Les 3

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

laatste stukje bevalling, Post-partum begeleiding, complicaties + Borstvoeding

Complicaties zwangerschap

• overmatig braken
• overmatig bloedverlies en hevige buikpijn
• zwangerschapsdiabetes
• hoge bloeddruk en zwangerschapsvergiftiging
• dreigende vroeggeboorte
• afwijkende echo

Hyperemesis gravidarum

• Overmatig braken
• meer kans bij meerlingen
• hormoonveranderingen verstoren de beweeglijkheid en functie van de maag
• opname; gewichtsverlies, uitdroging, afwijkende bloed- en urinewaarden
• verbeteren conditie zwangere vrouw, baby is ip niet in gevaar

Verpleegkundige aandachtspunten

• rust
• ondersteun bij het (niet)eten (evt infuus/sv)
• zn medicatie/vitaminepreparaat
• voer controles uit 
• vochtbalans

Bloedverlies en buikpijn

• kleine beetjes kunnen normaal zijn , slijmprop
• overmatig bloedverlies en buikpijn, denk aan solutio placentae
• kans op asfyxie
• spoedsectio
• risicofactoren; meerling, roken, drugs,ongeluk/trauma, vroegtijdig gebroken vliezen

Diabetes gravidarum

• vanaf de 24ste week
• tijdelijke vorm
• zwangerschapshormoon verminderd werking insuline 
• meer kans; hindoestaanse/marokkaanse/turkse vrouwen, obesitas, metabole afwijkingen
• geen reden voor opname
• voedings- en beweegadviezen en insuline
• grote baby
• baby na geboorte hypoglykemieën

Verpleegkundige aandachtspunten

• herken de symptomen
• ondersteun bij de behandeling
• let op hypo- en hyperglycemie 

Dreigende vroeggeboorte

• rust
• controleer/ctg
• zn medicatie
• ondersteun
• voorbereiden op mogelijke    vroeggeboorte 

Controles zwangerschap ziekenhuis

• vitale functies; EWS
• CTG (cardiotocogram) 

Opdracht Hellp syndroom

Werk het ziektebeeld Hellp uit;

Beschrijf het ziektebeeld ?

Symptomen?

Wat is de oorzaak ?

Complicaties ?

Behandeling ?

Wat zijn de Verpleegkundige aandachtspunten ?

Voor volgende les inleveren (beoordeling Voldoende of onvoldoende)

Borst- en flesvoeding

Groep 1: Voordelen borstvoeding
Groep 2: Nadelen borstvoeding
Groep 3: Voordelen flesvoeding
Groep 4: Nadelen flesvoeding
Groep 5: Ontwikkeling borstvoeding

planning vandaag

Laatste stukje theorie zwangerschap

Quizlet bevalling

theorie complicaties

borstvoeding

laatste 30 min medicatie

complicaties bevalling:

Niet vorderen van de bevalling

• verkeerde perstechniek; begeleiding, kunstverlossing
• uitputting; begeleiding, kunstverlossing
• te sterk effect pijnstilling; stopzetten
• hoofd te groot; keizersnede
• schouderdystocie; extra druk geven op de buik, bekken verhogen , andere pershouding, schouder inwendig begeleiden

Hulpmiddelen Episiotomie of forceps !

Stuitligging

• 3-4 % van de baby's
• 3 vormen; volkomen,onvolkomen,half-onvolkomen
• uitwendige versie > kans op succes 40-50 %
• vaginale bevalling bij stuitligging; dwarsbed, geef zn druk bij het schaambeen, bereid de vrouw voor op ingrepen, bereid voor op evt. opname baby

Keizersnede complicaties

• nabloeding
• bloedarmoede
• trombose/longembolie
• blaasproblemen (beschadiging/ontsteking)
• darmproblemen (niet op gang komen)
• wondinfectie
• problemen tijdens volgende zwangerschap( litteken, uterusruptuur)

aandachtspunten keizersnede

• rust
• zoveel mogelijk huidcontact
• beeldmateriaal
• opvang baby na keizersnede
• vitale functies moeder en kind 
• post-operatieve zorg

Inscheuren of inknippen

• spontaan > inscheuren
• actief> inknippen, met of zonder verdoving 
• daarna hechten op verloskamer/thuis/ ok
• douchen gewoon mogelijk
• houdt hechtingen in de gaten

alcohol, drucs, medicatie?

