77-81: De Vijftigers en Campert

"Men nam stelling tegen sociale en politieke misstanden; dit zag men terug in de levenshouding van de kunstenaar." Deze definitie past bij:
A
abstract expressionisme
B
absurdisme
C
engagement
D
existentialisme
1 / 20
volgende
Slide 1: Quizvraag
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

"Men nam stelling tegen sociale en politieke misstanden; dit zag men terug in de levenshouding van de kunstenaar." Deze definitie past bij:
A
abstract expressionisme
B
absurdisme
C
engagement
D
existentialisme

Slide 1 - Quizvraag

"De mens is een wezen dat geen echte greep op de
realiteit heeft, chaos overwint."
Deze uitspraak past bij:
A
WF Hermans
B
Harry Mulisch
C
Gerard Reve

Slide 2 - Quizvraag

"Ik ben de Tweede Wereldoorlog."
Dit is een typische uitspraak van
A
WF Hermans
B
Harry Mulisch
C
Gerard Reve

Slide 3 - Quizvraag

Welk boek had een boekenweekgeschenk moeten worden (maar werd het niet)?
A
De vierde man
B
Twee vrouwen
C
De donkere kamer van Damokles
D
Het behouden huis

Slide 4 - Quizvraag

Slide 5 - Video

'Vijftigers / experimentele poëzie'
  • Vanaf ca. 1950
  • Experimenteel: a) experiment en b) experience (ervaring)
  • Experimenterend met taal zochten zij nieuwe uitdrukkingsvormen
  • Het klassieke vers werd zoveel mogelijk gedeformeerd.


Kenmerken oud: anekdotische inhoud, vaste versvorm (sonnet bv.)

Kenmerken nieuw: zeer rijke beeldspraak, vrije versvorm, woordspelletjes

Slide 6 - Tekstslide

Twee experimentele dichters

§77: Leo Vroman
  • Overgangsfiguur
  • (tussen de nieuwe experimentele poëzie en de oude traditionele poëzie)
  • Autobiografische (bioloog)
  • Toegankelijke Vijftiger




§79: Lucebert
  • Keizer der Vijftigers
  • Licht licht (luce - Bert)
    - Lubertus Swaanswijk
  • Ook schilder
  • Geen toegankelijke Vijftiger
    "De gedichten barsten uit hun voegen van de associaties, neologismen, woordspelingen, paradoxen, tegenstellingen en klanknabootsingen. [E]r worden nogal wat intellectuele eisen aan de lezer gesteld."

Slide 7 - Tekstslide

Kenmerken van de poëzie van de Vijftigers
  • Taal is persoonlijk

  • Rijm, metrum, regelmatige strofebouw en interpunctie komen nauwelijks voor

  • Overdaad aan beeldspraak 

  • De beelden roepen een sfeer op (verband is niet logisch, maar associatief)

  • Sterke betrekking op de omstandigheden waarin de mens moest leven (engagement - De koude oorlog)

  • Nauwe banden met de beeldende kunst

Slide 8 - Tekstslide

Rotterdam

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

§81: Remco Campert
- 1929 - 2022
- dichter, schrijver, columnist
- Toegankelijke Vijftiger
- jaren '60 en '70 

Slide 11 - Tekstslide

Overzicht
- Vader was verzetsheld (Het lied der achttien doden) en sterft in een concentratiekamp
- Moeder is actrice 
- Maakte school niet af, interesse in poëzie, kunst en muziek (jazz)
- Doorbraak (1961): Het leven is vurrukkuluk
- Liefde voor poëzie
- 1969: redacteur bij de Bezige bij, schrijft zelf weinig meer
- 1976: PC Hoofprijs
- 1984-2018: columnist bij de Volkskrant


 

Slide 12 - Tekstslide

Kenmerk van de Vijftigers?
Kijk naar de spelling!

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Video

Het leven is verrukkuluk (1961)

- Artistieke milieus

- Hoofdpersonen houden zich bezig met
feestvieren, drinken en erotische avonturen

- Ironie


               


                                               Verfilmd (2018) ---->



Slide 15 - Tekstslide

Met welke beeldende kunstbeweging staan de Vijftigers het meest in verbinding?
A
Cobra
B
Colorfield painting
C
Nouveau réalisme
D
Pop art

Slide 16 - Quizvraag

Wie kunnen we niet als een pure Vijftiger beschouwen (maar meer als een tussenfiguur)?
A
Lucebert
B
Gerrit Kouwenaar
C
Leo Vroman
D
Paul Rodenko

Slide 17 - Quizvraag

Leg de tweeledige naam 'Experimentele poëzie' uit.

Slide 18 - Open vraag

Wat is geen kenmerk van de poëzie van de Vijftigers?
A
Engagement
B
Humor
C
Overdadige beeldspraak
D
Nauwelijks spelling, interpunctie, rijm en metrum

Slide 19 - Quizvraag

De poëzie van Lucebert is erg toegankelijk.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 20 - Quizvraag