3 MAVO samenvatting hoofstuk 1 april 2023

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Zuivere stoffen en mengsels

Stofeigenschappen:

• Brandbaarheid
• Geur
• Kleur
• Smaak
• Fase (bij kamertemp.)
• Kookpunt
• Smeltpunt
• Oplosbaarheid in water

Geen stofeigenschappen:

• Temperatuur
• Vorm
• Massa
• Volume

Dichtheid berekenen

Dichtheid

Hier heb je 8 bolletjes in 1 cm3 dus kleinere dichtheid.

Dichtheid = 8

​cm​3​​​​g​​

Hier heb je 27 bolletjes in 1 cm3 dus grotere dichtheid.

Dichtheid = 27

​cm​3​​​​g​​

1. Bereken de dichtheid van het blokje.

p=(​cm​3​​​​g​​)

    dichtheid = 

 massa: volume

Wat is geen stofeigenschap?

1. smaak
2. kleur
3. massa
4. dichtheid

Groepjes van twee
Zet in het juiste vak

wel een stofeigenschap

geen stofeigenschap

kleur

geur

smeltpunt

kookpunt

massa

volume

dichtheid

fas

oplosbaarheid in water

oplosbaarheid in olie

3 punten wanneer ze de drie NIET stofeigenschappen goed hebben

Als een voorwerp drijft op water is de dichtheid van het voorwerp...de dichtheid van water.

1. groter dan
2. gelijk aan
3. kleiner dan
4. weet ik niet

Het molecuulmodel

Kenmerken deeltjes model

Elke stof is opgebouwd uit heel kleine deeltjes, moleculen genoemd.

• Elke stof bestaat uit zijn eigen soort moleculen. 

• Moleculen bewegen voortdurend.

• Als de temperatuur stijgt, gaan de moleculen sneller (heftiger) bewegen.

• Moleculen trekken elkaar aan.

5 Welke uitspraak klopt niet? Volgens het molecuulmodel ...

1. bestaan stoffen uit moleculen
2. zijn moleculen altijd aan het bewegen
3. heeft elke stof dezelfde soort moleculen
4. trekken moleculen elkaar aan

Als de temperatuur oploopt, gaan volgens het molecuulmodel de moleculen van een stof ...

1. sneller bewegen
2. minder snel bewegen
3. even snel bewegen

Dit is een molecuulmodel
van een:

1. Vaste stof
2. Vloeistof
3. Water
4. Gas

Fase bij kamertemperatuur een stofeigenschap 

Fasen en fasenovergang

Welke faseaanduiding hoort er bij welke fase?

Vast

Vloeibaar

Gas

Opgelost in water

(l)

(aq)

(s)

(g)

Sleep de fase en faseovergang naar de juiste plek.

Ik kan benoemen in welke drie fasen een stof kan voorkomen.

1

Smelten

Stollen

Condenseren

Vervluchtigen

Rijpen

Verdampen

gas

vloeistof

vaste stof

Zuivere stof          mengsel

Een zuivere stof bestaat uit 1 soort moleculen

Zuivere stof of mengsel

Zuivere stof

Mengsel

10 Welk plaatje geeft een mengsel aan en welke een zuivere stof

Mengsel

Zuivere stof

3 soorten mengsels

Vandaag leer je om 3 soorten mengsels te maken en herkennen aan hun eigenschappen. 

1. Oplossing

2.  Suspensie

3. Emulsie

Oplossing

Een oplossing is altijd helder.

Een oplossing bestaat uit een oplosmiddel waarin een vloeistof, vaste stof of gas in is opgelost.

Oplosmiddelen zijn vaak water of alcohol. 

Helder: doorzichtig, je kunt er dus doorheen kijken. Je ziet bij het plaatje hiernaast het lepeltje duidelijk. 

Suspensie

Een suspensie is troebel. 

Een suspensie bestaat uit een vloeistof waarin een vaste stof rondzweeft. 

Na een tijdje zinkt de vaste stof naar beneden en vormt daar een laagje. 

Troebel: ondoorzichtig, je kunt er niet doorheen kijken. 

Emulsie

Een emulsie bestaat uit een vloeistof waarbij een andere vloeistof is gevoegd. 

Na een tijdje ontmengen de vloeistoffen van elkaar. 

Om een emulsie toch te laten mengen kun je een emulgator toevoegen. Dit stofje gaat om de oliedruppeltjes heen zitten en zorgt er voor dat ze door het water heen blijven zitten. Nu lijkt het toch gemengt. 

vaste stof in vloeistof, helder soms gekleurd

vloeistof met een niet opgeloste vaste stof

mengsel van olie/vet met water

vloeistof met vloeistof, helder en soms gekleurd

oplossing (I)

oplossing (II)

suspensie

emulsie

12 Een suspensie is een soort mengsel. Wat is een voorbeeld van een suspensie?

1. Thee
2. Limonade
3. Sinaasappelsap
4. Zout water

Welk soort mengsel is hier afgebeeld?

1. nevel
2. suspensie
3. emulsie
4. schuim

Welk mengsel?

1. oplossing
2. suspensie
3. emulsie

Welk mengsel?

1. oplossing
2. suspensie
3. emulsie

Welk mengsel?

1. oplossing
2. suspensie
3. emulsie

Een blijvende emulsie is een mengsel van..

1. Water en zout
2. water, olie en emulgator
3. Olie en bezine
4. water en olie

Hans maakt een mengsel. Hij doet een poeder van een onbekende stof in water. Er ontstaat een troebele vloeistof. Wat voor mengsel is dit?

1. Oplossing
2. Suspensie
3. Emulsie

Paragraaf 1.5
"Chemische reacties"

reactieschema's

beginstoffen -> reactieproducten

Beginstoffen voor de pijl

Reactieproducten na de pijl

Alle namen altijd volledig uitschrijven!

Vast magnesium reageert met zuurstof. Er ontstaat de vaste stof magnesiumoxide.

Water wordt ontleed. De gassen waterstof en zuurstof ontstaan dan.