Week 5 - Schuld of geen schuld? 21/22

Criminaliteit
Schuld of geen schuld?
Dat is de vraag!
1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
Europees rechtMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 19 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 90 min

Onderdelen in deze les

Criminaliteit
Schuld of geen schuld?
Dat is de vraag!

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Schulduitsluitingsgronden 


  • Waar hebben we de vorige les naar gekeken? 
  • Waar hebben we op ingezoomd?

Slide 2 - Tekstslide

naar de rechtvaardigingsgronden en in het bijzonder naar noodweer.
Bij noodweer hebben we het over een rechtvaardigingsgrond want het noodweer rechtvaardigt het feit dat je pleegt
we keken ook naar noodweerexces en dat is juist een schulduitsluitingsgrond, want dan ga je te ver en is het feit dus niet meer te rechtvaardigen, máár door de hevige gemoedstoestand is het NIET je schuld dat je te ver gaat
Strafuitsluitingsgronden
  • 2 soorten strafuitsluitingsgronden zijn:
- Rechtvaardigingsgronden (feit is niet strafbaar want te rechtvaardigen wat je doet)
- Schulduitsluitingsgronden (dader is niet strafbaar, want het is niet zijn schuld) 

  • Vandaag kijken we naar deze schulduitsluitingsgronden en zoomen in op 1 hiervan

Slide 3 - Tekstslide

  • Het volledige rijtje schulduitsluitingsgronden: psychische overmacht (kiezen tussen het redden van twee levens), art. 40 Sr; onbevoegd gegeven ambtelijk bevel
rechtvaardigingsgrond
schulduitsluitingsgrond
noodweer
ontoerekeningsvatbaarheid
overmacht
noodweerexces

Slide 4 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Schulduitsluitingsgronden
Noodweerexces, art. 41 lid 2 Sr: 
  • te ver gaan bij de verdediging tegen de aanval van een ander als gevolg van een hevige gemoedstoestand
Ontoerekeningsvatbaarheid, art. 39 Sr: 
  • geen toerekening van een feit aan de verdachte omdat het feit het rechtstreeks gevolg is  van:
  1. Gebrekkige ontwikkeling van zijn geestvermogen óf
  2. Ziekelijke stoornis van zijn geestvermogen
Gevolg : geen straf!

Slide 5 - Tekstslide

  • Het volledige rijtje schulduitsluitingsgronden: psychische overmacht (kiezen tussen het redden van twee levens), art. 40 Sr; onbevoegd gegeven ambtelijk bevel
  • geen straf is overigens alléén als iemand volledig ontoerekeningsvatbaar is!
  • een maatregel is bij deze grond wel nog mogelijk
 

noem een voorbeeld van gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis

Slide 6 - Woordweb

  • een gebrekkige ontwikkeling duidt op een aangeboren gebrek, dus bijvoorbeeld een verstandelijke beperking
  • een ziekelijke stoornis is een stoornis die niet aangeboren is, maar optreedt daarna en die de wilsvorming of de waarneming beïnvloeden, denk aan psychische en persoonlijkheidsstoornissen 

Slide 7 - Link

dit is de moordzaak die ik zelf heb behandeld waarbij mijn client als gevolg van het feit dat hij volledig ontoerekeningsvatbaar was door een psychose, geen straf maar wel tbs kreeg 
Kan een rechter nu nog een straf en/of maatregel
opleggen als iemand volledig ontoerekeningsvatbaar is en dus een beroep kan doen op deze schulduitsluitingsgrond en zo ja wat dan? Licht je antwoord toe

Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke 2 voorwaarden zijn er om volgens art 37a lid 1 Sr tbs op te leggen als er sprake is van (gedeeltelijke) ontoerekeningsvatbaarheid?

Slide 9 - Open vraag

zie sub 1 en 2 van art 37a: 
1°. het door hem begane feit een misdrijf is waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van vier jaren of meer is gesteld dan wel behoort tot een der misdrijven omschreven in de artikelen 132, 285, eerste lid, 285b, en 395 van het Wetboek van Strafrecht, 175, tweede lid, onderdeel b, of derde lid in verbinding met het eerste lid, onderdeel b, van de Wegenverkeerswet 1994, en 11, tweede lid, van de Opiumwet, en
2°. de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen het opleggen van die maatregel eist
Kijk in art. 37a lid 3 Sr!
De rechter heeft voor het opleggen van een tbs-maatregel het advies nodig van wie?

Slide 10 - Open vraag

van ten minste twee gedragsdeskundigen van verschillende disciplines, waaronder een psychiater, die de betrokkene hebben onderzocht
de zaak Bekir E.
Bekir E. schoot op 18 december 2018 de toen 16-jarige Humeyra dood op haar school in Rotterdam, na haar maandenlang te hebben gestalkt en bedreigd. Hij had ook een contactverbod gekregen, maar hield zich daar niet aan, met een dramatische afloop als gevolg. Terwijl de vader van Humeyra aan de ene kant op zijn dochter stond te wachten, schoot Bekir haar aan de andere kant van het gebouw dood.

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 12 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Ga op internetonderzoek uit over deze zaak en/of raadpleeg de uitspraak ECLI:NL:RBROT:2019:9745 en zoek uit of Bekir E.:
1a.(gedeeltelijk) ontoerekeningsvatbaar is verklaard
1b. zo ja, wat zijn stoornis(sen) was of waren bij het strafbare feit
2. of hij aan de 2 voorwaarden voldeed van art. 37a en of hij tbs heeft opgelegd gekregen
3a. of hij alleen tbs heeft gekregen
3b. zo nee, wat was dan de straf?
timer
10:00

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

In plaats van de tbs maatregel op grond van art. 37a Sr kan de rechter ook een vergelijkbare maatregel volgens art. 77s Sr opleggen. Het gaat om het plaatsen in een inrichting voor ... en dus bestemd voor....?
timer
2:30

Slide 14 - Open vraag

jeugdigen
minderjarigen
Zit je bij tbs altijd opgesloten of is er ook een andere variant, zo ja welke?
timer
2:00

Slide 15 - Open vraag

tbs met voorwaarden
Waarom is er een tbs variant waarbij je niet vastzit? Wat zal daar de reden voor zijn?
timer
2:00

Slide 16 - Open vraag

Als het gevaar van herhaling niet zo ernstig is en geen dwangverpleging nodig is, kan de rechter tbs met voorwaarden opleggen.
TBS: de weg naar minder recidive?

Slide 17 - Tekstslide

Dit is een foto van de TBS-kliniek ‘De Woenselse Poort’ in Eindhoven. Patiënten zijn dus niet ‘ergens’, maar heel dicht bij. De vraag is natuurlijk of TBS helpt of niet. Volgens deskundigen helpt TBS wel. Het percentage recidive bij ex-tbs’ers is ca. 19%. Het recidivecijfer bij gewone gevangenen is ca. 47%.

Wat vind je ervan dat daders van een strafbaar feit in Nederland tbs opgelegd kunnen krijgen (soms dus in plaats van een gevangenisstraf)? Motiveer je antwoord met minimaal 2 argumenten.
timer
10:00

Slide 18 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Zoek nu tot slot zelf een zaak waarbij tbs door de rechter werd opgelegd (óf juist niet terwijl het wel geëist werd) en geef aan wat de reden hiervoor was. Geef gemotiveerd aan wat je van deze uitspraak vindt.
timer
10:00

Slide 19 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies