4.5 en 4.6

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

4.5 Atomen tellen 

en 

4.6 toepassen van ontledingsreacties

Rekenen aan reacties

Doel:

- Reactievergelijkingen opstellen

- Reactievergelijkingen kloppend maken

Reacties

Bij een chemische reactie gaat geen atoom verloren. Voor en na de reactie is het aantal atomen gelijk. 

Herhalen

Water kun je dmv elektrolyse ontleden in Waterstof en Zuurstof. 

In een reactieschema (in woorden):

Water (l) -> Waterstof (g) + Zuurstof (g)

Hieraan kun je alleen niet zien hoeveel atomen Waterstof en Zuurstof je uit een molecuul Water haalt.  

Basis

Waterstof = H₂

Het kleine "2"tje hierboven noem je de index. Deze staat vast. Die mag je nooit veranderen. Anders wordt het een andere stof. 

Chloor=Cl_{2 heeft er ook zo een.} 

Basis

Een formule van een stof kan er zo uit zien:

CH₄(g)

Dit is de stof Methaan in gasvorm. 

In vloeibare vorm zou hij er zo uit zien: CH₄(l)

Basis

Een stof kan ook opgelost zijn in water:

NaCl(aq)

Of vast zijn: 

H₂O(s) 

Basis

Soms zijn er 2 moleculen of atomen van een soort aanwezig, dat ziet er zo uit: 

2 moleculen water: 2H₂O (l)

Reactievergelijking

Hiervoor maken we gebruik van een reactievergelijking:

Water (l) -> Waterstof (g) + Zuurstof (g) wordt dan:

H₂O (l) -> H₂ (g) + O₂ (g)

Maar nu hebben we een probleem. Als we atomen voor de pijl en na de pijl gaan tellen klopt het niet meer. 

Kloppend maken

H₂O (l) -> H₂ (g) + O₂ (g)

We gaan het kloppend maken. 

Voor de pijl staan 2 H atomen en 1 O atoom. 

Achter de pijl staan 2 H atomen, maar ook 2 O atomen.... 

En nu dan?

Kloppend maken

H₂O (l) -> H₂ (g) + O₂ (g)

En nu dan? Kloppend maken!

Als we voor de pijl het molecuul verdubbelen, krijgen we: 

2H₂O (l) -> H2 (g) + O2 (g)

Nu klopt het bijna. Alleen de H atomen achter de pijl niet meer. 

Kloppend maken

2H₂O (l) -> 2H₂ (g) + O₂ (g)

Voor de pijl: 4 H atomen en 2 O atomen

Na de pijl: 4 H atomen en 2 O atomen

Gelijk!

Reactievergelijking 

Aan de slag

Kijk nu op SOM welke opdrachten je van deze paragraven moet maken.