4.5 Voorkomen van SOA's en zwangerschap

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Doel en begrippen 4.5

Je leert wat een SOA is en hoe je besmetting met een SOA kunt voorkomen.

Je leert welke methoden voor geboorteregeling er zijn.

begrippen: 

SOA, bacteriële SOA's, parasitaire SOA's, virale SOA's, HIV/ AIDS, virusremmers, hiv-remmers, chronische ziekte, seropositief, seronegatief, voorbehoedmiddel, anticonceptiemiddel, geboorteregeling, abortus, zuigcurettage, abortuspil, overtijdbehandeling

Wat weet jij al over SOA’s? 

Sexueel Overdraagbare Aandoeningen

‘Infecties die van mens op mens worden overgedragen via seksueel risicocontact’

https://www.youtube.com/watch?v=FRwgk-e5j9o

SOA (seksueel overdraagbare aandoening)

Oorzaak:

-bacteriële SOA (behandeling met antibiotica)

-parasitaire SOA (goed te behandelen)

-virale SOA (meestal geen genezing, alleen remming)

Hoe eerder behandeling, hoe minder schade.

Besmettingen

Besmetting via

Onveilige/onbeschermde seks (ook oraal!)

Vuile injectienaald

Ziekteverwekkers in lichaamsvocht

Bloed

Sperma (ook voorvocht)

Vaginaal vocht

Wat zijn de klachten door soa’s? 

vaginale jeuk, irritatie, pijn of branderig gevoel

rode plekjes, blaasjes, wratjes of zweertjes rond en in de penis, schaamlippen, vagina of anus

afscheiding uit de penis of vagina

pijn bij het plassen

koorts

eerste klachten manifesteren zich vaak pas weken later

Bacteriële soa’s

Chlamydia: bacteriële soa

Chlamydia: Veelvoorkomende bacteriële soa, soms zonder

opvallende symptomen.

Complicaties: Onbehandelde chlamydia kan leiden 

tot ernstige gezondheidsproblemen o.a. PID.

PID (Pelvic Inflammatory Disease): 

Schade aan baarmoeder, eileiders, en eierstokken.

Antibiotica Behandeling:

Effectieve medicatie tegen bacteriële infecties.

Voor virale soa's worden speciale 

medicijnen, genaamd virusremmers, 

gebruikt.

opdracht 61

De levenscyclus van het HIV-virus

Lees de tekst en bekijk vervolgens de video.

Binding en binnendringen: Het virus bindt zich aan CD4-receptoren op het oppervlak van een gastheercel; 

Reverse transcriptie: Het virale RNA wordt omgezet in DNA door het enzym reverse transcriptase. Dit virale DNA wordt vervolgens opgenomen in het DNA van de gastheercel;

Integratie: Het virale DNA wordt opgenomen in het DNA van de gastheercel met behulp van het enzym integrase. Op deze manier wordt het genetisch materiaal van het virus een permanent onderdeel van de gastheercel;

Transcriptie en translatie: De gastheercel begint het virale DNA te transcriberen en te vertalen, waardoor nieuwe virale RNA- en eiwitcomponenten worden geproduceerd; 

Assemblage: Nieuwe virale eiwitten en RNA-componenten worden samengevoegd om nieuwe virusdeeltjes te vormen.

HIV levenscyclus 

https://www.youtube.com/watch?v=GyofqO1TRjU

CD4 receptoren zitten op witte bloedcellen

opdrachten 62- 63- 64

Eisen goed voorbehoedsmiddelen (anticonceptiemiddel)

Voorkomt zwangerschap

Makkelijk in gebruik

Niet schadelijk voor gezondheid

Zwangerschap voorkomen

Natuurlijke methoden: Periodieke onthouding, Coïtus interruptus

Barrière-methoden: Condoom, Vrouwencondoom, Pessarium

Hormonale methoden:

De pil

Prikpil

Intra-uteriene methoden (IUD):

Spiraaltje

Sterilisatie:

Sterilisatie (man/vrouw)

opdracht 68

Tijdlijn tot zwangerschap

Noodmaatregelen

Na bevruchting

- Morning after pil. 

Te gebruiken tot 72 uur na seks te hebben gehad

Bevat grote hoeveelheid hormonen/ Voorkomt innesteling

- Morning-Afterspiraaltje:

Plaatsing door arts tot 5 dagen na onbeschermde seks.

Voorkomt innesteling in de baarmoeder.

- Afbreken zwangerschap:

Overtijdbehandeling (tot 16 dagen na verwachte menstruatie)

Abortus (zuigcurettage/ abortuspil. Tot 24 wk na bevruchting)

opdracht 69

Belangrijk om te weten

Een huisarts mag tegen niemand vertellen waarvoor je langs bent geweest (vanaf 16 jaar).

De pil wordt soms door de verzekering vergoed. Condooms kun je bij elke drogist kopen en online.

Doel en begrippen 4.5

Je leert wat een SOA is en hoe je besmetting met een SOA kunt voorkomen.

Je leert welke methoden voor geboorteregeling er zijn

SOA, bacteriële SOA's, Antibiotica, parasitaire SOA's, virale SOA's, HIV/ AIDS, virusremmers, hiv-remmers, chronische ziekte, seropositief, seronegatief, voorbehoedmiddel, anticonceptiemiddel, geboorteregeling, condoom, pessarium, anticonceptiepil, prikpil, hormonaal implantaat, spiraaltje, sterilisatie, periodieke onthouding, coïtus interruptus, morning-afterpil, morning-afterspiraaltje, abortus, abortuspil, overtijdbehandeling

Huiswerk

Lees paragraaf 4.5

Maak de opdrachten