauft
4. käuf

(machen) Fritz und Heidi, ...... euere Hausaufgaben!

1. Machst!
2. Mach!
3. Machen Sie!
4. Macht!

(laufen) Herr Bijker, ...... langsam bitte!

1. lauft!
2. laufen Sie!
3. lauf!
4. lauftet!

Met een stam op -d of -t

antworten

beleefdheidsvorm: antworten Sie! 

meervoud: antwortet!

enkelvoud: antworte!

(raten) ...... das Antwort !

1. rat!
2. ratest du!
3. ratet!
4. rate!

e/i wechsel: hoe zat het?

Sterke werkwoorden met een -e- in de stam:

 de 'e' wordt een i (korte e) of ie (lange e)  bij du en er/sie/es

helfen  (korte e) -> du hilfst

lesen (lange e) -> du liest

let op bij geben (lange e, toch korte i) -> du gibst

    en bij nehmen (lange e, toch korte i) -> du nimmst

Hoe zit dat bij de gebiedende wijs?

geben

beleefdheidsvorm: geben Sie!

meervoud: gebt!

enkelvoud: gib!

(lesen, lange e) ...... den Text ruhig!

1. Lese!
2. Lis!
3. Les!
4. Lies!

Gebiedende wijs 'sein'

beleefdheidsvorm: Seien Sie bitte leise!

meervoud: Seid  bitte endlich still

enkelvoud: Sei  bitte ruhig!

Heb je het gevoel dat je de gebiedende wijs begrijpt?

1. Begrijp en ken het wel, komt goed! (100%)
2. Ken de rijtjes nog niet, maar snap wat de bedoeling is! (75%)
3. Ik snap het nu nog niet zo, maar komt wel (50%)
4. Ik vind het nog erg moeilijk (25%)

[serieus] Wat vind je inhoudelijk
gezien v/d lessen Duits?
Leer je genoeg? Snap je de uitleg?
Weet je wat je moet doen?

Heb je nog tips/tops?
Zijn er bijv. dingen die je
anders zou willen zien?
Wat gaat er juist wel goed?

sein ….. nicht so laut, Kinder!

lesen …. mal den ersten Paragrafen vor, Marie!

sein …. uns bitte behilflich, Herr Lehrer!

putzen …. euere Schuhe!