wereldeconomie hoofdstuk 1

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5,6

Wereldeconomie

Wereldeconomie leerdoelen hoofdstuk 1 

Een wereld van verschil

Welvaartsindicatoren

- BBP per hoofd van de bevolking

- Lorenzcurve en Gini coëfficiënt 

- HDI: Human development index

- Koopkrachtpariteit

- Big mac index 

Indicatoren voor welvaart in enge zin

Er zijn diverse indicatoren om de welvaart in enge zin van een land uit te kunnen drukken en landen met elkaar te vergelijken. Zo heb je:

• het BBP per hoofd van de bevolking
  
• de koopkracht
• het surplus
  
• economische groei (% verandering v/h BBP)

Maar ook:

• de Big Mac Index 
  

Indicatoren voor welvaart

in ruime zin

Dit bewustzijn heeft er toe geleid dat er ook indicatoren bedacht zijn om welvaart in brede zin  uit te kunnen drukken en landen met elkaar te vergelijken. Zo heb je:

• de HDI (Human Development Index)
•  en het groene BBP 

Groen bbp is gelijk aan het bruto binnenlands product (bbp) minus de waarde van schade aan het milieu (negatieve externe effecten) plus de waarde van verbetering aan het milieu.

Internationaal economisch verkeer

Waarom is er internationale handel?

Waarom is er internationale handel?

Producten kunnen het best en het goedkoopst gemaakt worden in bepaalde landen vanwege:

• de natuurlijke omstandigheden (klimaat, grondstoffen)
• de loonkosten per product
• de infrastructuur.
  
• historische omstandigheden.

Exportquote en importquote

Hoe hoger exportquote + importquote, hoe meer open de economie is

International economisch verkeer

• Verbeterde en goedkopere ICT-toepassingen
  
• Sneller transport en lagere transportkosten
  
• Outsourcing en offshoring -> vb: verschil in loonkosten
• Toegenomen internationale arbeidsmarkt -> meer Nederlanders werken in het buitenland en omgekeerd
• Veranderde politieke wereldorde -> economische grenzen vervagen...
• Kapitaalverkeer --> directe investeringen buitenland, transacties aandelen, onderlinge leningen

------> Outsourcing: Delen van de productie vinden plaats in het buitenland . 

------> Offshoring: Gehele productie wordt verplaatst naar het buitenland

Comperatieve kostenvoordelen

Om te kijken wie nu het comparatieve (relatieve) voordeel op welk product heeft, kunnen we het beste kijken naar de opofferingskosten in het eigen land.

Twee beweringen:
1. Specialisatie van landen leidt tot meer internationale handel.
2. Meer internationale handel leidt tot meer specialisatie van landen.

1. Beide zijn goed
2. 1 is goed en 2 is fout
3. 1 is fout en 2 is goed
4. Beide zijn fout

Wat is de juiste omschrijving internationale handel?

1. Als bedrijven producten uit een ander land kopen of er goederen aan verkopen
2. Als een international van het NL elftal naar een ander team gaat
3. Inkoop en verkoop van goederen in Nederland
4. Als bedrijven producten maken en deze verkopen

Karin en Peter werken als (brom)fietsreparateur.
In de tabel staat hoeveel brommers /
fietsen ze per dag kunnen maken.
Wat zijn de opofferingskosten van Karin?

1. 1 fiets 'kost' 2 brommers
2. 1 fiets 'kost' 1,33 brommer
3. 1 brommer 'kost' 2 fietsen
4. 1 brommer 'kost' 0,5 fiets

Bepaal voor Engeland en Portugal het comparatieve voordeel

1. Engeland kleding en wijn
2. Portugal kleding en wijn
3. Engeland kleding en Portugal Wijn
4. Portugal wijn en Engeland kleding

Synoniem voor wereldwijd handelsverkeer

1. globalisering
2. Multinational
3. protectionisme
4. Concurrentiepositie

Globalisering kan zorgen voor economische groei, maar ook voor werkloosheid.
Daarover gaan de volgende zinnen.
1 Een bedrijf verhuist naar een lagelonenland om goedkoper te produceren.
2 Het wordt voor bedrijven makkelijker om in een ander land te produceren.
3 Nederlandse fabrieksarbeiders verliezen hun baan.
Wat is de juiste volgorde?

1. Globalisering → 1 → 3 → 2 → werkloosheid
2. Globalisering → 2 → 1 → 3 → werkloosheid
3. Globalisering → 3 → 2 → 1 → werkloosheid
4. Globalisering → 2 → 3 → 1 → werkloosheid

Totale factorproductiviteit

1. Economisch kapitaal

Innovaties en verbetering infrastructuur

2. Menselijk kapitaal

Scholing van de beroepsbevolking

Totale factorproductiviteit

3. Natuurlijk kapitaal

De geografische ligging en beschikbaarheid van natuur, klimaat en bodemschatten

4. Maatschappelijke factoren

Politieke stabiliteit en kwalitatief goede instituties

Protectie maatregelen

Importbeperkende 

maatregelenen

Exportbevorderende 

maatregel

Contigentering

exportsubsidie

invoerrechten

Importquota

Vrijhandel

PB = binnenlandse prijs

PW = prijs wereldmarktprijs

Binnenlands aanbod = HA

Binnenlandse vraag = HV

Import = HV - HA

Consumentensurplus

ABC

Producentensurplus

D

Volledige protectie

Import is verboden

Evenwichtsprijs en hoeveelheid ontstaat weer

Consumentensurplus

A

Producentensurplus

B,D

Welvaartsverlies

C

Exitticket:
Wat heb je geleerd van dit hoofdstuk?

Volledige protectie is vaak niet realistisch 

Consumentensurplus

A

Producentensurplus

B,D

Overheidssurplus

C (ontvangsten belasting)

Welvaartsverlies

D, E