Thema 4 reflex en bewuste reactie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Thema 4: Regeling

Lesdoelen:

 Route impulsen bij bewuste reacties en reflexen kunnen benoemen 

Opdrachten 4.1 t/m 4.5 af (alles groen voor vrijdag is bonuspnt)

Prikkels worden door zintuigen omgezet in impulsen en gaan via zenuwen naar de hersenen. Behalve tastzin. Die gaan van de huid via het ruggenmerg naar de hersenen.

Beide gaan na de hersenen via ruggenmerg naar spieren of klieren.

Bewuste reactie of reflex?

Reflex

Bewuste reactie

Bewuste bewegingen

Reflex

Opdracht

Ga naar BVJ via SOM - Thema 4 Basisstof 4.4 en 4.5

Maken alles groen!

Hulp? De lesstof / vragen via de chat

zintuig: neemt een prikkel waar 

zenuw: vervoert een impuls

prikkels: geluid, licht, geur etc.

impuls: een boodschap

Drie functies zenuwstelsel

1. Verwerken van impulsen van zintuigen 
2. Regelen van bewegingen
3. Regelt de werking van klieren

Een klier is een orgaan die bepaalde stoffen maakt. Denk aan een zweetklier, talgklieren of speekselklieren.

Zenuwcel

Zenuwcellen

gevoelszenuwcel

schakelcel

bewegingszenuwcel

Impulsen naar het centrale zenuwstelsel toe

begint (meestal) in een zintuig

cellichaam buiten het c.z. in zenuwknopen

Gevoelszenuwcel

Schakelcel

Bewegingszenuwcel

liggen helemaal binnen het c.z.

Veel korte uitlopers naar andere zenuwcellen

Impulsen van het centraal zenuwstelsel weg

Eindigt in een spier of een klier

Zenuwcellen

- Cellichamen van zenuwen in het centraal zenuwstelsel 

- Uitlopers van zenuwcellen overal in het lichaam

Zenuwstelsel

• centrale zenuwstelsel = hersenen + ruggenmerg
• perifere zenuwstelsel = zenuwen door je lichaam 

Hersenen

Wat doen je hersenen?

• Grote hersenen
  bewuste waarnemingen, bewuste bewegingen.
• Kleine hersenen coördineren bewegingen.
• Hersenstam
  onbewuste processen.
  

Grote hersenen centra

Kleine hersenen

Coördinatie van bewegingen

Hersenstam

Verbindt hersenen met ruggenmerg.

Stuurt ook belangrijke levensfuncties aan:

• hartslag
• ademhaling
• bloeddruk
• temperatuur
  

Ruggenmerg

Geleidt impulsen tussen zenuwen en hersenen

Grote hersenen

Ruggenmerg

Hersenstam

Kleine hersenen

Opdracht 1

Waaruit bestaat het zenuwstelsel?

Waarin wordt het centraal zenuwstelsel verdeeld?

Maken de zenuwen in je teen deel uit van het centraal zenuwstelsel? Leg je antwoord uit.

Opdracht 2

Waar bevinden zich de hersenen, armspier, ruggenmerg en het zintuig van het meisje in de afbeelding?

Lichtprikkels van de boksbal komen in op zintuigcellen in het ..? 

Hoe lopen de impulsen? 

Welke zenuwen lopen er?

Opdracht 3

Benoem spieren / zenuwen / impulsen / ruggenmerg / hersenen

Je hoort je mobiel en loopt naar je tas om 'm eruit te halen.

Je ziet een appel en pakt 'm op.

Je ruikt een loempia en loopt erop af.

Je voelt een spetter water en trekt je jas aan.

Opdracht 4

Wat zijn de drie functies van het zenuwstelsel?

1

2

3

Wat is geur of geluid? Is dat een prikkel of een impuls?

Opdracht 5

Je staat onder een hete douche

De hersenen/ruggemerg/zenuwen/zintuigen van je huid vangen de prikkels/impulsen op.

De meeste zenuwen zijn verbonden met het ruggenmerg/hersenen.

Opdracht 6

Waaruit bestaat een zenuwcel?

De celkern van een zenuw ligt in de uitloper / het cellichaam?

Liggen cellichamen van de meeste zenuwcellen in het centraal zenuwstelsel of het hele lichaam?

Wat is de functie van de korte uitlopers van een zenuwcel?

Waar in je lichaam zitten zenuwcellen met lange uitlopers?

Welke hersenen coördineren alle bewegingen?

1. Grote hersenen
2. Kleine hersenen