1.4.1 Scheidingsmethoden

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

1.4.1 Scheidingsmethoden

Programma

-Formatieve check	10 min
-Oefeningen nakijken	10 min
-Scheidingsmethoden	20 min
-Practicum	20 min
-Oefenen	20 min

Formatieve check

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Checks voor 1.4.1 Scheidingsmethoden

De laatste slide sla je voor nu over, deze is voor het einde van de les!

Oefeningen nakijken

Ik loop langs om te controleren of je je spullen bij je hebt en of de oefeningen gemaakt zijn.

De antwoorden staan in het eerste tabblad van de Studiewijzer in Magister.

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt een aantal scheidingsmethoden herkennen en beschrijven.
  
• Je kunt uitleggen op welk principe bepaalde scheidingsmethoden berusten.
  
• Je kunt een beredeneerde keuze maken voor een scheidingsmethode om een bepaald mengsel in maximaal drie stappen te scheiden.

Wat denk je dat een scheidingsmethode is?

Wat is een scheidingsmethode?

Een scheidingsmethode is een manier om een mengsel te scheiden tot zuivere stoffen.

Dit doen de methodes door middel van verschillen in stofeigenschappen.

Zoals je zelf m&m’s zou scheiden van elkaar gebaseerd op de stofeigenschap kleur.

Scheidingsmethodes

• Filtreren
  
• Centrifugeren
  
• Bezinken
  
• Indampen
  
• Destilleren
  
• Extraheren
  
• Adsorberen
  

Filtreren

• Filtreren is gebaseerd op een verschil in
  deeltjesgrootte.
  
• Je kunt een suspensie filtreren
  
  
• Benodigdheden: filter, trechter, reageerbuis
  
• Wat in filter achterblijft → residu
  
• Wat door filter heen gaat → filtraat
  
  
• filtraat is vaak een oplossing
  
• Kan heel goed met zand en water

Filterpapier

• Filterpapier bevat poriën.
  
• Poriën hebben een bepaalde grootte.
  
• deeltjes < poriën, deeltjes gaan door het papier.
  
• deeltjes > poriën, deeltjes gaan niet door het papier.
  

Noem een voorbeeld van filtreren.

Bezinken en afschenken

Suspensie of emulsie:

• Troebel mengsel
• Vaste stof die zweeft in een vloeistof of 2 vloeistoffen die niet goed mengen.
  
  
• Na een tijdje zakt een stof naar beneden, dit noem je bezinken.
  
• Deeltjes met grote dichtheid zakken naar de bodem
  
• Daarna bovenste laag afschenken
  

Noem een voorbeeld van een mengsel dat je kan laten bezinken en afschenken.

Centrifugeren

• Een speciale vorm van bezinken.
  
• Gebruikt snel ronddraaiende bewegingen om te scheiden.
  
• Scheiden op basis van dichtheid.
  

Zoals een droger, wasmachine of slacentrifuge.

Adsorberen of absorberen?

Verschil adsorptie en absorptie:

• Bij absorptie wordt een lege ruimte binnen een stof opgevuld met een andere stof: zichtbaar
  
• Bv. Spons die water opneemt
  
  
• Bij adsorptie hecht een stof zich op moleculair niveau aan een adsorptiemiddel:
  
• Niet zichtbaar met het oog
  

Adsorberen

• Actieve kool/Norit
  
• ruw oppervlak
  
• houdt stoffen vast
  
• kleur, geur, smaakstoffen en gevaarlijke gassen
  
  
• Adsorberen: stoffen hechten aan ruw oppervlak van adsorptiemiddel
  
• Gebaseerd op verschil in aanhechtingsvermogen
  

Actieve koolstof
(Norit)

• Een speciale stof die gebruikt wordt om onzuiverheden op te vangen.
  
• Norit wordt gebruikt om zuiver drinkwater te maken.
  
  
• Norit bevat poriën.
  
• Deeltjes kunnen vast komen te zitten in die poriën.

Op welke stofeigenschap is filtreren gebaseerd?

1. Aanhechtingsvermogen
2. Deeltjesgrootte
3. Dichtheid
4. Kookpunt

Hoe heet de stof die achterblijft tijdens het filtreren?

1. Residu
2. Filtraat
3. Mengsel
4. Destillaat

Welke type mengsels kunnen bezinken?

1. Oplossingen en suspensies
2. Oplossingen en emulsies
3. Suspensies en emulsies
4. Allemaal

Hoe heet de stof die gebruikt wordt bij adsorberen?

Practicum

Ik deel nu de instructies uit voor het practicum dat wij gaan doen.

Neem 5 minuten de tijd om deze goed door te lezen.

Oefeningen

Ga aan de slag met de volgende oefeningen:

Havo:

Hoofdstuk 1 Paragraaf 4:

4, 7, 8, 11

Vwo:

Hoofdstuk 1 Paragraaf 4:

3, 4a, 7abc

Welke leerdoelen beheers je?

Klik op de link, deze opent weer de check. Vul nu de laatste slide in:

Checks voor 1.4.1 Scheidingsmethoden