reactievergelijkingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Reactievergelijkingen

reactievergelijking?

• reactieschema: het beschrijven van een reactie in woorden, bijvoorbeeld:
• koolstof (s) + zuurstof (g) -> koolstofdioxide (g)
• reactievergelijking: vertaling van een reactieschema in formules. 
• C (s) + O₂ (g) -> CO₂ (g)

de vergelijking moet kloppen

in een reactievergelijking veranderen de formules wel (de stoffen veranderen tenslotte), maar het aantal ATOMEN verandert niet! 

Dus: 

water (l) -> waterstof (g) + zuurstof (g)

H₂O (l) -> H₂ (g) + O₂ (g) KLOPT NIET!!

Wat klopt er niet in
H20(l) ->H2 (g) + O2 (g)

1. er staan meer moleculen na de pijl dan voor de pijl
2. er staan teveel atomen waterstof na de pijl
3. er staan te weinig atomen zuurstof na de pijl
4. er staan te weinig atomen zuurstof voor de pijl

kloppend maken wat heb je?

                     H₂O (l) -> H₂ (g) + O₂ (g)

voor de pijl :                   na de pijl:

2xH atomen                   2xH atomen

1xO atoom                      2xO atomen

Het aantal O-atomen klopt nu niet. Dus verander je het aantal H₂O MOLECULEN zodat het aantal O-atomen voor en na de pijl hetzelfde wordt.

kloppend maken 2: per atoomsoort

                  2   H₂O (l) -> H₂ (g) + O₂ (g)

voor de pijl :                   na de pijl:

4xH atomen                   2xH atomen

2xO atoom                      2xO atomen

Het aantal H-atomen klopt nu niet. Dus verander je het aantal H₂ MOLECULEN zodat het aantal H-atomen voor en na de pijl ook hetzelfde wordt.

kloppend maken 3: controle 

                  2   H₂O (l) -> 2 H₂ (g) + O₂ (g)

voor de pijl :                   na de pijl:

4xH atomen                   4xH atomen

2xO atoom                      2xO atomen

Alle aantallen atomen kloppen nu.

Bij een kloppende reactievergelijking geldt, dat voor en na de reactie het aantal :

1. atomen EN aantal moleculen gelijk is.
2. moleculen gelijk is.
3. atomen gelijk is.
4. atomen EN het aantal moleculen veranderd is.

1. 1
2. 2
3. 4

Vertalen?

Als je een beschrijving van een reactie krijgt, maak je eerst het reactieschema. 

Dat vertaal je naar de juiste formules voor de stoffen.

Daarna maak je kloppend door de coëfficiënten aan te passen.

Bijvoorbeeld opgave 37a

• De vorming van ijzer(III)chloride (FeCl₃) uit ijzer en chloor.
• ijzer (s) + chloor (g) -> ijzer(III)chloride (s)
• Fe (s) + Cl₂ (g) -> FeCl₃ (s) 
• Fe (s) + 3 Cl₂ (g) -> FeCl₃ (s)
• Fe (s) + 3 Cl₂ (g) -> 2 FeCl₃ (s)
• 2 Fe (s) + 3 Cl₂ (g) -> 2 FeCl₃ (s)

Bij de reactie tussen fosfor en zuurstof ontstaat difosfortrioxide. Welk getal staat voor fosfor in de vergelijking?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

1. 2
2. 4
3. 5
4. 6

huiswerk

Gebruik de applet van Phet in Colorado voor het oefenen met kloppend maken van reactievergelijkingen. 

Haal voor het spel minstens 4 sterren en upload je schermafdruk als bewijs in Classroom.