complicaties bevalling

• Meconiumhoudend vruchtwater
• Asfyxie (zuurstof tekort)
  
• koorts moeder tijdens bevalling
• Reanimatie
• geboortetrauma
• fractuur baby; schouder dystocie 
• zenuwbeschadiging > Erbse parese

Dreigende vroeggeboorte

• rust
• controleer/ctg
• zn medicatie
• ondersteun
• voorbereiden op mogelijke vroeggeboorte 

tijd voor quizlet

Na de bevalling:

Controles moeder kraamtijd

• Temperatuur
• Bloeddruk en pols
• Fundus
• Vaginaal bloedverlies
• hechtingen
• tekenen van trombose
• stemming(baby blues)

Fundus

• Laat de vrouw naar het toilet gaan voor het onderzoek
• Bovenkant van de baarmoeder voelen
• Hoort elke dag een stukje verder te zakken in de bekken
• naweeën
• Evt. pijnstilling
• waarschuw gyneacoloog als fundus te hoog blijft staan (placenta resten, baarmoederontsteking)

Temperatuur

• mastitis
• infectie
• blaasontsteking
• baarmoederslijm ontsteking (endometritis)

bloeddruk en pols

• zwangerschapsvergiftiging( kan ook in kraambed ontstaan)
• anemie (ijzergebrek)

sluitlaken/buikband

Vaginaal bloedverlies

• lochia
• Kraamverband vervangen
• eerste dagen soms grote stolsel
• waarschuw gyneacoloog bij meedere grote stolsels achter elkaar of stolsels die groter zijn dan een mandarijn
• na een paar dagen lijkt het op een gewone menstruatie
• na ongeveer 6 weken stopt het
• spoelen met een fles/kan water na toiletgang ipv toiletpapier

Hechtingen

• eerste dagen gezwollen en pijnlijk
• let op tekenen van ontsteking
• evt. een zitbadje soda
• hygiëne
• spoelen met fles water bij toiletgang en regelmatig met douchekop
• zitten op een stevige ondergrond (versnelt de afvoer van wondvocht)
• hechtingen kunnen het best aan de lucht drogen
• evt. koelen met ijskompressen
• evt. pijnstilling
• ip lossen de meeste hechtingen vanzelf op
• gebied kan maanden wat gevoelig blijven

tekenen van trombose

• verhoging kans trombose kraambed
• trombosebeen, trombose arm, longembolie
• temperatuur
• rode of blauwe huidverkleuring amen en benen
• huid strakgespannen
• benauwdheid, pijn bij de ademhaling, versnelde ah en pols

Pauzeeeee

stemming

• kraamtranen, babyblues
• moe, angst, irritatie, huilbuien
• normaal zolang moeder goed voor kind zorgt en interesse toont
• postpartum depressie
• postpartum psychose

postpartum depressie

• somberheid houdt langer aan
• erfelijkheid
• hormoonveranderingen
• schildklierproblemen
• vitaminetekorten
• meer kans bij al eerdere postpartum depressie
• veel stress ervaren, relatieproblemen, overlijden van een dierbare

symptomen 

• sombere stemming, huilbuien
• piekeren, bang niet goed voor de baby te kunnen zorgen
• angst, wanhoop, onzekerheid
• geen moedergevoel, zelfs afkeer  voor de baby kan gevoeld worden
• interesse verliezen, niet kunnen genieten, leeg gevoel
• minder slapen en eten
• vermoeid, concentratieproblemen en vergeetachtig
• lichamelijke klachten (hoofdpijn, misselijk, duizelig)
• suïcidale gedachten, denken dat ze de baby iets aan zal doen

• behandeling praktijkondersteuner/psycholoog/medicatie

Post partum psychose

• prikkelbaar en stemmingswisselingen
• onrustig, praat veel en slaapt weinig
• geen grip mee op de gedachten
• wanen en hallucinaties, geen contact meer met de realiteit
• niet in staat de baby te verzorgen
• gedachten en/of neigingen zichzelf of de baby iets aan te doen

behandeling

• (gedwongen) opname psychiatrische kliniek
• kan overgaan in postpartum depressie
• medicatie
• rust, regelmaat en voldoende slaap

borstvoeding

Borstvoeding

• ongeveer 80 % van de pasgeborenen krijgt BV
• ongeveer 20 % krijgt kunstvoeding
• vraagt veel begeleiding in de eerste week om goed te laten slagen
• vraagt veel van moeder ! Het blijft een keuze !
• adviezen over voedingsschema
• adviezen bij het aanleggen

