Paragraaf 8.1 - Geluid maken en horen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

8.1 - Geluid maken en horen

Leerdoelen van paragraaf 8.1

• Je kunt voorbeelden geven van geluidsbronnen. 
• Je kunt aan de hand van een voorbeeld uitleggen hoe geluid ontstaat als een geluidsbron trillingen veroorzaakt. 
• Je kunt uitleggen wat een tussenstof is en enkele voorbeelden geven. 
• Je kent de geluidssnelheid in lucht. 
• Je kunt uitleggen hoe de mens geluid kan horen.

Geluidsbronnen

Een voorwerp dat geluid maakt, noem je een geluidsbron. Veel geluidsbronnen zijn door mensen gemaakt, bijvoorbeeld muziekinstrumenten, machines, motoren en luidsprekers (zie figuur).

Trillingen

Geluid ontstaat als een geluidsbron trillingen veroorzaakt. 

• Bij je stem zijn het de stembanden die trillen. 

• Bij een luidspreker is het de conus die trilt. 

• Bij een gitaar zijn het de snaren die trillen.

Die trilling hoor je als geluid, doordat de trilling zich vanaf de geluidsbron naar je oren verplaatst. Die verplaatsing kun je vergelijken met de rimpeling in het water als je er een steentje in gooit. De plons is daarbij te vergelijken met de geluidsbron. De rimpeling in het water is het geluid dat zich verplaatst.

Kruis de geluidsbronnen aan.

1. een radio die aan staat
2. een pratende man
3. een snaar van een gitaar
4. een bliksemschicht die inslaat

Kies onder ieder woord de omschrijving die er het beste bij past.

luidspreker

lucht

microfoon

Geluidsbron

Tussenstof

Ontvanger

Als een luidspreker geluid geeft, beweegt de conus van de luidspreker snel heen en weer. Daardoor ontstaan drukverschillen in de lucht.
Wat gebeurt er met de lucht bij de conus, als de conus naar buiten beweegt?

1. De lucht wordt 'verdund'
2. De lucht wordt samengedrukt

Geluidsbron

Tussenstof

Trilling

Vul het ontbrekende woord in. 

Je kunt het geluid van een geluidsbron alleen horen 

als er een                                   is tussen de geluidsbron 

en je oren.

Als een luidspreker geluid geeft, beweegt de conus van de luidspreker snel heen en weer. Daardoor onstaan drukverschillen in de lucht.
Wat gebeurt er met de lucht bij de conus, als de conus naar binnen beweegt?

1. De lucht wordt 'verdund'
2. De lucht wordt samengedrukt

Daan kijkt door een raam naar buiten en ziet zijn vriend Jesley. Hij 

hoort Jesley fluiten.  Geef aan door welke drie tussenstoffen het geluid achtereenvolgens gaat vanaf de mond van Jesley tot aan het oor van Daan.  

Het geluid verplaatst zich eerst door                        dan door           

en tenslotte door   

Lucht

Lucht

Glas

De tijd die geluid nodig heeft om zich te verplaatsen door lucht hangt af van de geluidssnelheid.
Vul de juiste eenheid in bij de geluidssnelheid in lucht.
De geluidssnelheid in lucht is 340 ...

Als het onweert, dan zie je eerst de bliksem. Later hoor je de donder.
Vul de juiste woorden in.
Je ziet de bliksem voordat je de donder hoort, omdat de snelheid van het licht …...……………….de geluidssnelheid.

De tijd die geluid nodig heeft om zich door lucht te verplaatsen, hangt af van de geluidssnelheid.
Vul de juiste geluidssnelheid in lucht in.
De geluidssnelheid in lucht is ………………..m/s.

Als het onweert, dan zie je eerst de bliksem. Later hoor je de donder.
Kruis de juiste bewering aan.

1. De geluidsnelheid en de snelheid van het licht zijn even groot
2. De geluidsnelheid is groter dan de snelheid van het licht.
3. De geluidsnelheid is kleiner dan de snelheid van het licht.

Voordat je een geluid daadwerkelijk hoort, moeten er in je oor een aantal stappen achter elkaar plaatsvinden. Zet de volgende stappen in de juiste volgorde.

Een geluidsbron produceert een geluid.

De luchtdruk buiten je oor verandert.

Je trommelvlies gaat trillen.

Zintuigcellen nemen de beweging waar.

De hersenen ontvangen het signaal.

Je bent je bewust van het geluid: je hoort het geluid.

Opdrachten maken

Lees paragraaf 8.4 en maak de opdrachten in je werkboek.

12 juni overzichtsles / herhalingsles

14 juni PW H8 Geluid

19 en 21 juni project binask