GS8 Grondstoffen uit den vreemde

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Modern imperialisme

Een Wereldrijk veroveren

Toenemende vraag

Door de industriële revolutie ontstaat er in Europa steeds meer vraag naar (nieuwe) grondstoffen.

(vb rubber, olie)

Welke koloniën had Nederland?

Kolonialisme

• Kolonialisme: in het bezit nemen (door Europese landen) van overzeese gebieden voor economisch of politiek voordeel

Europa verovert de wereld

Wat veranderde er?

vanaf 1870...

Europa verovert de wereld

Handel met de kustgebieden - kolonialisme

Het veroveren van gebieden om aan je eigen land toe te voegen - Modern Imperialisme

KOLONIALISME

Handel met de kustgebieden.

IMPERIALISME

Kolonialisme verandert van karakter. 

Het veroveren (en besturen) van gebieden om aan je eigen land toe te voegen.

Modern imperialisme

• Moederland controleert de hele kolonie.

• Gebruiken de landen en bevolking voor grondstoffen.

• Zo ontstonden grote rijken. (Britse imperium)

Naast de grondstoffen werden kolonies ook 

gebruikt als afzetgebied 

Welke economische motieven waren er voor het modern imperialisme?

1. grondstoffen en afzetmarkten
2. arbeidskrachten en grondstoffen
3. slaven en afzetmarkten
4. grondstoffen en eindprodukten

Kenmerken Modern Imperialisme

1. Periode 1870-1900 waar niet Europese landen zoveel mogelijk grondgebied in Azië en Afrika willen veroveren
2. Periode 1870-1970 waar Europese landen zoveel mogelijk grondgebied in Azië en Afrika willen veroveren
3. Periode 1870-1900 waar Europese landen zoveel mogelijk grondgebied in Azië en Afrika willen veroveren
4. Periode 1870-1900 waar Europese landen zoveel mogelijk grondgebied in Azië en Australië willen veroveren

"Het modern imperialisme kwam door de industrialisatie in Europa"
"Modern imperialisme en beschavingsoffensief gingen hand in hand"

1. alleen uitspraak 1 klopt
2. alleen uitspraak 2 klopt
3. geen van de uitspraken kloppen
4. beide uitspraken kloppen

 Modern imperialisme, oorzaken:

1. Industrieën hadden grondstoffen en afzetgebieden nodig
2. Door technologische verbeteringen werd modern impererialisme makkelijker
   
3. Nationalisme: als grootmacht had men koloniën nodig (prestige)
4. Ideële motieven: missie/zending en 'white man's burden'= superiotiteitsdenken

Rule Brittania.......

Modern Imperialisme

GEVOLGEN (voor kolonies)

• Andere machthebber - direct of indirect bestuur.  
  
• Bijdragen aan economie van het moederland
  
• Bevoorrechting van bevolkingsgroepen. 
  
• Willekeurige grenzen. 
  
• Nieuwe voorzieningen (wegen, onderwijs, gezondheidszorg).
  

Gevolgen voor de koloniën: politiek

Koloniën raken eigen bestuur kwijt

Koloniën worden direct of indirect bestuurd door de Europese mogendheden

Deel van de inheemse bevolking werd ingeschakeld bij het bestuur en het leger

Inheemse bevolking kan niet in opstand komen. Grote Westerse controle

Nederlands-Indië

In de 19e eeuw breidden Nederlanders hun gebieden in Indonesië steeds verder uit.

Ze noemden hun kolonie Nederlands-Indië.

Het Nederlandse wereldrijk

• De verovering van Nederlands-Indië gebeurde met veel geweld.  
• Tussen 1874 en 1914 voerde het Nederlands-Indische leger op Noord-Sumatra  een oorlog tegen strijdtroepen die zich onder de bevolking verschuilden en kleine aanvallen uitvoerden. 

Atjehoorlog

Het Nederlandse wereldrijk

• Geheel Indonesië werd een kolonie. 
• Ze dwongen de bevolking om onder andere suiker, tabak en koffie te verbouwen en aan Nederland te leveren.
• Nederland had ook kolonies in Amerika: Suriname en de Nederlandse Antillen.