De Opstand verloop en einde

Tijd van Ontdekkers en Hervormers
5.4 De Opstand 
1 / 37
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 37 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

Tijd van Ontdekkers en Hervormers
5.4 De Opstand 

Slide 1 - Tekstslide

Wat gaan we doen? 
1. Leerdoelen terugkoppeling
  • 2. Leerdoelen
  • 3. Theorie
  • 4. Beeldmateriaal
  • 5. Aan de slag
  • 6. Leerdoelen nabespreken
  • Slide 2 - Tekstslide

    Slide 3 - Video

    Leerdoelen terugkoppeling
    Je kent de economische, politieke en religieuze oorzaken van de Nederlandse Opstand. 


    Slide 4 - Tekstslide

    wat was de politieke reden voor de opstand?
    A
    particularisme
    B
    censuur
    C
    centralisatie
    D
    godsdienstpolitiek

    Slide 5 - Quizvraag

    wat was de culturele reden van de opstand
    A
    Verschil in taal
    B
    de godsdienstpolitiek
    C
    verschil in normen en waarden
    D
    centralisatie

    Slide 6 - Quizvraag

    wat was de economische reden voor de opstand
    A
    belastingen en misoogsten
    B
    banken crisis
    C
    inflatie
    D
    armoede

    Slide 7 - Quizvraag

    Leerdoelen 
    Je kunt beschrijven hoe uit de Opstand de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ontstond. 

    Je kunt de gevolgen van de Opstand voor de bestuurlijke en religieuze verhoudingen in de Republiek beschrijven. 


    Slide 8 - Tekstslide

    Theorie 
    Margaretha stemde in met het verzoek (hoe heette dit verzoek?) van de edelen. Protestanten konden daardoor voor het eerst een klein beetje hun godsdienst belijden. Gevluchte protestanten keerden terug naar Nederland. Omdat ze nog geen eigen kerken hadden kwamen ze bij elkaar tijdens hagenpreken

    Opschrijven:
    Hagenpreken: verboden protestantse preken in de openlucht. 

    Slide 9 - Tekstslide

    Slide 10 - Tekstslide

    Theorie 
    Tijdens deze hagenpreken spraken predikanten de toegestroomde menigte toe. Al snel riepen radicale protestanten op om katholieke kerken te bestormen om ze te ontdoen van al die pracht praal en beelden. 

    Opschrijven:
    In 1566 was daar de Beeldenstorm. Protestanten - gek gemaakt door de hagenpreken - vernielen katholieke kerken in NL. 

    Slide 11 - Tekstslide

    Slide 12 - Tekstslide

    Slide 13 - Tekstslide

    Theorie 
    Door het toegeven aan het Smeekschrift en haar aanpak van de Beeldenstorm was het voor Filips II duidelijk geworden dat Margaretha van Parma niet voldeed als landvoogdes. 

    Zij werd vervangen door de 'ijzeren' hertog van Alva. Een zeer strenge generaal die gelijk maatregelen nam zoals het oprichten van een rechtbank De Raad van Beroerten - al snel de Bloedraad. 

    Slide 14 - Tekstslide

    Theorie 
    Opschrijven: 

    Margaretha van Parma werd opgevolgd door de Hertog van Alva. 

    Alva richtte een rechtbank op: de Raad van Beroerten: al snel de Bloedraad vanwege vele doodvonnissen. 

    Slide 15 - Tekstslide

    Theorie 
    Door de Raad van Beroerten werden tienduizend mensen verbannen uit Nederland en zestigduizend vluchtten. Daarnaast wilde Alva de Tiende Penning invoeren. Die vergrootte de opstandigheid in Nederland nog meer. 

    Tiende Penning: opleggen van tien procent extra omzetbelasting.  

    Slide 16 - Tekstslide

    Theorie 
    Het was tijd voor de hoogste en meest belangrijke edelman om in opstand te komen tegen zijn voormalige vriend Filips II .. 

    Slide 17 - Tekstslide

    Theorie 
    Willem van Oranje Nassau (1533-1584)

    1. Protestants opgevoed.
    2. Erfde Orange - een gebied in Frankrijk - op jonge leeftijd op voorwaarde dat hij katholiek werd. 
    3. Karel V haalt Willem naar zijn hof ter voorbereiding op leidinggevende functies. 
    4. Leert Filips II kennen die hem later stadhouder maakt van Zeeland, Utrecht en Holland. 
    5. Vond dat edelen te weinig invloed hadden. 
    6. Vond Bloedplakkaat vreselijk en probeerde godsdienst vrede in te stellen. 

