NIEREN EN URINEWEGEN

• anatomie en fysiologie
• MBO
• Studiejaar 1

UITSCHEIDING

NIEREN EN URINEWEGEN

INHOUD LES

• Uitscheidingsorganen.
• Urinewegstelsel.
•  Bouw en werking nieren.
• Bouw en werking urinewegen.
• Samenstelling urine.

FUNCTIE UITSCHEIDING

Stoffen verwijderen die NIET opgenomen zijn in bloed en lymfe.

Dit zijn afvalstoffen = EXCRETEN.

UITSCHEIDINGSORGANEN

•  Nieren en Urinewegen
• Longen
•  Huid
• Darmen 

URINEWEGSTELSEL

Bestaat uit:

•  Nieren
•  Urinewegen: urineleiders, blaas, urinebuis

0

NIEREN

• Ze liggen aan weerszijden in de wervelkolom

• De rechter nier ligt iets lager dan de linker nier

• Om de nieren zit een laag bindweefsel en een dikke laag vetweefsel

De rechter nier ligt altijd wat lager dan de linker nier, omdat de lever de rechter nier wat naar beneden duwt

BOUW VAN DE NIEREN

Ze zijn opgebouwd uit:

•  Kapsel
• Nierschors
• Niermerg
• Nierbekken
• Nierpoort 

Anatomie van de nieren

Nieren: zijn de organen die afvalstoffen uit je bloed filtreren en urine aanmaken.

Vanuit de nier komt de urine terecht in het nierbekken. 

Het nierbekken loopt over in een kleine holle buis, die de urine naar de blaas vervoert, deze buis noemen de urineleider (ureter).

De blaas moet de urine tijdelijk opsparen tot de blaas vol is.

De plasbuis (urehtra) is de verbinding tussen de blaas en de buitenwereld.

Functie van de nieren

• Uitfilteren van afvalstoffen en afvoeren van deze stoffen via de plasbuis die de urine verlaat.
•  Het regelen van de hoeveelheid water in je lichaam.
•  Binnen grenzen houden van vocht en elektrolyten.

• Het aanmaken van en het uitscheiden van hormonen.
• Het regelen van je bloeddruk.
• Balans houden zuur-base evenwicht.

 Nieren regelen de zuurgraad (ph) van

het bloed

Nieren zijn verantwoordelijk voor de

zuurgraad in het bloed. Dat is belangrijk

voor het functioneren van lichaamscellen.

Als de werking van de nieren achteruit

gaat, heeft dat veel gevolgen voor de

rest van uw lichaam. Nierschade merkt

u soms pas als de nieren nog maar 30%

werken. Klachten die kunnen wijzen op

nierschade zijn vermoeidheid, jeuk, misselijkheid, weinig eetlust en lusteloosheid. Bij een hoge bloeddruk en eiwit in

de urine zal de arts vaak de werk

Anatomie van de nieren

Iedere nier bestaat van buiten

naar binnen uit de volgende 

onderdelen:

• Nierschors (1 miljoen nefronen).
• Niermerg
• Nierbekken
• Nierslagader
• Nierader

Het nierbekken

• Het nierbekken is een klein opvangreservoir voor de door de nefronen geproduceerde urine.

Blaas

De blaas is de verzamelplek van de urine.

• Inhoud is ongeveer 500ml voor een volwassenen. (Dit neemt af als je ouder wordt.)
• Bij ongeveer 300/400 ml krijgen de hersenen een signaal en krijg je aandrang om te plassen.

Urineleiders

De 'weg' tussen de nieren en de blaas.

Urinebuis

Loopt van de blaas naar de plaats waar de urine het lichaam verlaat.

De urinebuis bij een man is langer en ligt een klier omheen, dit is de prostaat.

KAPSEL

• Dit vormt de buitenkant van de nier.
• Het kapsel is opgebouwd uit bindweefsel.

• Functies:

• Bescherming
• Op de plaats houden van de nier

NIERSCHORS

• Zit aan de buitenzijde van de nier = bolle zijde.

• Het weefsel is gespikkeld door kleine bloedvaten en kleine filtersystemen.

LICHAAMPJES VAN MALPIGHI

•                    Liggen in de nierschors

• Ze bestaan uit:  

                

• Kapsels van Bowman
• Glomeruli = slagaderlijk haarvatennet

KAPSEL VAN BOWMAN

                                 Gaat over in een kronkelig buisje = TUBULUS.

                            In het kapsel wordt voorurine gevormd.

                                    De voorurine ontstaat uit stoffen die door filtratie uit het bloed komen.

                                De stoffen worden aangevoerd door de

GLOMERULI.

NIERMERG

= piramidelaag

      Bestaat uit groepjes piramiden of kegeltjes.

                      De afgeronde punten zijn naar het nierbekken gericht.

In het merg gaat de TUBULUS over in de LIS VAN HENLE.

LIS VAN HENLE

• Hier worden nuttige stoffen uit de voorurine gehaald en aan het bloed teruggegeven = resorptie.

• Nuttige stoffen zijn, water, zouten en glucose.

• Op die manier wordt urine gevormd.

SLUITSPIEREN VAN DE BLAAS

• Binnenste sluitspier is glad (onwillekeurig) spierweefsel

• Buitenste sluitspier is dwarsgestreept (willekeurig) spierweefsel

SAMENSTELLING URINE

In een normale situatie:

•  95% water
• Ureum en urinezuur
• Overtollige zouten
• Andere overtollige stoffen
• Schadelijke stoffen

Urine

Bestaat uit: 

- Afvalstoffen ( Uream, creatinine, urinezuur)

- Water

- Zouten

- Schadelijke stoffen

Filteren

Nieren filteren per dag 200 liter vocht

99% komt weer terug in de bloedsomloop

Bij vocht te kort heb je donkere urine

Bij veel drinken is je urine licht van kleur

Bekijk je ochtendurine, hoe ruikt urine soms?