Vei M4 11.3 De ogen 2023

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 4

11.3 De ogen

Wat maken zintuigcellen?

1. Zintuigen
2. Zenuwen
3. Impulsen
4. Spieren

Een impuls is?

1. Een elektrisch stroompje
2. Een berichtje uit je omgeving

Een prikkel is......?

1. Informatie uit je omgeving
2. Een zintuig
3. Een impuls
4. Een signaal

Schuif naar 

de juiste plek

Hersenen

Ruggenmerg

Centrale zenuwstelsel

Zenuwstelsel

Zenuwen

Lagen van de huid

Opperhuid

lederhuid

Onderhuids bindweefsel

In welke laag van de huid vind je de zweetklieren?

1. Opperhuid
2. Lederhuid
3. Onderhuids bindweefsel
4. Kiemlaag

Zweetklieren maken zweet. Wat is de functie van zweet?

1. Nat houden van de huid
2. Soepel houden van de huid
3. Afkoeling van de huid
4. Heel veel zweten

Wat is eelt?

1. De hoornlaag die steeds dikker wordt
2. De kiemlaag die steeds dikker wordt
3. De lederhuid die steeds dikker wordt

Talgklier

Talg

Zweetklier

Zweet

Maakt talg

Vettige stof

Maakt de huid soepel

Koelt lichaam

Maakt zweet

Leerdoelen11.3 De ogen

• Je kunt de inwendige en uitwendige delen van een oog noemen met hun functies en kenmerken

Bouw van het oog

• Wenkbrauwen: bescherming tegen zweet/vocht. 
• Wimpers: bescherming tegen vuil en fel licht. 
• Traanklier: maakt traanvocht 
• Traanvocht: zorgt ervoor dat je ogen niet uitdrogen
• Ooglid: verspreidt traanvocht over de ogen
• Traanbuis: brengen traanvocht naar de neusholte

Alle onderdelen in het oog zijn er op gericht om het licht zo goed mogelijk op het netvlies te laten vallen!

Hoe worden je ogen beschermd?

wenkbrauwen

oogleden

wimpers

traanklier

oogkassen

wenkbrauw

traanklier

traanbuis

pupil

wimper

iris

ooglid

harde oogvlies

Wat zorgt ervoor dat vocht niet in de ogen kan lopen?

Buitenkant van het oog

• Harde oogvlies: het witte deel, beschermt de binnenkant van het oog 
• (4) Iris: gekleurde deel van het oog, beschermt het oog tegen te veel licht
• (3) Pupil: zwarte rondje in de iris, hier komt het licht binnen 
• (1) Hoornvlies: doorzichtig laagje, beschermt de iris 

Binnenkant van het oog

• Lens: zorgt ervoor dat je dingen scherp kan zien (beeld scherp op netvlies plaatsen)
• Glasachtig lichaam: het oog is gevuld met geleiachtige vloeistof, houdt alles op zijn plek
• Oogzenuw: vervoert impulsen naar de grote hersenen
• Oogspieren: laten je oog draaien

Binnenkant van het oog

Het oog bestaat uit 3 lagen:

• Netvlies: binnenste laag (geel). Hierin liggen de zintuigcellen die lichtprikkels opvangen en impulsen vormen.

• Vaatvlies: middelste laag (rood). Bevat veel bloedvaten die zorgen voor de voeding van het oog en afvoer van afvalstoffen

• Harde oogvlies: buitenste laag (wit)

Route van het licht:

hoornvlies → pupil → lens → glasachtig lichaam → netvlies

buitenaanzicht en lengtedoorsnede

Uitwendige bouw van het oog

Wenkbrauwen voorkomen dat zweet in de ogen loopt.

Waarmee wordt zweet opgevangen?

Wimpers houden zand tegen en beschermen tegen fel licht.

Traanvocht voorkomt uitdroging, spoelt vuil weg en remt de groei van bacteriën.

Wat zorgt ervoor dat het vuil uit je ogen spoelt?

Traanbuizen voeren traanvocht af naar de neusholte.

Oogspieren: hierdoor kunnen de ogen naar alle kanten bewegen.

Harde oogvlies (=oogwit), iris (=regenboogvlies) en pupil maken deel uit van de oogbol. Door de pupil komt het licht naar binnen. De iris regelt hoeveel licht naar binnen mag...

Het glasachtig lichaam houdt het oog in vorm en het netvlies op zijn plaats

Het glasachtig lichaam houdt het oog in vorm.

Het hoornvlies en de ooglens helpen samen een scherp beeld te vormen.

ede van het oog

Het glasachtig lichaam houdt het oog in vorm.

Het hoornvlies en de ooglens helpen samen een scherp beeld te vormen.

Het netvlies is het binnenste vlies. Hierop liggen de lichtgevoelige zintuigcellen. De meeste lichtgevoelige zintuigcellen liggen op de gele vlek.

Proefje voor blinde vlek

Blinde vlek

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Proefje voor blinde vlek

Blinde vlek: zet een stip en een kruisje op een papier

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Wat is GEEN onderdeel van het oog ?

1. Netvlies
2. Vaatvlies
3. Hoornvlies
4. Traanvlies

Via welk onderdeel van je oog komt het licht in je oog?

1. Iris
2. Pupil
3. Oogwit
4. netvlies

Welk onderdeel van het oog beschermt je oog niet?

1. wenkbrauw
2. ooglid
3. wimper
4. hoornvlies

Welk onderdeel van je oog zorgt ervoor dat je oog vochtig wordt?

1. De wenkbrauw
2. Je wimpers
3. De traanklier
4. Je ooglid

Aantekening 11.3 De ogen

• blinde vlek: hier verlaat de oogzenuw het oog.
• gele vlek: het deel waarmee je het scherpst ziet.
• glasachtig lichaam: helpt het netvlies op zijn plaats te houden.
• harde oogvlies: buitenste, beschermlaag van het oog.
• hoornvlies: doorzichtig deel van het harde oogvlies.
• netvlies: hierin liggen de zintuigcellen.
• vaatvlies: bevat veel bloedvaten.
• wenkbrauwen + wimpers: beschermen oog tegen zweet/ vuil en/of fel licht.

Huiwerk

11.3 Lees bladzijde 197 en 198

Maak opdrachten  11.3 volgens de planner (Teams)