PO - Bananen in je oren

• Burgerschap
• Burgerschapsonderwijs
• +2
• Basisschool
• Groep 5-7

Introductie

Luisteren... we doen dat naar muziek, de tv of een harde regenbui. Maar wat gebeurt er als je luistert naar verhalen van een klasgenoot, juf, vader of oma? Hoor je altijd wat de ander vertelt? En luister je echt het hele verhaal af of ga je lekker met iemand anders kletsen? ‘Bananen in je oren’: een les over oefenen met luisteren naar leuke verhalen. Kennis: De leerlingen... ... weten dat actief luisteren meer is dan ‘je oren open zetten’ … begrijpen dat actief luisteren prettig is voor een verteller … weten welke houding(en) er past/passen bij actief luisteren Vaardigheden: ... oefenen met actief luisteren naar anderen ... oefenen met een verhaal vertellen … zijn in staat klasgenoten te observeren ... oefenen met ervaringen uitwisselen … kunnen benoemen en onderbouwen of klasgenoten een actieve luisterhouding lieten zien Houding: Actieve luisterhouding, interesse in de ander, open, observerend Deze les vindt aansluiting bij de burgerschapsdomeinen & doelen van: - Denk- en handelswijzen - Macht en inspraak - Vrijheid en gelijkheid

Instructies

Knip voor de les de cue-cards uit het werkblad. Reken één werkblad per duo. Laat de leerlingen zelf alle bananen uitknippen.

Instructies

Werkblad Bananen in je Oren + Bananenknipblad.pdf

Intro

Luisteren: we doen dat naar muziek, de tv of een harde regenbui. Maar wat gebeurt er als je luistert naar verhalen van een klasgenoot, juf, vader of oma? Hoor je altijd wat de ander vertelt? En luister je echt het hele verhaal af of ga je lekker met iemand anders kletsen? ‘Bananen in je oren’: een les over oefenen met luisteren naar leuke verhalen.

KLASSIKAAL

Start je les met het kijken van het filmpje van Bert en Ernie. Bespreek kort wat er gebeurt. Leidt het begrip 'luisteren' in en stel veel vragen aan je klas. Wat is luisteren? Wanneer doe je het? Kan je je oren aan of uit zetten? Wat doe je als iemand niet naar je luistert? En hoe weet je dat? Wie doet er wel eens bewust bananen in zijn oren? En wanneer is dat? 

IN DRIETALLEN

Deel de leerlingen op in drietallen. Deel de cue-cards van Ronde 1 uit.

Leerling 1 is de ‘Verteller’, leerling 2 de ‘Luisteraar’, leerling 3 de ‘Observator’.

De Verteller en Luisteraar gaan met elkaar in gesprek aan de hand van de cue-card: de Verteller vertelt enthousiast over een favoriet onderwerp waar hij/zij veel vanaf weet. Denk aan: hobby’s, trucjes van een huisdier of een hilarisch vakantieverhaal. Leerling 2 speelt de ongeïnteresseerde Luisteraar. De Observator kijkt toe en geeft bananen aan de Luisteraar: voor iedere ‘ongeïnteresseerde actie’ één banaan (turven kan natuurlijk ook). 

Na vijf minuten rond je de gesprekken af. Wissel de rollen en doe de opdracht nog een keer, maar nu met de cue-cards van Ronde 2. Na ieder gesprek reikt de Observator bananen uit. Voor Ronde 1 geldt: hoe meer bananen, hoe beter. Bij Ronde 2: hoe minder, hoe beter! 

Wissel zo vaak de rollen dat elke leerling elke rol een keer heeft gehad.

KLASSIKAAL

Bespreek na hoe het was om Luisteraar of Verteller te zijn. Hoe is het als de ander totaal geen aandacht voor je heeft? Verandert de houding van de Luisteraar iets aan het verhaal van de Verteller? Welke ronde voelde prettiger en waarom? 

Bespreek ook de uitgereikte bananen. Hoeveel bananen had de Luisteraar in zijn oren bij Ronde 1 en hoe was dit bij Ronde 2? Wie kan er al héél goed luisteren en wie had de meeste bananen in zijn oren?

KLASSIAAL 

Iedereen heeft ervaren wat fijn en niet fijn is als iemand luistert. Breng een klassikale brainstorm op gang. Hoe luister je nou eigenlijk? 

Is je klas uitgeroepen? Ga door naar de Luister-checklist. 

KLASSIKAAL 

Pak de checklist erbij. Ga alle punten na en check of jullie alles besproken hebben. Maak complimenten bij alle punten die de klas al genoemd heeft tijdens de brainstorm. 

IN DRIETALLEN

Maak nieuwe drietallen. Herhaal de eerste opdracht, maar dit keer zonder Observator. Nieuw is deze keer de rol van de ‘Bananengluurder’. Hij of zij gaat aan de hand van de brainstorm en de checklist observeren hoe de Luisteraar reageert. Aan het eind van het gesprek deelt de Bananengluurder bananen uit: voor elke ‘goede-luisteractie’ één banaan. Iedere banaan staat in deze ronde dus juist voor een compliment!

Laat de leerlingen telkens wisselen van rol. Klaar met het gesprek? Dan is het de beurt aan de Bananengluurder(s): hoeveel bananen zijn er uitgereikt en waarom? Wie heeft de meeste bananen?

KLASSIKAAL 

Rond de opdracht af en bespreek na hoe het was om ‘actief te luisteren’. Kostte het veel moeite? Veranderde dat ook gedurende het gesprek? 

Leg uit dat dit een losse les is maar dat je deze manier van luisteren altijd en overal kunt gebruiken. Geef de checklist een tijdje een centrale plek in de klas of blijf bananen uitdelen aan je leerlingen als er slecht(er) geluisterd wordt. Zo min mogelijk bananen verdienen, dat is het spel! 

TIP: herhaal deze les eventueel, maar verander dan van toon. Geen leuke, enthousiaste verhalen laten vertellen, maar juist treurig en verdrietig. Zo ervaren de leerlingen ook hoe belangrijk goed luisteren is wanneer iemand steun zoekt!