Pré en post operatieve zorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Doelen van de les

1.  Aan het einde van de les weet je wat pré operatieve zorg is.

2. Aan het einde van de les weet je wat post operatieve zorg is.

3. Weet je welke verpleegkundige zorg belangrijk is met betrekking tot pre en postoperatief

Wat is pré operatief

Voor operatie (pre = voor)

 

Voorzorgsmaatregelen treffen

Reden: veilig en juiste manier operatie ingaan/opereren

Preoperatief

Vier fasen van de landelijke richtlijn preoperatief traject:

• spreekuur operateur (chirurg)
• anesthesiologisch onderzoek en verpleegkundige intake
  
• planning van de operatie
  
• opname en voorbereiding op de operatie

Pré operatief

• Naar de anesthesist voor lichamelijke controle. 
• Anamnese door de anesthesist (risico’s, soort en vorm.  toediening anesthesie. 
• ASA schaal invullen.
• Anesthesist vraagt zo nodig nog aanvullend onderzoek aan.

ASA schaal

• De ASA schaal voor preoperatief onderzoek worden wereldwijd gebruikt als een soort inschatting van de gezondheid en de risico's bij patiënten die geopereerd moeten worden.

• Anesthesisten stemmen hun screenend onderzoek af op de ASA klasse.

ASA schaal

ASA-klasse I : gezonde persoon, zonder regelmatig medicatiegebruik.

ASA-klasse II : patiënt met een lichte aandoening waarvoor hij al dan niet medicatie neemt; deze aandoening beperkt zijn normale activiteiten niet (bv matige hypertensie onder controle met medicatie ).

ASA 1 en 2 poliklinisch anders klinisch

ASA schaal

• ASA-klasse III : patiënt met een ernstige systeemaandoening waarvoor hij medicatie neemt; deze aandoening beperkt zijn normale activiteiten (bv: longziekten, morbide obesitas).
• ASA-klasse IV : patiënt met een zeer ernstige systeemaandoening, die een chronische bedreiging voor het leven vormt.
• ASA-klasse V : een zwaar zieke patiënt waarvan men niet verwacht dat hij nog 24 uur zal overleven, met of zonder ingreep.

Anesthesie 

• lokale anesthesie (plaatselijke verdoving)
  
• blokkade-anesthesie
  
• algehele anesthesie (narcose)
  
• (loco)regionale anesthesie:

epiduraal en spinaal 

Lokaal: verdoving en adrenaline (vernauwt bloedvaten)

Blokkade:  depot verdovend middel rondom de zenuw wordt geïnjecteerd.

Algehele: slaap, analgesie en relaxatie

Locoregionaal: 

spinaal: lendewervelniveau, voorbij de dura, onderlichaam verlamt, soms blaas ook, max 4 tot 6 uur, 10 keer sterker dan epiduraal. Na 1,5 tot 5 uur uitgewerkt. Tintelingen kan voorkomen

epiduraal: voor de dura, kan later bijgespoten worden

Opdracht

• Zoek de onderstaande begrippen op:
• lokale anesthesie (plaatselijke verdoving)
  
• blokkade-anesthesie
  
• algehele anesthesie (narcose)
  
• (loco)regionale anesthesie: epiduraal en spinaal 

Lokaal: verdoving en adrenaline (vernauwt bloedvaten)

Blokkade:  depot verdovend middel rondom de zenuw wordt geïnjecteerd.

Algehele: slaap, analgesie en relaxatie

Locoregionaal: 

spinaal: lendewervelniveau, voorbij de dura, onderlichaam verlamt, soms blaas ook, max 4 tot 6 uur, 10 keer sterker dan epiduraal. Na 1,5 tot 5 uur uitgewerkt. Tintelingen kan voorkomen

epiduraal: voor de dura, kan later bijgespoten worden

Pre operatieve onderzoeken

X-thorax, bloedonderzoek, ECG (hartfilmpje), Echografie, EEG, MRI of CT-scan, Scopie, longfunctieonderzoek, urine onderzoek.

Check preoperatieve traject/ voorlichting

• Ontvangen informatie
•  opname dag
  
•  operatie
  
•  post operatief
  
•  nazorg naar huis

Anamnese

• Allergieën navragen ​
  
• Vitale functies meten​
  
• Lengte en gewicht​ controleren
• Medicatiegebruik navragen ​
• Invullen anesthesie formulier​ invullen> op tijd gestopt / stollingsstatus vermelden​
• check van pre-operatieve onderzoeken

Voorbereiding OK

Nuchter houden​ 

Nagellak en Make-up verwijderen​

Ontharen (indien nodig)​

Sierraden verwijderen​

Ok jasje aandoen​

Pre medicatie​ geven

Protheses verwijderen (gebit/bril/lenzen/gehoorapparaat)​

Medewerkers

1. Chirurg --> Hoofdverantwoordelijk 
2. Operatieassistenten (Instrumenteren, Assisteren, Omloop)
3. Anesthesist --> Verantwoordelijk voor narcose
4. Anesthesieverpleegkundige
5. Recovery verpleegkundige (Uitslaapkamer)
   

Veiligheidscontrole

Post operatieve zorg

Post = Na

Voorkomen en vroegtijdig herkennen

van complicaties na de ingreep

Observeren!

Verkoeverkamer/recovery

• Mondelinge/schriftelijke overdracht naar afdeling of IC.
• Observeren middels de ABCDE methode
• Observeren pijn, misselijkheid en nabloedingen
  
• Observeren vochtbalans

Post operatieve zorg VPK

Vitale functies meten (EWS/SBAR inzetten)​

Observeren misselijkheid​, pijnklachten en verwardheid

Urineproductie​ controleren

Wondcontrole​ (nabloeden en infectie)

Controle gevoel in extremiteiten​

Controle drainproductie of bloedverlies elders

Observeren!

Pijn

Misselijkheid

Verwardheid

Vochtbalans (in en output)

Nabloedingen

Complicaties

Pijnbestrijding

- Pijnprikkel

- Pijngewaarwording

- Pijnbeleving

- Pijngedrag

Nociceptie: reactie zintuigcellen op een pijnprikkel

Pijngewaarwording: pijnprikkel overschrijdt een bepaalde drempel

Pijnbeleving: door de registratie komt er een pijnbeleving

Pijngedrag: wisselwerking tussen de pijnlijder en zijn of haar omgeving

Soorten pijnbestrijding

• Oraal
  
• Pleisters
  
• Injecties
  
• PCA pomp
  

Analgetische ladder

Post operatieve complicaties

• Verschilt per operatie (thoraxchirurgie, darmchirurgie, orthopedie enz)
• POWI = post operatieve wondinfectie --> infectie binnen 30 dagen na operatie

Pneumonie

Pneumothorax

Longembolie

Trombose

Bloeding

Ileus

Obstipatie

Naadlekkage

Misselijkheid

Pijn

Vertraagde wondgenezing

Infectie

Peritonitis

Delier

Dehydratie

Ureterlekkage

Urine retentie

CVA

Myocardinfarct

Decubitus

Post operatieve complicaties voorkomen

• Werken volgens voorschrift/protocol
• Volgen preoperatieve zorg (bijv. voorlichting stoppen met roken, premedicatie)
• zsm mobiliseren
• voedingstoestand monitoren 

Maken praktijksituaties, module 2

• Olof heeft een andere vakantie dan gedacht
  
• Meneer Krijgsman komt van de operatiekamer
  
• Sheila mag mee naar de operatiekamer