PO - Confettiweken - Afronding schooljaar

• Burgerschap
• Mens & Maatschappij
• Basisschool
• Groep 5-8

Introductie

Introtekst We zijn er bijna, we zijn er bijna, maar nog niet helemaal! Nu het einde van het schooljaar is in zicht is, lijken die laatste loodjes altijd wat zwaarder dan normaal. Dan maar even wat minder les, teugels wat losser want, oh oh oh wat is iedereen druk en ‘toe’ aan vakantie.. Maar wist je dat de laatste weken van een jaar net zo belangrijk zijn voor het groepsproces als de eerste weken? In de groepsdynamica hebben we het altijd over de ‘gouden weken’, de start van de groepsvorming en ook de zilveren weken (het herijken na de kerstvakantie) hebben een plekje op de meeste schoolkalenders. Maar deze laatste fase gaat eerder gepaard met gezucht dan met een harmonieus en feestelijk afscheidsgevoel en dat terwijl deze weken juist de confetti weken van het jaar zouden moeten zijn! Ga aan de slag met een spetterend en (groeps)dynamische afronding van het jaar.

Instructies

Deze les bestaat uit een introductie en vier opdrachten om je te helpen tijdens de confettiweken. Je kan één of meerdere opdrachten doen, haal de slides uit de les die je niet gebruikt of voeg wat toe.

• Bijlage voor de opdracht "speeddaten met een missie. Één per leerling, uitprinten op a4

Doel van de les
Door middel van vier verschillende opdrachten geef je met deze les invulling aan de laatste weken van het schooljaar. Dit doe je met het oog op het groepsproces. We bieden in de les ruimte voor afscheid nemen, omgaan met veranderingen en terugblikken op het jaar. Aan de slag met een spetterend en (groeps)dynamische afronding van het jaar!

Werkvormen
Klassikaal gesprek, individueel, groepsverband en in duo’s.
Fysiek uitbeelden in duo’s | Variatie op het spel ‘ik ga op vakantie en neem mee…’ | Brief schrijven | ‘Speeddate met een missie’.

Kennis/competenties/vaardigheden
Bewustwording, zelfbewustzijn, empathie, betrokkenheid, samenwerken, terugblikken, evalueren, aanpassingsvermogen, zelfkennis.

Leerdoelen
De leerlingen worden zich bewust van…
…hoe je herinneringen een plek kan geven.
…het belang van stilstaan bij belangrijke momenten.
…het belang van delen met een ander wat jij belangrijk vindt.
…het belang van luisteren naar wat voor een ander belangrijk is.
…hoe je met veranderingen om kan gaan.
…het nemen van afscheid.

Opdrachten

Kies 1 opdracht uit per keer, per les. Doe de week daarna een andere reflectieopdracht uit de les. En de week daarna nog 1. Zo sluit je het jaar echt goed af!

Burgerschap
Met deze lessenserie groepsdynamica werk je aan de volgende actuele burgerschapskerndoelen:

• Kerndoel 1. Veilige schoolcultuur:
• Zorgen voor een veilige schoolomgeving met aandacht voor diversiteit en inclusie.
• Stimuleren van kritische denkvaardigheden, morele en ethische oordeelsvorming en het offline en online respectvol communiceren daarover.
• Samen met leerlingen vormgeven van een democratische cultuur

• Kerndoel 2. Diversiteit:
• Verkennen van en reflecteren op de eigen offline en online identiteit in relatie tot anderen.
• In gedrag rekening houden met ervaringen en perspectieven van anderen.

• Kerndoel 3. Democratische waarden:
• Verkennen op basis van morele en ethische perspectieven wat rechtvaardigheid en verantwoordelijk handelen betekent voor jezelf.
• Afwegen hoe het eigen handelen effect heeft op de omgeving en het welzijn van anderen, nu en in de toekomst.

• Kerndoel 4. Maatschappelijke betrokkenheid:
• Benoemen en waarderen van de eigen bijdrage aan de samenleving in dagelijkse situaties.
• Verkennen van de eigen mogelijkheden om maatschappelijke betrokkenheid vorm te geven.

• Kerndoel 5. Democratische betrokkenheid:
• Communiceren op een respectvolle wijze

• Kerndoel 6. Maatschappelijke vraagstukken:
• Uitdrukken van persoonlijke idealen en opvattingen.
• Reflecteren hoe de eigen identiteit en waarden het handelen kunnen beïnvloeden.
• Verkennen welke individuele en collectieve bijdragen aan oplossingen mogelijk zijn.

