Les 5: Industrialisatie en modern imperialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Wat gaan we doen? 

1.  Leerdoelen

2. Terugblik

3. Modern Imperialisme

4. Type vragen oefenen

5. Afsluiting

Leerdoelen terugkoppeling

1) Je kunt de sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen beschrijven die plaatsvonden tijdens de overgang van de agrarisch-urbane samenleving naar de industriële samenleving. 

2) Je kent de rol van Adam Smith en Karl Marx op het gebied van economische ontwikkeling.

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe de verhouding tussen koloniën en moederlanden veranderde onder de invloed van de Industriele Revolutie. 

2. Je kunt uitleggen welke economische motieven een rol speelden bij het opkomen en uitbreiden van modern imperialisme. 

van kleinschalige handmatige productie in de huisnijverheid...

... naar grootschalige machinale productie in fabrieken

Theorie 

• Zoals Smith en Marx zagen kwam de industrie in de handen van rijke fabrikanten. Zowel in Europa als in Noord-Amerika streefden deze fabrikanten naar zoveel mogelijk winst. We noemen dit industrieel kapitalisme.

• Kern: Industrieel kapitalisme is het verschijnsel waarbij ondernemers streven naar het maken van zoveel mogelijk winst door fabrieksmatig produceren van goederen. 

Theorie 

• Door het Industrieel Kapitalisme waren ze op zoek naar steeds meer grondstoffen én afzetmarkten. In koloniaal gebied (overzeese gebieden in bezit van een ander land) konden deze grondstoffen worden verkregen en aan de inwoners konden fabrieksproducten worden verkocht. 
• Kern: Dat grondstoffen konden worden verkregen - en producten konden worden verkocht - zijn twee economische redenen waarom koloniën belangrijk waren.  

Theorie 

• De relatie tussen moederlanden en hun koloniën veranderde. Bovendien zochten geïndustrialiseerde landen actief naar nieuwe gebieden om te koloniseren. 

• Een continent dat in de 19e eeuw erg belangrijk zou zijn voor de kolonisatie was Afrika! Eerst alleen bekend en gebruikt voor de Trans-Atlantische slavenhandel kwamen landen er achter dat Afrika rijk was aan olie, rubber, goud en diamanten!  

Conferentie van Berlijn 

- In 1885 werd Afrika opgedeeld zodat er geen oorlog zou worden gemaakt. 

- Dit gebeurde onder leiding van Bismarck (Duitsland)

Theorie 

• Afrika is een uitstekend voorbeeld van het moderne imperialistische bewind van de Europese landen in de 19e eeuw. 

• Kern (gegarandeerd op het SE en CE):

Modern imperialisme (1850) is het streven van West-Europese landen naar het bezit van van zo groot mogelijke koloniale gebieden. 

Categorieën vragen

a. cognitie (komt niet op het examen voor)
b. cognitie volgens examennormen
c. verbanden, makkelijkste vraag soort die op het examen voor komt
d. idem volgens examenwijze
e. verdekt meerledige vragen
f. idem volgens examenwijze

"• A/B Wat verstaan we onder
"modern imperialisme?"

Antwoord

• "A. Streven naar koloniale overheersing.
  
• "B. Onder de modern imperialisme verstaan we het streven naar koloniale overheersing om te beschikken over goedkope grondstoffen en afzetgebieden voor industriële producten.
  

zelfde principe, bekijk nu de c/d vraag kun je daar ook iets mee?

"C/D Welk verband bestond er tussen het modern imperialisme en de huisnijverheid in (Brits) India?"

Antwoord

• "C Het modern imperialisme zorgde ervoor dat Britse producten in India verkocht werden, wat concurrentie voor de Indiase huisnijverheid was."
• "D. Het verband tussen het modern imperialisme en de huisnijverheid in India is, dat door het modern imperialisme India ging dienen als afzetmarkt voor Britse industriële producten. Deze goedkope fabrieksproducten betekenden grote concurrentie voor de Indiase huisnijverheid, waardoor het modern imperialisme dus nadelig was voor de huisnijverheid in India. 
• Dit is de makkelijkste soort vraag die je op het examen kunt tegenkomen. Het is een verbandenvraag. Jij wordt geacht de relatie aan te tonen tussen 2 onderdelen. Belangrijk is het herhalen van de vraag, verband aantonen en dan een soort conclusie te trekken.

Heb je hier moeite mee ga dan ook 'oefenen met oorzaak en gevolg van historisch denken' doen

Leerdoelen nabespreken

Je kunt uitleggen hoe de verhouding tussen kolonien en moederlanden veranderde onder de invloed van de Industriele Revolutie. 

Je kunt uitleggen welke economische motieven een rol speelden bij het opkomen en uitbreiden van modern imperialisme. 

Aan de slag

1. Lees de paragraaf 7.2 en 7.3

of 9.2 en 9.3 goed door tot Internationaal aanzien en superioriteit. 

2. Bekijk het filmpje van Adam Smith nogmaals. Staat in ItsLearning.

Correctieschrift

10 maximumscore 2

Uit het antwoord moet blijken dat het direct(er) besturen van de kolonie /

de grotere invloed van het moederland onderdeel vormde van het modern

imperialisme, waarvoor snellere communicatie nodig was tussen het

moederland en de kolonie (wat door de telegrafiekabel mogelijk werd)