bs 1: reageren op je omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

• Ga rustig zitten
• Pak je spullen
• Maak de startopdracht

  Startopdracht

Schrijf in je schrift welke zintuigen je hebt, waar ze zitten en wat je ermee kunt waarnemen.

Zintuigen

• prikkels uit de omgeving
• opgevangen door 
            zintuigcellen
• boodschap aan 
            hersenen via zenuwen = 
            impuls
• centrale zenuwstelsel

Thema 5

bs 5.1

Bs 1  zintuigen

Leerdoelen

1 Je kunt de werking van zintuigen beschrijven.

2 Je kunt de zintuigen noemen met hun ligging en hun prikkel.

3 Je kunt uitleggen wanneer zintuigen prikkels omzetten in zenuwimpulsen.

Welke zintuigen heb je?

 Zintuigen vangen prikkels op.

Een prikkel: informatie uit je omgeving

De organen die prikkels opvangen: oor, oog, neus, tong en huid

 prikkel

druk

druk

pijnprikkels

- mechanische pijnprikkel  

bijv. een snee in je vinger

- thermische pijnprikkel 

bijv. branden aan kokend water

- chemische pijnprikkel 

bijv. gestoken worden door een bij

wat gebeurt er?

1. geluid komt in je oor (= prikkel)
2. Je cellen in je oor zetten die prikkels om in een impuls
   
3. Het impuls gaat via je zenuwen naar je hersenen
   
4.  Je hoort de telefoon overgaan 

wat gebeurt er?

1. Er komt geur in je neus (= prikkel)
2. De cellen in je neus zetten die prikkels om in een impuls
3. Het impuls gaat via je zenuwen naar je hersenen
4. Je ruikt een bloem 

Wat gebeurt er met je waarnemingen?

Elke zintuigcel zet prikkels om in berichten.

impulsen > zenuwen > hersenen

Je hersenen versturen impulsen waardoor je lichaam reageert.

Zenuwen lopen in je rug via je ruggenmerg naar je hersenen. Dit samen vormen je zenuwstelsel

wat gebeurt er?

1. Er valt licht in je ogen (= prikkel)
2. Je cellen in je oog zetten die prikkels om in een impuls
3. Het impuls gaat via je zenuwen naar je hersenen
4.  Je ziet snoep 
   5. Je hersenen sturen een impuls naar je speekselklieren.

impulsfrequentie

Wanneer een prikkel sterker wordt, neemt de impulsfrequentie toe = per seconde meer impulsen.

De sterkte van het signaal blijft gelijk!

drempelwaarde

In de zintuigcellen ontstaan alleen impulsen als de prikkel sterk genoeg is.

de kleinste prikkel die een impuls veroorzaakt  = de drempelwaarde

gewenning

Je kunt gewend raken aan prikkels en daardoor verhoogd de drempelwaarde. 

Denk bijvoorbeeld aan je kleren. Na een poosje voel je niet meer dat je ze aan hebt!

Je kunt nu antwoord geven op de volgende vragen:

Welke zintuigen heb je?

Wat gebeurt er met je waarnemingen?

wat is een drempelwaarde?

Je ziet, ruikt, proeft, hoort en voelt dus met je hersenen!

Welke kleur heeft deze jurk?

opdracht 1

Zet 3 bekers klaar. 

Eén met ijskoud water, één met water op kamertemperatuur en één met warm water. (niet zo heet dat je je vingers brandt!)

 Steek twee vingers van je ene hand in ijswater en twee vingers van je andere hand in warm water. 

Wacht 2 minuten. Steek dan alle 4 vingers tegelijkertijd in water dat op kamertemperatuur is. Schrijf op wat je waarneemt.

opdrachten

Ga naar thema 5:  waarneming, gedrag en regeling

maak de opdrachten van bs 1 + de test jezelf