Evolutie

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs

Terugblik

Thema 5 - deel 2
Ontstaan van het leven op aarde
De evolutietheorie
Homologe en analoge organen / convergent & divergent
Fossielen 
Biotechnologie
*Vergeet thema 5, deel 1, aub niet!

Ontstaan van leven op aarde

-Generatio spontanea
-Abiogenese

-Intelligent design

-Creationisme

-Panspermie

Geologische tijdschaal

De evolutietheorie

*Darwin
1-Variatie in een populatie
2-Natuurlijke selectie oefent druk uit op de populatie
3-Survival of the fittest --> voortplanting  van fit feno/genotype
4-Isolatie --> Geen contact met andere populaties 
5-Wanneer isolatie weer voorbij is --> samen geen (vruchtbare)

nakomelingen --> nieuwe soort

Welke term omschrijft de afbeelding hiernaast het beste?

1. Natuurlijke selectie
2. Isolatie
3. Variatie
4. Evolutie

Welke term omschrijft de kruisjes in de afbeelding hiernaast het beste?

1. Variatie
2. Natuurlijke selectie
3. Survival of the fittest
4. Ongunstig fenotype

Wat is geen voorbeeld van isolatie?

1. Een rivier die plots een bosgebied in twee delen scheidt
2. Deel 1 van een groep bruine kikkers paart enkel in maart
3. Kleinere koolmezen eten enkel insecten tussen boombladeren
4. Enkele herten hebben geen pigment in hun vacht

Homologe organen: Dezelfde bouw (organen), maar een andere functie. Divergente evolutie

Analoge organen: Organen met dezelfde functie, maar een andere bouw/evolutionaire geschiedenis.

Fossielen

1. Overblijfselen raken bedolven en 
sedimentlagen isoleren karkas.
2. Zachte delen rotten (vaak) weg.
3. Na verloop van tijd verstenen de harde delen door water, mineralen en aarddruk.
4.  Door aarverschuiving of menselijke activiteit wordt het versteend overblijfsel zichtbaar.

'versteende' afdruk

Gewoon fossiel

Hars

Voetafdruk

Biotechnologie

Klassiek vs. modern

Klassieke biotechnologie:

Organismen gebruiken voor de productie van voedsel, medicijnen, etc.

Denk aan: bier, wijn, kaas, etc.

Moderne biotechnologie

Genetische modificatie

(recombinant DNA-techniek)

Aangepaste organismen noemen we transgeen. Hun genotype is aangepast, daardoor is hun fenotype anders. 

Klonen

Voorbereiding op de toets

a: Volg de quiz over thema 5 - deel 1

b. Ga leren voor de toets, of kijk de opdrachten na uit het werkboek