bs 3.1 Bloed

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

H1 Bloed

Wat weet je al over bloed?

Leerdoelen

• 3.1.1 Je kunt de bestanddelen van bloed noemen met hun kenmerken en functies.

Functie van het bloed 'transport'

Ons bloed heeft 4 functies:

• Het vervoert stoffen.
• Het vervoert warmte.
• Het helpt beschadigde plekken van ons lichaam te herstellen.
• Het beschermt ons tegen ziekmakende indringers.

Hoe ontstaat bloed?

stamcellen uit beenmerg 

worden:

- rode bloedcellen

- witte bloedcellen

- bloedplaatjes

Samenstelling van het bloed

Samenstelling

• Bloedcellen:
  - Rode bloedcellen (ong. 5.000.000 per mm3)
  - Witte bloedcellen (ong 8.000 per mm3)
  - Bloedplaatjes (nog. 250.000 per mm3)

• Bloedplasma (=serum)
  - Plasma-eiwitten
  - Water
  - Opgeloste stoffen

0

Rode bloedcellen

- geen celkern           

- vervoeren zuurstof             

- zuurstof bindt aan kleurstof
 hemoglobine                       

Wat merk je aan je lichaam als je te weinig rode bloedcellen hebt of als ze niet goed werken?

 Witte bloedcellen

Witte bloedcel maakt de ziekteverwekker onschadelijk door deze in te sluiten of maakt antistoffen tegen de ziekteverwekker.

Witte bloedcellen: afweer

- Fagocyten :
'opeten' van
indringer = macrofaag

- Lymfocyten 
ze maken antistoffen die specifiek op antigenen passen,

 ze laten ziekte kiemen aan elkaar kleven.

Witte bloedcellen

Jamie heeft bloed laten prikken omdat hij zich al even niet zo lekker voelt.
Uit het onderzoek komt het volgende: aantal rode bloedcellen is normaal , aantal witte bloedcellen is een erg hoge waarde. Wat zou dit kunnen betekenen?

bloedplaatjes

- zijn delen van uiteengevallen

   cellen (worden in het beenmerg gemaakt)

- zorgen ervoor dat bloed         buiten de bloedvaten stolt. Maakt een korstje

Bloedstolling

Bloedplaatjes bijven kleven aan beschadigde wand.

Spiertjes in bloedvat trekken samen.

Bloedplaatjes geven een stof trombine af wat er voor zorgt dat fibrinogeen wordt omgezet in fibrine draden.

Hierin worden rode bloedcellen gevangen.

Trombose

Bloederziekte (hemofilie)

Sikkelcelanemie

De rode bloedcellen kunnen van vorm veranderen.

Aan het werk

Lr: 3.1.

Mk 3.1 opdr: 2, 3, 6 t/m 9

Klaar!