hoofdstuk 18 misdrijven tegen de ambtenaar

• BOA
• MBO
• Studiejaar 1

BOA 

HOODSTUK 18

MISDRIJVEN TEGEN DE AMBTENAAR

Log in en laat even weten...
Hoe zit je er bij?

QUOTE VAN DE DAG

Structuur van de les.

• Leerdoelen.
• Belangrijk? Waarom?
• Voorkennis LessonUp
• Behandelen lesstof

LEERDOELEN

- ambtsdwang

- wederspannigheid

- gekwalificeerde wederspannigheid

- niet voldoen aan bevel of vordering of van het belemmeren

 van de ambtshandeling

- veroorzaken van opschudding en zich niet verwijderen na

 gegeven bevel

- belediging van een ambtenaar in functie

create.kahoot.it

Wat weet je al over misdrijven
die tegen een ambtenaar
kunnen worden gepleegd?

Soorten Misdrijven tegen een ambtenaar

* Ambtsdwang

*Wederspannigheid

*Eenvoudige belediging

*Bevel, vordering en handeling van een bevoegd ambtenaar

* zich niet verwijderen na een bevel bevoegd gezag

1. Ambtsdwang art. 179 WvSr.

Hij die door geweld of enige andere feitelijkheid of bedreiging met geweld of enige andere feitelijkheid, een ambtenaar dwingt tot het volvoeren van een ambtsverrichting of het nalaten van een rechtmatige ambtsverrichting, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vierde categorie.

Dwingen van de nog niet handelende ambtenaar.

• M.a.w. de ambtenaar moet nog inactief (lijdelijk) zijn, dus nog niet bezig met ambtsverrichtingen.
• Ambtsdwang op moment dat ambtenaar bevoegdheid wil uitvoeren.
• Ambtsdwang op moment dat ambtenaar niet aan het werk is, maar benadering i.v.m. toekomstige ambtsverrichting.

• Gebruik geweld of andere feitelijkheid of daarmee dreigen.
• Doel → dwingen om rechtmatige of onrechtmatige ambtverrichting te doen of nalaten van een nog niet ondernomen rechtmatige ambtsverrichting.
• Dwingen nalaten onrechtmatige ambtsverrichting ≠ strafbaar!! 
• Ambtsverrichting = handelingen die functie van ambtenaar mee brengt → bijv. alle bevoegdheden.

Geweld

Definitie;

Elke dwangmatige kracht van meer dan geringe betekenis uitgeoefend op personen of zaken.

Andere feitelijkheid

Bijvoorbeeld;

• Dwingen d.m.v. bedreigen de carrière van de ambtenaar schaden.
• Link andere feitelijkheid
• Zie ook de voorbeelden in het boek (bladzijde 18.5).

Een man ziet dat een parkeercontroleur in de buurt van zijn
geparkeerde auto loopt. De man weet dat hij geen parkeerkaartje
achter de voorruit heeft liggen. Hij loopt naar de
parkeercontroleur toe en zegt tegen hem: ‘Als jij mij gaat
bekeuren, dan schop ik je.’

1. Nee is geen sprake van ambtsdwang want de ambtenaar had nog niet gezien of er een kaartje lag
2. Nee geen ambtsdwang want de ambtenaar wilde nog niet gaan schrijven
3. Ja er is sprake van ambtsdwang de ambtenaar wordt gedwongen om af te zien van een rechtsmatige ambtsverrichting

Een man ziet dat een parkeercontroleur in de buurt van zijn
geparkeerde auto loopt. De man weet dat hij een geldig parkeerkaartje
achter de voorruit heeft liggen. Hij loopt naar de
parkeercontroleur toe en zegt tegen hem: ‘Als jij mij gaat
bekeuren, dan schop ik je.’
Is er sprake van ambtsdwang

1. Ja, de man dreigt met geweld en dwingt de ambtenaar af te zien van een ambtsverrichting
2. Nee, er is geen sprake van ambtsdwang
3. Ja, want het maakt niet uit of hij wel of geen geldig kaartje heeft

Wederspannigheid/ verzet art.180 WvSr.