Instructies

Handleiding _ Confettiweken_PO.pdf

Werkbladen

SPEEDADTE_FORM.pdf

Introtekst

We zijn er bijna, we zijn er bijna, maar nog niet helemaal! Nu het einde van het schooljaar in zicht is, lijken die laatste loodjes altijd wat zwaarder dan normaal. Dan maar even wat minder les, teugels wat losser... Want oh, oh, oh, wat is iedereen druk en ‘toe’ aan vakantie.

Maar wist je dat de laatste weken van een jaar net zo belangrijk zijn voor het groepsproces als de eerste weken? In de groepsdynamica hebben we het altijd over de ‘gouden weken’ (de start van de groepsvorming). En ook de 'zilveren weken' (het herijken na de kerstvakantie) hebben een plekje op de meeste schoolkalenders. Maar de laatste fase van het schooljaar gaat eerder gepaard met gezucht dan met een harmonieus en feestelijk afscheidsgevoel. En dat terwijl deze weken juist de confettiweken van het jaar zouden moeten zijn!

Ga aan de slag met een spetterend en (groeps)dynamische afronding van het jaar!

We zijn er bijna, we zijn er bijna….

Het einde van het jaar is in zicht.
De meeste toetsen zijn voorbij, rapporten misschien al geschreven, het zonnetje schijnt en iedereen leeft naar de vakantie toe. Maar het einde van het jaar betekent ook: afscheid nemen.

Dit is niet altijd makkelijk, maar het jaar is nog niet om. Tijd om hier actief mee aan de slag te gaan. Maak van deze laatste weken samen mooie confettiweken en sluit het jaar goed en positief af!

Wat ga jij missen?

Afscheid nemen, tja… dat hoort er ook bij. Iedereen neemt wel afscheid van iets: de school, een klasgenootje, het lokaal, de leerkracht, je vertrouwde plek, tafel en laatje… 

Een nieuw jaar brengt allemaal veranderingen met zich mee.

Bespreek met elkaar wat er volgend jaar anders zal zijn voor jezelf en wat je gaat missen.

LET OP!
Het is belangrijk dat leerlingen vanuit en over zichzelf spreken. Zo blijft het persoonlijk en gaan ze niet voor anderen dingen invullen en benoemen. “Ik ga het missen om grappen met Joris te maken.”  klinkt een stuk fijner dan “Joris gaat naar een andere school.”

Oh ja… dat weet ik nog wel!

Maar afscheid kan ook heel leuk zijn, want je kijkt naar het verleden en ook een beetje naar de toekomst. Blik eens terug op de geschiedenis van de groep.

Welke bijzondere dingen kunnen we noemen? Denk bijvoorbeeld aan jullie superleuke 1 april-grap! Of de grote ruzie om de verdwenen Pokémonplaatjes. De nieuwe baby van juf Anne-Lou. En wat dacht je van die keer dat Boushra uit het klimrek viel en haar arm brak, aiaiaiai!

Al die spannende, mooie, gekke of moeilijke dingen hoorden bij dit jaar en jullie groep.

Wat weten jullie nog? Welke momenten waren echt bijzonder? En van welke momenten hebben we iets geleerd? Wat zouden we nu echt anders doen?

Tip 1 Het is leuk om dit bijvoorbeeld te doen a.d.h.v. foto’s die het afgelopen schooljaar zijn gemaakt. Laat ze op het digibord zien. Maar… vergeet niet dat de leerlingen zelf ook momenten kunnen benoemen.

Tip 2 Verlaat groep 8 de school? Dan kun je dit onderdeel ook wat groter maken en verder terugblikken in de tijd! Superleuk toch, die kleuterfoto’s? ;)

Let’s go!

We gaan niet alleen maar praten over herinneringen en afscheid. We gaan ook iets doen!

Kies een van de onderstaande opdrachten om met je klas mee aan de slag te gaan:

1) Ra ra, wat is het?!
Welk duo lukt het om binnen twee minuten het kerstdiner uit te beelden?
En wie kent zijn klasgenoten zó goed dat het meteen geraden wordt?!

2) Ik ga naar volgend jaar en neem mee…
Dit is een variant op ‘Ik ga op vakantie en neem mee...’. Maar hier gaat het om dingen die je mee wilt nemen naar je volgende schooljaar.

3) Brief aan…
Welke belangrijke, leerzame tips en wijze lessen zou jij geven aan de leerlingen die volgend jaar in deze klas komen?

4) Speeddate met een missie
Wat neem je mee naar je volgende jaar en wat laat je achter? Dit deel je actief met je klasgenoten. 

TIP! Kies een vast moment om met de opdrachten bezig te zijn. Zo werk je op een actieve manier aan een positieve afronding van het jaar!

