4.4 De verspreiding van het christendom (niet gegeven).

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

• In de klassenplattegrond zitten
• Luisteren als er iemand praat
• schrift en pen op tafel voor aantekingen
• laptop dichtgeklapt op tafel
• Niet naar de WC  tijdens de les

Huiswerk controle

• Maken Opdrachten 4.1: 1,2,3,4,5,6,7,8 
• Maken opdrachten 4.2: 12, 14, 15, 16, 18, 19, 21, 24, 25, 28, 29, 30, 32, 34 

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je uitleggen hoe het christendom zich verspreidde in Europa.

Hoe lang geleden ontstond het christendom? (ongeveer)

1. 1000 jaar geleden
2. 2000 jaar geleden
3. 3000 geleden
4. 1500 jaar geleden

Drie standen

De eerste stand:

De geestelijken. Zij zorgden voor alles wat met geloof te maken had.

De tweede stand:

De adel. Zij bestuurden het land, verzorgden de rechtspraak en verdedigden het land als er oorlog was. 

De derde stand:

De rest van de bevolking. Zij zorgden voor het voedsel.

In de Middeleeuwse standenmaatschappij hadden de eerste en de tweede stand alle rechten, en de derde stand vrijwel alle plichten (zoals het betalen van belasting).

Aan deze verdeling werd niet getwijfeld: God heeft het zo gewild.

Klik op de afbeelding

!

De kerkvaders

• In de 4e en 5e eeuw na Chr. was het christendom door het Romeinse Rijk verspreid. 
• De kerkleer (belangrijkste ideeën en regels) werd langzaam door de kerkvaders vastgelegd in hun boeken. Augustinus is de belangrijkste kervader. 

Paleizen...

Tussen 1309 en 1377 woonden de pausen niet in Rome, maar in de Franse stad Avignon. Dit was in die tijd hun paleis, het Palais des Papes.

• De Paus, de leider van de kerk, had in de Middeleeuwen enorm veel macht, soms zelfs meer dan een koning of keizer.

• De Paus en andere hoge geestelijken, zoals bisschoppen, hadden veel grond en woonden in enorme paleizen, vol luxe.

...en kloosters

• Lage geestelijken, zoals priesters, monniken, pastoors en nonnen,, woonden en leefden vaak veel eenvoudiger.

...en kloosters

hoge geestelijken waren rijk. Zij leefden als edelen. 

bisschoppen en abten waren hoge geestelijken

Monniken (man in een klooster) en nonnen (vrouw in een klooster)

• Monniken en nonnen leefden vrijwillig in kloosters. Ze legden een gelofte af van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid aan de abt/abdis. 
• Ze bidden en werken daar de hele dag. Ze gaven onderdak aan reizigers, hielpen zieken, overschrijven van boeken, onderwijs geven. 
• Het maken van boeken kostte veel tijd om te schrijven en versieren, perkament was duur=> zo weten we wel van de cultuur uit de Middeleeuwen.

• In de kloosters werden soms ook oude boeken overgeschreven. bijv. van christelijke schrijver Augustinus of werken uit de oudheid.
• Dit duurde heel lang: het was dus echt 'monnikenwerk'.

• Van de mooie idealen van in armoede leven kwam vaak niets terecht, want de kloosters werden steeds rijker omdat edelen en koningen grond schonken. 
• Een abt kon veel macht hebben: had eigen leenmannen, die hij bij oorlog aanvoerde. 
• Geestelijken: paus-bisschoppen-abt-priesters. Ze leefden vaak net zoals de leken (gewone gelovigen). Hoge geestelijken, leefden als de edelen; lage geestelijken, waren boer met een gezin.

Clovis

• Clovis was de stichter van het Frankische Rijk
  
  
• Hij werd de eerste koning van het rijk, Clovis I
  
  
• Zijn Rijk omvatte bijna heel Gallië

Onder Clovis worden de Franken gekerstend

Kerstening van de Germanen

• De monniken als missionarissen zorgden voor de kerstening door:

1. Dwang door de Germaanse koningen die christelijk werden. Koningen kregen steun kerk om heidens vorsten te bestrijden.
2.  Heidense feestdagen zoals midwinter en het lentefeest te veranderen in christelijke=> kerst, pasen.
3. Kerken te bouwen op heidense heilige plaatsen.

Bekering van de Friezen en Saksen.

• De kerstening van de Franken ging gemakkelijk omdat de edelen en koning christelijk werden en volk dus ook. 
• De Friezen en Saksen boden verzet tegen verovering door Franken. 
• De missionaris Willibrord probeerde de Friezen te bekeren in 690 na Chr., die accepteerden dat niet omdat ze Franken niet wilden. In 716 probeerde Bonifatius het nog eens, werd door de Friezen in 754 vermoord. 

Willibrord was een Engelse missionaris die probeerden de Friezen tot het Christendom te bekeren. De Friezen zaten daar niet op te wachten.

Bonifatius was ook een Engelse missionaris die probeerde de Friezen te bekeren. Dit lukte niet: in 754 werd hij door Friezen in Dokkum vermoord.

wat bedoelen we met het woord kerstenen?

volgende week

woensdag: Ontstaan van de Islam

Donderdag: Kennistoets paragraaf 4.1, 4.2 en 4.3