    Slide 18 - Tekstslide

    Slide 19 - Link

    Theorie 
    Willem van Oranje vluchtte naar Duitsland toen hij hoorde dat Alva naar de Nederlanden trok. Vanuit Duitsland stuurde hij zijn watergeuzen (klein leger met ballingen en avonturiers) aan. 

    Er volgden enkele belangrijke veldslagen zoals om Alkmaar, Leiden, Mechelen, Zutphen, Naarden en ..

    Slide 20 - Tekstslide

    De Slag om Den Briel in 1572!

    Slide 21 - Tekstslide

    Theorie 
    De Spaanse soldaten gebruikten vaak massamoord in de steden om opstandelingen af te schrikken. Maar hiermee werden de Nederlanders alleen maar meer boos. 

    Opschrijven: 
    Tijdens de Spaanse Furie van 1576 vermoorden onbetaalde Spaanse soldaten 7000 mensen in Antwerpen. 

    Slide 22 - Tekstslide

    Slide 23 - Tekstslide

    Theorie 
    Na dit Spaanse bloedvergieten kwamen alle gewesten samen. In Pacificatie van Gent van 1576 besloten zij om samen te werken en later de geloofskwestie op te lossen.  

    Slide 24 - Tekstslide

    Theorie 
    Toch hield dit geen stand. In het zuiden zochten katholieken weer toenadering tot Spanje, die hun opstandigheid zouden vergeven als ze zich weer bij Spanje aansloten. Zij legden dit vast in de Unie van Atrecht.

    De 7 noordelijke gewesten werden zo de Unie van Utrecht. Zij gingen goed samenwerken en kregen een gezamenlijk leger. Willem van Oranje werd in de rijksban gedaan. 


    Slide 25 - Tekstslide

    Slide 26 - Tekstslide

    Theorie 
    De Unie van Utrecht reageerde daar weer op met het Plakkaat van Verlatinghe in 1581: Filips II werd niet meer als landsheer erkend. 

    In 1584 wordt Willem van Oranje vermoord door Balthazar Gerards. 

    In 1588 ontstaat de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Zelf regelen ze het bestuur! 


    Slide 27 - Tekstslide

    De Republiek 1588
    • In 1581 hadden de Staten (gewesten) geprobeerd te zoeken naar een nieuwe vorst.
    • Uiteindelijk besloten de Staten (gewesten) dat zij zichzelf willen besturen. 
    • Hiermee ontstaat de Republiek der zeven verenigde Nederlanden.  Kort weg: De Republiek.  

    Slide 28 - Tekstslide

    De Republiek (1588 tot 1648)

    Slide 29 - Tekstslide

    Het bestuur in de Republiek (1588-1795)

    Slide 30 - Tekstslide

    Slide 31 - Video

    Republiek
    Spanje
    Uitroepen republiek 1588

    vrede van Münster 1648

    Slide 32 - Tekstslide

    Vrede van Munster 1648







    • Vrede met Spanje. Spanje erkende de Republiek als zelfstandig land.

    Slide 33 - Tekstslide

    Theorie
    Vrede tussen de Republiek en Spanje kwam er uiteindelijk in 1648 met de Vrede van Munster. Hier werden door alle Europese staten de Republiek als soevereine staat gezien. 

    Opschrijven: 
    Met de Vrede van Munster (1648) eindigt de oorlog met Spanje en wordt de Republiek erkend als soeverein: onafhankelijk en bepaalt zelf de regels en wetten.  

    Slide 34 - Tekstslide

    vrede van münster
    zeeuwse handtekening is er later bij gezet

    Slide 35 - Tekstslide

    Aan de slag
    1. Maken opdrachten 4, 5 en 6 van het handboek. 

    2. Toetsvoorbereiding 5.4 of die van Historische Context verder afmaken.

    3. Vul de tijdbalk van 5.4 verder aan. 

    Slide 36 - Tekstslide

    Leerdoelen nabespreken
    Je kunt beschrijven hoe uit de Opstand de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ontstond. 

    Je kunt de gevolgen van de Opstand voor de bestuurlijke en religieuze verhoudingen in de Republiek beschrijven. 


    Slide 37 - Tekstslide