Intro - Ra ra, wat is het?!

Stap 1
Bereid als docent de opdracht voor door verschillende onderwerpen of gebeurtenissen op briefjes te schrijven. Doe deze opgevouwen in een doos.

Denk aan gebeurtenissen van afgelopen jaar: het kerstdiner, het schoolreisje, het sneeuwballengevecht, etc.

Je kunt ook kiezen voor belangrijke ‘schooldingen’. Hoe beeld je het rekenboek het beste uit? Of het klimrek op het schoolplein? Of misschien is het gewoon meester Rob!  ;)

Stap 2

Leg de spelregels uit en maak duo's. Je raadt en speelt in je duo.

Kies een variant:
Optie 1: uitbeelden voor de klas

Optie 2: tekenen op het bord

Eén duo pakt een briefje en beeldt uit/tekent wat er op staat. De duo’s in de klas raden.

Tip! Kies als docent welk duo er steeds aan de beurt is. Zo komt iedereen een keer aan de beurt.

Tip! Denk na over de klassenregels; laat je leerlingen roepen of steken ze hun vinger op?

Stap 3 - Let’s go!

Het is uitbeelden/tekenen geblazen!
Een duo pakt een briefje en bespreekt snel hoe ze gaan uitbeelden wat er op staat.

Is iedereen klaar? 3… 2… 1… GO!

Zet een timer op 2 minuten. Wie lukt het om uit te beelden en wie lukt het om te raden?

Is het geraden? Dan krijgt het ‘uitbeeldduo’ een punt én het duo dat het geraden heeft. Niet geraden? Dan heeft niemand een punt en het ‘uitbeeldduo’ vertelt wat er uitgebeeld werd.

Stap 4 - Zo… klaar!

En? Hoe ging het?
Wat was de beste tekening/voorstelling?
Wat was het grappigst, moeilijkst, mooist?

Tip! Wil je het spel deze week herhalen, laat dan alle leerlingen twee dingen op briefjes schrijven en in de doos stoppen.  

Intro - Ik ga naar volgend jaar en neem mee...

Wat neem jij allemaal mee naar het volgende jaar? Is dat je nieuwe hobby, je agenda die je echt niet kan missen of misschien een portie meer concentratie?!

Wie kent het spel niet: ‘Ik ga op vakantie en neem mee….!’

Stap 1:
Begin als leerkracht zelf het spel: “Ik ga naar volgend jaar en neem mee… bv: mijn glimlach!”

Noem vooral een positieve karaktertrek van jezelf om de leerlingen te inspireren!

Stap 2 - Speel het spel

Start bij de eerste leerling in de rij of kring. De basiszin wordt herhaald: “Ik ga naar volgend jaar en neem mee… mijn glimlach en…"

De truc is om al het voorgaande te herhalen en er zelf iets aan toe te voegen.

Wie kan het allemaal onthouden?

Je kan ervoor kiezen om door te gaan tot iedereen in de klas is geweest of ga door tot het niet meer lukt.

Stap 3 - Afsluiting

Is het jullie gelukt alles te onthouden?

Durft iemand het te proberen?

Sluit het spel af door nogmaals de rij af te gaan. Elke leerling zegt wat hij/zij zelf inbracht. Wat voor moois nemen jullie allemaal mee?

Intro - Brief aan…

Schrijf een brief aan de leerling die volgend jaar in dit leerjaar komt. Zit je bijvoorbeeld nu zelf in groep 7? Schrijf dan een brief aan iemand die volgend jaar in groep 7 zit.

Vertel in je brief hoe jij het schooljaar hebt beleefd. Wat heb je allemaal geleerd en wil je aan de ander meegeven/ vertellen?

Stap 1 - Eerst even nadenken

Denk goed na over wat je wilt schrijven.
Gebruik eventueel deze vragen om de leerlingen op gang te helpen:

• Hoe gedraag je je in deze groep?
• Wat zijn belangrijke afspraken?
  
• Wat ga je allemaal leren?
• Wat moet je echt weten van het lokaal?
• Wat moet je echt weten van de juf/meester?
• Wat is de beste plek in de klas? Waarom?
• Wat was je beste actie dit schooljaar?
• Welke tip geef je de ander graag mee voor hij/zij start aan dit leerjaar?
• Etc…

Stap 2 - Schrijf je brief!

Schrijf op wat je allemaal wilt vertellen. En vergeet niet om ook het leukste moment van het jaar te delen! Waar heb je echt om moeten lachen? Wat was te gek? Of wat was er echt succesvol en mag niet vergeten worden?!

