2 tl/h Biologie 5.2 Chromosomen en Genen
Je kunt omschrijven wat het genotype en het fenotype zijn.
Je kunt uitleggen dat cellen alleen de erfelijke informatie gebruiken die ze nodig hebben.
Je kunt uitleggen hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert.
Je kunt uitleggen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen.
5.2 bladzijde 115
Biologie
Vanaf bladzijde 118
Opdracht 1 tot en met 9
Vanaf bladzijde 118
Opdracht 1 tot en met 9
1 / 12
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieVoortgezet speciaal onderwijsLeerroute 2
In deze les zitten 12 slides, met tekstslides.
Onderdelen in deze les
Je kunt omschrijven wat het genotype en het fenotype zijn.
Je kunt uitleggen dat cellen alleen de erfelijke informatie gebruiken die ze nodig hebben.
Je kunt uitleggen hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert.
Je kunt uitleggen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen.
5.2 bladzijde 115
Biologie
Vanaf bladzijde 118
Opdracht 1 tot en met 9
Vanaf bladzijde 118
Opdracht 1 tot en met 9
Slide 1 - Tekstslide
Chromosomen
Alle cellen van planten en dieren hebben een celkern. De celkern regelt wat er in de cel gebeurt. In de celkern liggen chromosomen. Dit zijn lange, dunne draden. Mensen hebben in elke celkern 46 chromosomen.
Slide 2 - Tekstslide
Het aantal chromosomen zegt niks over de intelligentie van een organisme. Het is slechts de hoeveelheid DNA waarover de informatie is verdeeld.
Slide 3 - Tekstslide
Slide 4 - Tekstslide
DNA bevat de 'streepjescodes' van al je erfelijke eigenschappen
Slide 5 - Tekstslide
Een cel van een mens bevat 46 chromosomen. Die chromosomen komen in paren voor. Je hebt dus 23 paren chromosomen in een celkern.
De beide chromosomen van een paar bestaan
uit dezelfde genen en bevatten dus informatie
voor dezelfde erfelijke eigenschappen.
Bijvoorbeeld: op beide chromosomen van
paar nummer 15 liggen genen met informatie
voor de oogkleur.
Slide 6 - Tekstslide
Het 23e paar vormt de geslachtschromosomen.
Bij een vrouw zijn de geslachtschromosomen gelijk aan elkaar. Een vrouw heeft twee X-chromosomen (XX). Bij een man zijn de geslachtschromosomen verschillend.
Een man heeft een X- en een Y-chromosoom
Slide 7 - Tekstslide
Intersekse
Heel af en toe wordt een meisje geboren met XY-chromosomen of een jongen met XX-chromosomen. Dit zijn vormen van intersekse.
Soms blijkt pas in de puberteit dat een persoon intersekse is.
De baby heeft dan zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken, of de geslachtskenmerken verschillen van de norm.
Dat gebeurt in Nederland gemiddeld één keer per week. (gemiddeld ongeveer 3260 geboortes per week)
Slide 8 - Tekstslide
Verschillende informatie
De meeste bandjes hebben ook dezelfde kleur. Dat betekent dat de informatie op beide chromosomen gelijk is. Bijvoorbeeld: beide chromosomen bevatten de informatie voor tien vingers (niet negen of elf).
Soms is de kleur van de bandjes verschillend. Op die plaats verschilt de informatie op de chromosomen. Het ene chromosoom bevat bijvoorbeeld de informatie voor bruine ogen, het andere voor blauwe ogen.
Slide 9 - Tekstslide
Bevruchting
In geslachtscellen komen de chromosomen niet in paren voor maar enkelvoudig. Een geslachtscel van een mens bevat dus geen 46 chromosomen, maar slechts 23. Een geslachtscel bevat één chromosoom van elk chromosomenpaar.
Bij bevruchting versmelten de kern van een zaadcel en de kern van een eicel met elkaar.
Van elk chromosomenpaar is dan één chromosoom afkomstig van de moeder en één van de vader.
Slide 10 - Tekstslide
De informatie op de twee chromosomen van een paar kan verschillend zijn. Welke informatiein het fenotype tot uiting komt, hangt af van welk gen het sterkst is.
