Les 3: Communicatiemethoden

Keuzedeel Gerontopsychiatrie

Les 3:

Communicatiemethoden

Doelen deze les

• Student kent passende gespreksvaardigheden binnen de gerontopsychiatrie
• Student kan een geschikte gesprekstechniek in de praktijk toepassen en de keuze hiervoor toelichten

Terugblik vorige les

• Ingaan op gegeven feedback op de observatieopdracht
• Hoe verliep de observatie? 

Waar ligt jouw kracht in communiceren
met cliënten in de gerontopsychiatrie?

Wat vind je lastig in de communicatie
naar cliënten in de gerontopsychiatrie?

Wat zijn volgens jou basisvoorwaarden
voor een gesprek met cliënten?

Basisvoorwaarden voor een 

gesprek met zorgvrager

• Creëer een vertrouwelijke sfeer (hoe doe je dat? voorbeelden?)
• Gebruik eenvoudige taal
• Geef je informatie stap-voor stap
• Gebruik eventueel visuele middelen
• Neem de tijd
• Ga na of de cliënt de informatie begrepen heeft  

Vier belangrijke 

gespreksvaardigheden

• Non-directieve gespreksvaardigheden
• Directieve gespreksvaardigheden
• Motiverende gespreksvoering
• Oplossingsgerichte gespreksvaardigheden

Non-directief

• Niet sturend
• Gelijkwaardig
• Cliënt centraal
• Zelfbeschikking / eigen verantwoordelijkheid

Kenmerkt zich door: open vragen, samenvatten en reflecteren

Wanneer is dit geschikt?

Voorbeeld in de volgende dia (wat valt je daarbij op?)

Directieve gespreksvoering

Voorwaarde: goede relatie! Waarom?

• Regie bij zorgverlener
• Cliént en klachten centraal
• Mening van zorgverlener ondergeschikt
• Zorgverlener sluit aan bij verwachtingen van cliënt

Kenmerkt zich door: positief formuleren (vooral bij weerstand), doen van indirecte suggesties, meebewegen met cliënt.

Wanneer is dit geschikt?

Motiverende gespreksvoering

• Cliëntgerichte directieve methode
• Op zoek naar intrinsieke motivatie
• Ambivalentie* (tegenstrijdigheid) benoemen en oplossen
• Spiegelen

Kenmerkt zich door: open vragen, reflectief luisteren (heb ik goed begrepen dat..), lok verandertaal uit (doel van veranderen benoemen, voor- en nadelen bespreken), schaalvraag stellen, vertrouwen geven

*Eigenlijk zou ik geen zoetigheid als tussendoortjes moeten nemen, maar als ik trek heb kan ik er echt niet van af blijven

Oplossingsgerichte gespreksvoering

• Vanuit de kracht van de cliënt
• Gericht op wensen, behoeften en ideeën van de cliënt
• Vijf stappen binnen probleemoplossing

1. Probleemverkenning (niet te diep op probleem ingaan, wat wil de cliënt veranderen)
2. Toekomstwens
3. Platformvraag/schaalvraag
4. Sterkteperspectief (eerdere succeservaringen)
5. Makkelijke actie (kleine eerste stap)

Aan de slag!

Aan de slag met de verwerkingsopdracht!