Hij die zich met geweld of bedreiging met geweld verzet tegen een ambtenaar werkzaam in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening, of tegen personen die hem daarbij krachtens wettelijke verplichting of op zijn verzoek bijstand verlenen, wordt als schuldig aan wederspannigheid gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.

Wederspannigheid/ verzet

• Alleen tegen de ambtenaar in persoon die begonnen is met de ambtsverrichting → de werkzame ambtenaar.
• Verschil met ambtsdwang? → 
• Ambtenaar is nog niet begonnen met ambtsverrichting.

• Geweld → gericht tegen ambtenaar in persoon of burger die de ambtenaar helpt (op verzoek of verplicht), bijv. arts die in opdracht OvJ inwendig onderzoek uitvoert bij een VE.
• Lijdelijk verzet → Niet strafbaar → bijv. op de grond gaan liggen. Is namelijk geen verzet met geweld of bedreiging daarmee.
• Werkzaam in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening → bezig met een bevoegdheid.
• Rechtmatige uitoefening → De bevoegdheid die wordt toegepast moet rechtmatig zijn, bijv. aanhouden VE. 

Dader moet weten dat hij met een ambtenaar te maken heeft.

• In uniform gekleed of,
• in burger kenbaar maken als zijnde OA of,
• in burger legitimeren.

Een verdachte is rechtmatig staande gehouden en krijgt een
bekeuring voor wildplassen. Terwijl de buitengewoon
opsporingsambtenaar zijn proces-verbaal staat op te maken, slaat
de vriend van de verdachte op de handen van de buitengewoon
opsporingsambtenaar. Hierdoor slaat hij het bonnenboekje uit de
handen van de ambtenaar

1. Nee, want de vriend was niet degene die een bekeuring kreeg
2. Ja, de man en de vriend zijn beiden strafbaar voor wederspanningheid, want de man heeft voordeel van het handelen van zijn vriend
3. Ja, de vriend pleegt wederspannigheid
4. Nee, de er is niks aan de hand

Een verdachte is rechtmatig aangehouden voor belediging van een
ambtenaar en wordt door een agent in de richting van de
dienstauto geleid. Daarbij aangekomen trapt de verdachte
opzettelijk een spiegel van deze auto af.

1. Ja, er is hier sprake van wederspannigheid, de verdachte gebruikt immers geweld
2. Nee, er is hier sprake van vernieling
3. Ja, er is sprake van wederspannigheid, de verdachte verzet zich

nos.nl

Gekwalificeerde ambtsdwang/ wederspannigheid 

Art. 181 WvSr en Art. 182 WvSr (link).

• Art. 181 WvSr. Gekwalificeerde ambtsdwang en wederspannigheid met als gevolg;
• enig lichamelijk letsel of
• zwaar lichamelijk letsel of 
• de dood.
• Op deze drie kwalificaties staat strafverzwaring. 5 jaar of meer  → Voorlopige hechtenis feit.
• Art. 182 WvSr → gepleegd door 2 of meer personen met verenigde krachten → 7 jaar of meer.

Wie mag een dergelijk bevel geven

Niet elke ambtenaar mag ambtelijke bevelen geven. 

Bevoegd zijn:

- de ambtenaar met enig toezicht belast

- de opsporingsambtenaar

- en de onderzoeker van strafbare feiten (de rechter-commissaris) 

Rechercheur De Cok is bezig met de opsporing van een verdachte
van een bankoverval. Bij het misdrijf is mogelijk een huurauto
gebruikt en De Cok wil weten wie de auto heeft gehuurd. Hij gaat
naar het verhuurbedrijf. Daar geeft hij een medewerker van de
verhuuradministratie het bevel om het huurcontract ter
inbeslagneming uit te leveren. De medewerker weigert, omdat hij
eerst toestemming wil vragen van zijn baas.

