5.3 Beenverbindingen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

5.3 Beenverbindingen

wat weet jij nog van de vorige les?

Wat wordt er beschermd door de borstkas

1. maag en nieren
2. hart en longen
3. hersenen
4. darmen en maag

Wat wordt er beschermd door de schedel?

1. longen
2. hart
3. darmen
4. hersenen

Welk deel bestaat uit kraakbeen?

1. 1
2. 2
3. 3
4. geen enkel deel

Sleep naar de botten die je 

ziet op de röntgenfoto:

Spaakbeen

Opperarmbeen

Ellepijp

middenhands

beentjes

handwortel

beentjes

vingerkootjes

Waar vind je
GEEN kraakbeen in je lichaam?

1. Het oor
2. De neus
3. De onder- en bovenkaak
4. De wervelkolom

Hoe heet het groen gekleurde bot?

1. Heiligbeen
2. Staartbeen
3. Heupbeen
4. Dijbeen

Leerdoelen

1.  Je kunt vier beenverbindingen onderscheiden.
2.  Je kunt delen van een gewricht noemen met hun functies.
   
3.  Je kunt de bouw en werking van drie typen gewrichten onderscheiden.

Beenverbindingen 

Er zijn vier verschillende verbindingen:

vergroeid - naadverbinding - kraakbeenverbinding - gewricht

Vergroeid

Plek in het lichaam:

- Heiligbeen

- Staartbeen

Geen beweging mogelijk.

Naadverbinding

Je schedelbeenderen zijn verbonden met een naadverbinding. 

De naden zijn kronkelig.

Er is geen beweging mogelijk. 

Bij een baby zitten de schedelbeenderen nog niet helemaal aan elkaar gegroeid. 

Er is dan nog een beetje beweging tussen de schedelbeenderen mogelijk. 

Kraakbeenverbinding

Wanneer twee botten met kraakbeen verbonden zijn, noemen we dit een kraakbeenverbinding.

De ribben met het borstbeen en de ruggenwervels zijn hier voorbeelden van. 

Er is weinig beweging mogelijk.

Gewrichten

Gewrichten zijn plekken waar botten bij elkaar komen, waar nog veel beweging tussen zit. 

Je hebt 3 soorten gewrichten:

• kogelgewricht
• scharniergewricht
• rolgewricht

Kogelgewricht

De kop van het bot beweegt in de kom van het andere bot. 

Voorbeelden:

schouderblad + opperarmbeen   

heupbeen + dijbeen

Er is veel beweging mogelijk. 

Rolgewricht

Een rolgewricht zorgt ervoor dat twee beenderen langs elkaar kunnen bewegen.

Voorbeeld: je onderarm (spaakbeen/ellepijp) 

Er is veel beweging mogelijk. 

Scharniergewricht

Een scharniergewricht kan botten alleen maar laten buigen of strekken. 

voorbeeld: knie, vingers

Er is veel beweging mogelijk. 

De bouw van een gewricht

gewrichtskogel en -kom passen precies in elkaar

Gewrichtssmeer

Tussen de kraakbeenlaagjes zit gewrichtssmeer. 

Gewrichtssmeer zorgt ervoor dat de beweging soepel verloopt. 

Gewrichtssmeer wordt afgegeven door het gewrichstkapsel

Benoem de beenverbindingen

(sleep naar de rode blokjes)

vergroeiing

naadverbinding

gewrichten

 kraakbeen

Nummer 1 is de gewrichtskogel

1. Waar
2. Niet waar

De ribben en het borstbeen zijn verbonden door gewrichten

1. Waar
2. Niet waar

Het staartbeen zit vast aan het heiligbeen door:

1. naden
2. vergroeiing
3. kraakbeen
4. gewrichten

Welke beenverbindingen zijn beweeglijk

1. 1, 2 en 3
2. 1 en 2
3. 2 en 3
4. 1 en 3

Wat is de functie van gewrichtssmeer?

1. Slijtage voorkomen
2. Splinteren voorkomen
3. Schok voorkomen
4. Soepeler laten bewegen

noem de 4 beenverbindingen?

Een naadverbinding is

1. een beetje beweeglijk
2. beweeglijk
3. niet beweeglijk

Een kogelgewricht zit in de

1. onderarm en onderbeen
2. schouder en heup
3. opperarmbeen en ellepijp

- maak opdracht 1-6 van b 5.3 

- dit doe je zelfstandig in stilte

- na 5 minuten mag je je vinger opsteken

- je hebt 10 minuten de tijd

- naderhand bespreken we vragen 1-3

wat?

hoe?

hulp?

tijd?

uitkomst?

huiswerk: