de der-groep in de 1e en 4e naamval

• Duits
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

                     de "der-groep" in de 1e en 4e naamval

Wat weten we nog over de 1e en 4e naamval?

Naamvallen

Persoonlijke voornaamwoorden (onder andere) kunnen veranderen:

Ik ga naar de winkel - koop je wat voor mij?

De verandering van "ik" naar "mij" noemen we een naamval. Er zijn in totaal 4 naamvallen in het Duits.

 

1e naamval

Wanneer krijg je de 1e naamval?

Je krijgt de 1e naamval bij het ontleden van een zin.

1e naamval = onderwerp (wie/wat + persoonsvorm)

"Het kind pakt de bal"

wie/wat + pakt = het kind (1e naamval)

4e naamval

Wanneer krijg je de 4e naamval? 
Dit is na de volgende voorzetsels:

- durch (door)

- für (voor)

- ohne (zonder)

- um (om)

- gegen (tegen)

- bis (tot)

4e naamval

Maar ook bij het ontleden: lijdend voorwerp

1e naamval: onderwerp (wie/wat + persoonsvorm)

4e naamval: lijdend voorwerp (wie/wat + gezegde + onderwerp)

"Het kind pakt de bal"

wie/wat + pakt = het kind (1e naamval)

wie/wat + pakt + het kind = de bal (4e naamval)

Ontleden lastig?

"hij/hem" regel:

"Het kind pakt de bal"

"hij pakt de bal"  --> "het kind" = 1e naamval

"Het kind pakt hem" --> " de bal" = 4e naamval

Persoonlijk voornaamwoord 1e + 4e naamval

	ik	jij	hij	zij	het	wij	jullie	zij	U
1e	ich	du	er	sie	es	wir	ihr	sie	Sie
4e	mich (mij)	dich (jouw)	ihn (hem)	sie (haar)	es (hem)	uns (ons)	euch (jullie)	sie (hen)	Sie (U)

Wat is de persoonsvorm in deze zin?
"Ich gehe nach Hause"

1. ich
2. gehe
3. nach
4. Hause

Wat is het onderwerp in deze zin?
"Ich gehe nach Hause"

1. Ich
2. gehe
3. nach
4. Hause

Wat is het gezegde in deze zin?
"Wir lesen eine Zeitung"

1. Wir
2. lesen
3. eine
4. Zeitung

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?
"Wir lesen eine Zeitung".

1. Wir
2. lesen
3. eine
4. Zeitung

der-groep

In het Duits zijn er 2 groepen met lidwoorden. Wij focussen nu op 1 groep. 

der-groep:

* der - die - das (de/het)

* dies- (deze, dit)

* jed- (elk, elke, iedere)

* welch- (welk, welke)

Soms horen de woorden van de "der-groep" bij het onderwerp (1e naamval), soms bij het lijdend voorwerp (4e naamval).

Net zoals de persoonlijke voornaamwoorden (ich - mich etc.)!

Wel komt er een extra stap.... Je moet kijken of een woord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is.

Schema

Zie schema dat is uitgedeeld

Tip: alleen mannelijk is anders!

Stappenplan

Stap 1: kijk in de zin of het woord mannelijk (m), vrouwelijk (v), onzijdig (o) of meervoud (mv) is.

Stap 2: zie je een voorzetsel in de zin? 
Ja? Kijk dan in het schema naar de 4e naamval
Nee? Ontleed de zin of pas de hij/hem regel toe
Stap 3: waar wordt naar gevraagd: der, die, das of dies-/jed-/welch- ?

Voorbeeld

Ich habe______________(de) Mann nicht gesehen.
Stap 1: m/v/o/mv? Mannelijk
Stap 2: voorzetsel? Nee
Ontleden/hij-hem: lijdend voorwerp / "hem" (4e naamval)
Stap 3: waar wordt naar gevraagd? "De", dus "der/die/das"

Antwoord: ich habe den Mann nicht gesehen.

Voorbeeld 2

________(elk) Kind (o) bekommt ein Geschenk.

Stap 1: m/v/o/mv? onzijdig

Stap 2: voorzetsel? Nee

Ontleden/hij-hem: onderwerp / hij (1e naamval)

Stap 3: waar wordt naar gevraagd? "elk", dus "jed-"

Antwoord: jedes Kind bekommt ein Geschenk.

Ich sehe _________ (de) Onkel (m) Morgen.

1. die
2. der
3. den
4. das

Ich kaufe ______ (elke) Möbelstücke (mv)!

1. jeder
2. jeden
3. jedes
4. jede

Jetzt üben! 😊

* Aufgabe 7 im Buch, Seite 53 (online Kapitel 7, Teil C, Aufgabe 7)