4.1 Van stadstaat tot wereldrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 4

Het Romeinse rijk

4.1. Van stadstaat tot wereldrijk

Tijd van Grieken en Romeinen 

oudheid

(3000 v.Chr. - 500 n.Chr.)

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

• Je kunt uitleggen hoe het Romeinse Rijk zo groot kon worden
• Je kunt voorbeelden noemen van de invloed van de Griekse cultuur op de Romeinen

Romulus en Remus

Lang lang geleden.....

Koning Numitor, koning van Alba Longa

Zijn broer Amulius

Rhea,

Dochter van Numitor

Mars, god van de oorlog

... En zo ontstond Rome, of niet?

Ontstaan Rome

• mythologische verklaring: mythe van de twee broers Romulus en Remus

• wetenschappelijke verklaring: Rome is ontstaan uit een aantal dorpen die op de 7 heuvels bij de rivier de Tiber liggen. De dorpjes smolten samen tot een grote stad.

SPQR is de afkorting van het Latijnse Senatus Populusque Romanus, =  "De Senaat en het Volk van Rome", 

de officiële naam van het Romeinse Rijk.

De Etrusken

8ste eeuw v. Chr: Rome was nog een kleine stadstaat.

Etrusken maakten van Rome een stad:

• Tempel
• Burcht 
• Forum 

Rome had gunstige ligging

• rivier: De Tiber (rivier)
• handel met Griekse koloniën

Toen de macht van de Romeinen toenam, verdreven ze de Etrusken en  breidden de macht uit over heel Italië. 

uitbreiding RR

Rome had grote bevolkingsgroei -> Voedseltekort => voedsel door handel ingevoerd.

Conflicten met overige volkeren (Carthago).Noord-Afrikaanse stadstaat (huidige Tunisië)

De Punische oorlogen 264-146 v.Chr.

• Romeinen veroverden hierna alle gebieden rond de Middellandse Zee + andere gebieden (Gallie) => Imperium. 
• 
  
• De Romeinen werden rond 200 v.Chr. de baas in het Middellands Zeegebied en er ontstond een groot, nieuw rijk; het Imperium Romanum (Romeinse Rijk)!

Nu doen

wat: Maken: learnbeat 4.1 basisstof opdracht 1 en 2

Hoe: In stilte

als je klaar bent ga je opdracht 3 alvast bekijken en maken

Leerdoel

• Je kunt uitleggen hoe het Romeinse Rijk zo groot kon worden
• Je kunt voorbeelden noemen van de invloed van de Griekse cultuur op de Romeinen

Invloed van de Grieken

Romeinen bewonderde de Griekse cultuur.

146 v. Chr.: Romeinen veroveren Griekenland -> nemen Griekse geleerden, artsen, architecten en kunstenaars mee naar Rome 

-> Slaven

Grieks- Romeinse cultuur = klassieke cultuur

Opdracht:

Lees: 'Leren van de Grieken' (p. 69-70), noem minimaal 4 zaken die de Romeinen overnamen van de Grieken. Schrijf dit op in je schrift

Gevolg:

Romeinen leerden veel van de Grieken, zoals;

• Het gebruik van munten.
• Het alfabet, 
• Het bouwen van havens,
• Verbouwen van olijf olie en wijn. 
• Religie
• Beeldkunst, Bouwkunst

Leerdoel

• Je kunt uitleggen hoe het Romeinse Rijk zo groot kon worden
• Je kunt voorbeelden noemen van de invloed van de Griekse cultuur op de Romeinen

Hoe begin je een wereldrijk?

•  Bekijk de plaatjes hiernaast. Waarom heb je de erop afgebeelde dingen nodig om een wereldrijk te beginnen?
  

Het Romeinse wereldrijk

• Bij een overwinning kregen de soldaten een deel van de buit.
• Steeds groter leger, doordat onderworpen gebieden mee moesten vechten. 
• in 264 v.C. begonnen de romeinen aan de verovering van overzeese gebieden, en ze trokken naar het oosten. Zo werd het een Wereldrijk

Romeinse soldaten

• Vóór de 2e eeuw v.Chr. bestond het Romeins leger uit burgers die hun eigen uitrusting betaalden.
• Vanaf de 2e eeuw v.Chr. kwam er een beroepsleger (betaalde en getrainde soldaten).

• Veel arme mensen werden nu vrijwillig soldaat.

Sterk leger

beroepsleger: soldaten kregen een (goed) salaris

goed georganiseerd 

goed getraind en goed bewapend

werkten goed samen

goede discipline (strenge straffen)

Romeinse leger

Bestond uit legioenen (5000-6000 man)

Galliërs, Germanen, Friezen, Saksen   

De Romeinen bouwden ook veel wegen. Dat was goed voor zowel de handel als het verplaatsen van het leger!

Een Romeinse weg

                Romeinse wegen

Romeinse wegen 

Slaven

Krijgsgevangenen/ andere gevangen mensen + nakomelingen

Gekocht/ verkocht op markt. Bezit van hun meester

Taken: Huishouden, werken op het land/ steengroeven, mijnen en kleine bedrijven, roeiers, Gladiatoren etc.

Nu doen

wat: Maken: learnbeat 4.1 basisstof opdracht  3 en 4

Hoe: In stilte

als je klaar bent ga je opdracht 5 en 6 alvast bekijken en maken

Rome kon uitgroeien tot een wereldrijk door:

1. Dat de gebieden zich gewoon vrijwillig aansloten bij het rijk.
2. Dat de goden Romulus kracht gaven.
3. De hoge belastingen kreeg het rijk steeds meer geld.
4. Een groot leger, die steeds groter en beter werd.

afspelen vanaf 17:50 - 27:34 (Limes + cultuur)

1. Hoe noemden men de grens van het Romeinse rijk?

2. Hoe werd deze grens beschermd?

3. Hoe noemden de Romeinen de stam die van de Romeinen aan de Nederlandse grens onder de Rijn mochten wonen?

4. Wat moesten Bataven doen om in het gebied bij de Rijn te mogen blijven wonen?

5. Wat zijn gevolgen m.b.t. de Bataafse cultuur door de contacten met de Romeinen en hun cultuur? Noem minimaal 3 voorbeelden:

a.

b.

c.

npo.nl

afspelen vanaf 13:33

https://npo.nl/start/serie/het-verhaal-van-nederland/seizoen-1/romeinen-en-bataven/afspelen