3 vmbo-k 7.3 Stevigheid en beweging: beenverbindingen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

7.3 Beenverbindingen

wat gaan we vandaag doen?

herhalen vorige les: kraakbeenweefsel en beenweefsel

bespreken huiswerk

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 7.3 beenverbindingen

zelf aan de slag

herhalen leerdoelen

7.2 kraakbeenweefsel en beenweefsel

kraakbeenweefsel is stevig en goed buigzaam

beenweefsel is heel stevig en een beetje buigzaam

Er zijn een aantal overeenkomsten en verschillen tussen beide weefsels.

7.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

veranderingen in het skelet

- bij baby's bestaat het skelet voornamelijk uit kraakbeenweefsel

- tijdens de groei wordt het kraakbeenweefsel voor een deel vervangen door beenweefsel

- bij ouderen bevat de tussencelstof van beenweefsel nog veel lijmstof

- bij ouderen bevat het beenweefsel weinig lijmstof: de botten zijn minder buigzaam en kunnen sneller breken

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je vertellen op welke 4 manieren botten van het skelet met elkaar verbonden zijn

- kan je benoemen uit welke onderdelen een gewricht bestaat

- kan je vertellen welke 3 soorten gewrichten voorkomen in ons lichaam

7.3 Beenverbindingen

De beenderen van het skelet zijn op verschillende manieren met elkaar verbonden.

Je hebt:

- beweeglijke verbindingen

- onbeweeglijke verbindingen

7.3 Beenverbindingen

Er zijn 4 manieren waarop beenderen met elkaar verbonden zijn:

- vergroeid (heiligbeen)

- door een naad (schedel)

- door kraakbeen (wervels)

- door gewrichten

We gaan nu verder kijken naar de bouw van een gewricht.

Alle gewrichten hebben ongeveer dezelfde opbouw.

7.3 Beenverbindingen

de bouw van een gewricht:

- gewrichtskogel

- gewrichtskom

- kraakbeenlaagje tussen beide botten

7.3 Beenverbindingen

bouw van een gewricht:

- gewrichtskapsel: zorgt ervoor dat de botten bij elkaar blijven

- gewrichtssmeer wordt gemaakt door gewrichtskapsel: houdt het gewricht soepel

7.3 Beenverbindingen

Bij veel gewrichten zitten stevige kapselbanden om het gewricht heen.

Deze helpen mee om de botten op hun plaats te houden.

7.3 Beenverbindingen

Er zijn verschillende typen (soorten) gewrichten:

- kogelgewricht

- rolgewricht

- scharniergewricht

7.3 Beenverbindingen

kogelgewricht:

- gewrichtskogel van het ene bot draait in de gewrichtskom van het andere

- beweging in alle richtingen mogelijk

- bv. schoudergewricht

7.3 Beenverbindingen

rolgewricht:

- het ene bot draait in de lengteas om het andere bot

- bv spaakbeen en ellepijp

7.3 Beenverbindingen

scharniergewricht:

- het ene bot draait als een scharnier ten opzicht van het andere bot

- beweging heen en terug (als een deur)

- bv elleboog en vingerkootjes

VRAGEN??

zelf aan de slag

opdracht 13 en 15 maken

Ben je klaar? Laat het zien.

Als het goed genoeg is, mag je weg!

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je vertellen op welke 4 manieren botten van het skelet met elkaar verbonden zijn

- kan je benoemen uit welke onderdelen een gewricht bestaat

- kan je vertellen welke 3 soorten gewrichten voorkomen in ons lichaam