Informatie

• eerste melk heet colostrum ( soms al enkele weken voor bevalling)
• na enkele dagen wordt het vloeibaarder en witter
• samenstelling blijft zich aanpassen aan behoeft van de baby
• in het begin kan pijn erbij horen
• pijn hoort te verdwijnen
• let op tepelkloven

voedingsschema

• in eerste uur na geboorte baby op de borst bij moeder
• eerste twee uur na geboorte is baby alert en wakker, zal actief op zoek gaan en gaan drinken
• daarna is de baby vaak zo'n twee dagen slaperig, geen duidelijke hongersignalen
• probeer drinken aan de borst te stimuleren, regelmatig huidcontact
• daarna gaat de baby zelf hongersignalen aangeven
• geen teken dat baby te weinig krijgt !!
• regeldagen
• niet te vaak aanleggen en niet te lang
• ongeveer om de 3 uur
• BV on demand
• baby maakt smakbewegingen, sterke zoekreflex, sabbelt op zijn handjes
  
• hoe ouder , hoe minder voedingsmomenten
• tot 6 maanden BV is voldoende, daarna stapsgewijs voeding introduceren

aandachtspunten BV

• Bij alleen BV denk aan Vitamine K en vitamine D (donkere huid)
• aanleggen (helpen bij "aanhappen" baby, advies houding)
• Let op vacuüm opheffen
• Stuwing (evt eerst afkolven voor aanleggen, adviezen)
• tepelkloven (melklekkage>borstcompressen)
• spruw (candida)
• mastitis
• te kort tongriempje
• medicatie en borstvoeding

kunstvoeding

• fles
• cupfeeding, fingerfeeding
• afkolven moedermelk
• kant en klare kunstvoeding/blikken met poeder
• eerste twee weken gekookt/steriel water gebruiken
• daarna kraanwater, kraan eerst even door laten stromen
• fles en speen uitkoken
• hoeveelheid voeding naar gewicht (150 ml per kg lichaamsgewicht, deze hoeveelheid delen over het aantal te geven voedingen)
• 8-7-6-5 voeding (om de 3-4 uur)

Vragen?

Kraamplan

• Borst- of flesvoedings voorkeur: waarom heb je waarvoor gekozen en welk belang hecht je hieraan?
  
• Rusttijden: wil je deze vastleggen of ben je hierin flexibel?
  
• Beantwoorden van de telefoon: wil je dat zelf doen of kan je kraamverzorgende ook een telefoontje voor je aannemen?
  
• Kraamvisite (ontvangen): Hoeveel? Hoe vaak en vooral hoelang. Wil je een teken afspreken met je kraamverzorgende wanneer ze je kraambezoek vriendelijk verzoekt te gaan? Maak het bespreekbaar.
  
• Roken: wat zijn of worden jullie huisregels?
  
• Verzorging van eventuele oudere kinderen: wat vind je belangrijk en heb je specifieke wensen?
  
• Eventuele allergieën of medicatie gebruik (ook van de overige familieleden): in een tijd waarin je zelf misschien niet op je scherpst bent kan het fijn zijn dit even vast te leggen. Dan kan je kraamverzorgende je hierin ondersteunen.
  
• Huisdieren: welke huisdieren heb je en heb je wensen ten aanzien van de verzorging of omgang met huisdieren?
  
• Eten en drinken: zijn jullie bijvoorbeeld gewend om tussen de middag warm te eten, kunnen we je ondersteunen bij de voorbereiding?
  
• Veiligheid: woonomgeving (brandmelders e.d.), zijn er specifieke aandachtspunten?
  
• Huishoudelijke verzorging: wat vind je erg belangrijk? Wat niet? En heb je specifieke voorkeuren?

Overige bijzonderheden: denk hierbij aan geloof, (natuurlijke) visie op kraamzorg etc.

Je kraamplan is een praatstuk om samen met de intaker en/of kraamverzorgende te bespreken en bij te stellen waar nodig.

• Was: hoe scheid je het, welke temperaturen, gebruik droger, strijken etc.
  
• Bijzonderheden apparatuur: heb je een heel speciaal koffiezetapparaat, kan de droger tegelijk aan met de wasmachine etc.
  
• Overige bijzonderheden: denk hierbij aan geloof, (natuurlijke) visie op kraamzorg etc.

https://www.kraamzorgmeeraandacht.nl/kraamplan