1. Nee is geen sprake van niet voldoen aan bevel/vordering
2. Nee, de medewerker is niet de baas dus mag weigeren
3. Ja, de medewerker is verplicht om te voldoen en doet dit bewust (opzettelijk) niet

Een boswachter en tevens buitengewoon opsporingsambtenaar
ziet op grote afstand een stroper in het veld lopen. Hij ziet dat de
stroper twee hazen en enkele strikken in zijn hand heeft. Hij roept
de stroper aan en deze vlucht het bos in. Na een kwartier heeft de
boswachter de stroper te pakken en hij houdt hem staande. De
hazen en de strikken die de boswachter in beslag wil nemen zijn
niet meer te zien. De stroper zegt dat hij die in het bos verstopt
heeft en dat hij niet gaat vertellen waar dat is

1. Nee, er is geen sprake van belemmeren
2. Ja, de stroper heeft de strikken opzettelijk weggemaakt
3. Ja, de boswachter kan nu de strikken niet inbeslag nemen

Tijdens de demonstratie wordt je als handhaver aangesproken door een plaatselijke winkelier. Hij zegt het volgende tegen je: “Ik wordt ziek van al die lui die hier komen demonstreren. Als jij niet zorgt dat dit zooitje nu wordt aangehouden breek ik allebei je benen.


Is hier sprake van ambtsdwang? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen uit het artikel.

Als de aanhoudingseenheid voor de groep gaat staan om de verdachte aan te houden roept een van de andere demonstranten “Als jullie hem willen aanhouden zal je eerste langs mij moeten gaan”. Vervolgens gaat de man staan en neemt een gevechtshouding aan. De man is tevens zichtbaar onder invloed van verdovende middelen.

Is hier sprake van ambtsdwang? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen uit het artikel.

Twee collega’s van de aanhoudingseenheid vertellen de man dat hij is aangehouden en pakken de man beet. Hierop begint de man wild om zich heen te slaan en probeert hij door te duwen en te trekken te ontkomen.

Van welk strafbaar feit is hier sprake? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen uit het artikel.

Tijdens een demonstratie dreigt de situatie te escaleren. Hierop vordert de politie de demonstranten om weg te gaan. Een aantal demonstranten gaat vervolgens op de grond zitten. De demonstranten doen verder niets maar ze gaan niet weg.

Zijn de demonstranten strafbaar voor het misdrijf wederspannigheid? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen.

Tijdens de demonstratie wordt je als handhaver aangesproken door een plaatselijke bakker. Hij zegt het volgende tegen je: “Ik wordt ziek van al die lui die hier komen demonstreren. Als jij zorgt dat dit zooitje nu wordt aangehouden mag je de rest van het jaar elke dag een brood komen halen bij mij.

1. Van welk strafbaar feit is hier sprake?
2. Wie is of zijn er strafbaar als de handhaver niet in gaat op het aanbod?
3. Wie is of zijn er strafbaar als de handhaver wel in gaat op het aanbod?

Een van de demonstranten die zit roept plotseling naar je: “Vuile klootzak, bel je wijf maar dat je laat thuis komt. Wij blijven hier nog even zitten teringlijer”. Terwijl hij deze woorden uitspreekt kijkt hij je aan en wijst hij in je richting.
Is deze man strafbaar? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen uit het artikel.

Wat gebeurd er met de strafmaat als de wederspannigheid leidt tot een gebroken vinger van een van de politie agenten?

Terwijl ze de verdachte meeslepen komt de vriendin van de verdachte aanlopen. Zij pakt de agenten beet die de verdachten meenemen en probeert de verdachte te ontzetten.

Is de vrouw strafbaar voor het artikel 184 WvSr? blz 7-9

Na afloop van de demonstratie doe je nog een surveillance ronde. Je ziet een aantal jongeren lopen door de straat. Je vordert deze jongeren om weg te gaan omdat je bang bent dat er anders weer een demonstratie komt. Na jouw vordering blijven de jongeren staan.

Zijn de jongeren strafbaar voor artikel 184 WvSr? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen van het artikel.

Tijdens een terechtzitting begint iemand uit het publiek de zaal op te jutten door van alles te schreeuwen. De voorzitter van rechtbank vordert deze persoon dat hij zich uit de zaal verwijderd. De man stopt met schreeuwen en gaat weer zitten op zijn stoel.

Is de man strafbaar voor artikel 185 WvSr?

Volgende les

Maak toets op het leerplein

Lees H19 door