Huiswerk H7

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Hoofdstuk 7

Lees in je boekje de info van H7, bekijk de volgende dia's en maak daarna de bijbehorende opdrachten.

Het voedselvraagstuk

Leerdoelen:

Na dit hoofdstuk weet/ken/kun je:

-dat het voedselvraagstuk zowel bestaat uit acute hongersnood, als structurele problemen.

-de theorieën van Malthus en Boserup

- het voedselvraagstuk als mondiaal verdelingsvraagstuk 

-de invloed van handelspolitiek

-een beargumenteerde mening vormen over beleid op het gebied van dit vraagstuk

Bekijk de video op de vorige slide.
De hongersnood in Jemen is deels te typeren als stille ramp.
Welk argument wordt hiervoor in de video gegeven?

Stelling: een situatie waarin mensen 1 week extreem weinig eten hebben is minder vaak een stille ramp dan een situatie waarin mensen gedurende jaren net te weinig hebben.
Ondersteun deze stelling met een argumentatie

Voedselproductie

In de theorie van dit hoofdstuk lees je dat er in principe genoeg voedsel kan worden geproduceerd voor de wereldbevolking. 

Ook in Afrikaanse landen leidt niet iedereen honger. 

Sleepvraag

Op de volgende pagina staat een sleepvraag met een schema, dat in beeld brengt wat bijvoorbeeld het verband is tussen ondervoeding en een hogere kindersterfte. 

In dit schema ontbreken omstandigheden en gevolgen over voeding en honger. Sleep de 7 onderdelen naar de juiste plek in het schema.

Beschadigd in geestelijke ontwikkeling

onvoldoende voeidng ongeboren vrucht

hogere sterfte onder moeders

onvoldoende inloop groeiachterstand

verminderde lichaamskracht en spierweefsel

verminderde mogelijkheden om voor kinderen te zorgen

onvoldoende voedsel, verzorging en gezondheid

Voedseltekorten en schaalniveau

Ook al is er in een land als geheel genoeg voedsel aanwezig, toch kan er op regionaal of lokaal schaalniveau gebrek aan zijn. Bekijk het onderstaande schema en gebruik dit bij de volgende vragen. 

Gebruik het schema op de vorige dia.
Noteer een culturele en een economische omstandigheid waardoor een gezin te maken kan krijgen met voedselschaarste.

De voedselvoorziening in de stad en in ver weg gelegen plattelandsgebieden kan sterk verschillen. Beredeneer vanuit de onderliggende processen waarom juist op het platteland ernstige voedselschaarste kan voorkomen.

Welke demografische reactie vertonen mensen en gezinnen bij langdurige voedselschaarste (gebruik het schema op dia 11) en welke kaart op de kaartbladen Afrika geeft dit weer?

Malthus en Boserup

Thomas Malthus en Esther Boserup zijn twee belangrijke denkers over het voedselvraagstuk. 

Via deze link kom je bij een Engelstalig artikel uit The Economist. In dit artikel wordt gekeken of Afrika op een Malthusiaanse catapstophe afstevent. 

Lees het artikel via de link op de vorige pagina (vertaal het eventueel). Op welke manier vertoont de unieke demografie van Afrika volgens het artikel kenmerken van een Malthusiaanse catastofe.

De demografische transitie van Afrika naar lagere geboortecijfers lijkt volgens het artikel in Afrika langzamer te verlopen dan in andere continenten.
Hiervoor worden 3 redenen gegeven.

Het artikel geeft aan dat de demografische transitie sneller gaat in steden. Geef hiervoor de verklaring

Stel dat Ester Boserup en Thomas Malthus nog geleefd hadden in de tijd van de corona-pandemie. Beredeneer hoe zij beiden naar deze pandemie hadden gekeken.

Een dorstige wereld

Bekijk de volgende reportage op de website van de NOS. De reportage gaat over bierbrouwers in Ethiopië.

De inleiding van de reportage (zie vorige dia) gaat over het proces van globalisering en liberalisering. Geef aan waaruit dit blijkt.

Hoe werkt de Nederlandse overheid mee aan de bierproductie in Ethiopië?

Welk antwoord wordt in de reportage gegeven op de vraag of je in een hongerland als Ethiopië wel grond moet gebruiken voor de bierproductie? Wat is jouw mening hierover?

Wat is volgens de reportage de kern van het voedselvraagstuk in Ethiopië?

Tarweprodcutie

Gebruik onderstaande afbeeldingen om de volgende vragen te beantwoorden

Gebruik de kaartbladen De wereld - Voedingsgewassen en handel en De aarde - Klimaat/Fysische zones. Gebruik ook de figuren op de vorige dia.

Welke regio exporteerde in 2014/2015 de grootste hoeveelheid tarwe en welk land was in 2014/2015 de grootste importeur van tarwe?

Beschrijf kort het mondiale productiepatroon van tarwe en rijst, gekoppeld aan de fysisch-geografische zones.

Bestudeer paragraaf 3. Welke twee kernbegrippen uit de transporttheorie van Ullman kun je toepassen op de handelsstroom van tarwe uit Noord-Amerika naar Afrika? Licht ze toe voor beide gebieden.

China was in 2015 als land verreweg de grootste producent van tarwe en rijst. Verklaar waarom dit land toch een importeur van deze granen is.

De landen in de Wereldhandelsorganisatie WTO zetten zich in voor liberalisering van de markten. Een rapport van de Landbouwuniversiteit Wageningen merkt op: Toch is het soms wenselijk dat ontwikkelingslanden wel beschermende invoerrechten op landbouwproducten instellen, zoals een zware belasting op ingevoerde tarwe.

Leg uit waarom beschermende invoerrechten op agrarische producten verantwoord kunnen zijn.

Beredeneer wat op de langere duur het gevolg zal zijn voor de voedselzekerheid wanneer de binnenlandse voedselprijzen kunstmatig hoog gehouden worden.

Maak duidelijk waardoor beschermende invoerrechten een gunstig effect hebben op de voedselsituatie in een ontwikkelingsland.

Voedselhulp

Lees onderstaand artikel en gebruik de atlaskaart Afrika. De lage prijzen voor de boeren in Mozambique hadden alles te maken met de noodhulp aan Malawi. Leg dit verband uit door de zinnen op de volgden dia in de juiste volgorde te zetten.

Graanprijzen buurlanden storten in

voedseltekort in Malawi

noodhulp aan Malawi

de armoede op het platteland van Mozambique neemt toe

droogte in Malawi

Bij het voedselvraagstuk zijn de belangen van de rijke en de arme landen vaak tegengesteld. Noteer twee nationale belangen van de rijke landen die een structurele oplossing van de voedselproblematiek in de laagontwikkelde landen in de weg staan.

Duurzaamheid

In de theorie lees je dat er ambitie is om te komen tot een eerlijkere handelspolitiek die bovendien duurzamer is voor het milieu: De Green Deal.

In januari 2019 publiceerde de Wageningen Universiteit een onderzoek naar de effecten van de Green Deal op de landbouw. 

Lees hierover meer op website op de volgende dia. 

www.wur.nl

Bekijk de website op de vorige slide.
Beredeneer dat voor landen in Afrika de Europese Green Deal zowel kansen als bedreigingen biedt

Meer weten?

Meer weten over wetenschappelijk onderzoek naar duurzame landbouwtechnieken? Bekijk de video op de volgende dia. 

Einde - Afrika

Voor de toets leer je:

- heel het boekje Afrika

- alle opgaven van de lesson ups