OPTIONEEL
Creatieve variaties:

Tekenopdracht

Je kunt ook kiezen voor een beeldende variant. Laat de leerlingen bijvoorbeeld een tekening of strip maken van het afgelopen jaar. Wat moet een leerling allemaal weten van dit jaar? Hoe ziet dat eruit?

Videoboodschap
Laat de leerlingen een videoboodschap opnemen over afgelopen jaar. Dit kun je eenvoudig doen of er een wat langere media-les van maken. Het kan in groepjes, duo’s of individueel.

Het doel van deze opdracht is dat je de toekomstige leerlingen van deze groep tips geeft.

Geef drie concrete tips. Zeg dus letterlijk: Tip 1 … Tip 2 … Tip 3 … Gebruik ter inspiratie eventueel de vragenlijst uit slide 14.

Stap 3 - Afsluiten en bewaren die brief!

Bespreek hoe de leerlingen de opdrachten vonden. Wie wil er wat uit zijn brief voorlezen? Hoe zou het zijn om zo'n brief te krijgen aan het begin van het jaar?
Etc.

Vraag de leerlingen aan het eind van de les om hun brief in te leveren. Bewaar ze goed en gebruik ze bij de start van volgend schooljaar. Deze zijn straks ECHT voor de leerlingen die in deze groep komen!

Het zijn 'Succes volgend jaar'-brieven!

Intro - Speeddate met een missie!

Hoe sluit je het jaar leuk af? Wat laat je achter en wat neem je mee? Om erachter te komen hoe iedereen terugkijkt op afgelopen jaar/jaren, gaan we met elkaar speeddaten!

Deze speeddate heeft een missie: Wat neem je mee naar volgend jaar en wat laat je achter?

Stap 1 - Invullen

Docent:  

Deel de speeddateformulieren uit. Iedereen één.

Leerling: 

Kies 2 dingen die je hebt geleerd dit jaar, waar je trots op bent! Schrijf deze bij stap 1 op de oranje post-its.

Kies 2 dingen waar je niet trots op bent. Schrijf deze bij stap 1 op de gele post-its.

Let’s date!

Stap 2 - Zoek een klasgenoot op. Vertel elkaar wat je op je formulier hebt staan. Neem één van de antwoorden bij stap 1 op de oranje post-its over.. En één van de gele bij stap 1. Noteer deze op je eigen werkblad bij stap 2 en 3. 

Stap 3 - Ga door naar een andere klasgenoot. Die heeft als het goed is nu ook 2x3 post-its met antwoorden; vier van zichzelf en twee van een ander. Neem van elke rij één antwoord van hem/haar over dat je leuk of goed vindt. 

Blijf daten tot je formulier vol is!

Afsluiting

Laat de leerlingen iets vertellen wat ze hebben opgeschreven. Wat valt op? Zijn er veel dezelfde dingen genoemd? Of juist veel verschillende?

Noteer de antwoorden op het bord en/of praat er samen over na. Leg uit dat het belangrijk is om na te denken over jezelf; wat neem je mee en wat laat je achter? Een opgeruimd hoofd geeft ruimte voor een frisse start!

Let’s date!

Stap 2 - Zoek een klasgenoot op. Vertel elkaar wat je op je formulier hebt staan. Neem één van de antwoorden van de blauwe post-its van de ander over. En één van de roze. Noteer deze op je eigen werkblad bij geel en oranje.

Stap 3 - Ga door naar een andere klasgenoot. Die heeft als het goed is nu ook 2x3 post-its met antwoorden; vier van zichzelf en twee van een ander. Neem van elke rij één antwoord van hem/haar over dat je leuk of goed vindt.

Blijf daten tot je formulier vol is!

Afsluiting

Het is belangrijk om de les goed klassikaal af te sluiten.

Bespreek met de klas hoe ze deze les vonden.
Ga vooral in gesprek over hun eigen keuzes en ervaringen. Bespreek hoe ze nu denken over de verschillende facetten van de les.

Maak eventueel gebruik van onderstaande reflectievragen:

- Kwamen er herinneringen boven die je zelf misschien al was vergeten?

- Hoe vond je het om stil te staan bij het afgelopen jaar?

- Welke opdracht heeft je het meest verrast en waarom?

- Heb je iets van een klasgenoot gehoord wat je bijzonder vond?

- Hoe vond je het om vooruit te blikken naar het komende jaar?

Op naar het volgende jaar!

LINK

Vul deze vragenlijst (9 vragen) zelf in of met je klas!
Wij zijn heel blij met alle reacties, tips en feedback.

Alvast bedankt!

Team educatie / Respect Foundation

LEGE SLIDE