H4.7 Het rijk van de dieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Thema 4 Ordening:

- Basisstof 7 het rijk van de dieren

Vandaag

Oefentoets vorige basisstoffen (20 minuten)

Het rijk van de dieren (25 minuten)

Afsluiting (5 minuten)

www.quizizz.com

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan je twee kenmerken noemen waarop dieren worden in gedeeld

Je kunt zeven stammen van het dierenrijk benoemen met bijbehorende kenmerken

Je kunt dieren in de juiste stam indelen met behulp van bijbehorende kenmerken en eigenschappen

Je kunt vijf verschillende klassen van gewervelden noemen met bijbehorende kenmerken

Dieren: Symmetrie

Symmetrie: Wanneer twee gelijke helften elkaars spiegelbeeld zijn

Symmetrie

Tweezijdig symmetrisch: De dieren zijn slechts op één manier in twee gelijke helften te verdelen.

Veelzijdig  symmetrisch: De dieren zijn op meerdere manieren in twee gelijke helften te verdelen.

Niet-symmetrisch: De dieren zijn op geen enkele manier in twee ongeveer gelijke helften te verdelen.

Dieren: Skelet

De stevige delen in of op het lichaam van een dier: Het skelet

Het skelet biedt stevigheid en bescherming

Twee skeletten:
- Inwendig skelet (sponsdier, zeekat en 

de mens)

- Uitwendig skelet ( mossel, slak en 
lieveheersbeestje)

- De meeste organismen zonder skelet leven
  in het water.

Verdeling binnen het dierenrijk

Verdeling van het aantal soorten per stam in het dierenrijk

Zeven stammen binnen het dierenrijk

• Sponzen
• Holtedieren
• Wormen
• Weekdieren
• Geleedpotigen
• Stekelhuidigen
• Gewervelden

Sponzen

Holtedieren

Wormen

Weekdieren

Geleedpotigen

Stekelhuidigen

Gewervelden

Grootste stam: Geleedpotigen

4.5 Geleedpotigen en gewervelden

Aan de slag

Oefenen met het indelen van geleedpotigen!

(Op biologiepagina:

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Geleedpotigen/geleedpotigen.htm)

Geleedpotigen

- De poten van geleedpotigen zijn geleed en opgebouwd uit kleine stukjes: de leden. Het lichaam is opgebouwd uit segmenten. Aan elk segment zitten poten. 

- Geleedpotigen hebben een uitwendig
skelet (pantser), dat niet meegroeit.
Daarom moeten ze vervellen. 

Ordenen geleedpotigen

Bij het ordenen van geleedpotigen kijk je naar het aantal segmenten en naar het aantal poten. Er zijn 4 groepen:

• veelpotigen 

• kreeftachtigen

• spinachtigen (gifkakigen)

• insecten (zespotigen)

Veelpotigen

- Het hele lijf bestaat uit segmenten

- Aan elk segment poten

Kreeftachtigen

- Het achterlijf bestaat uit segmenten

- 10 poten of meer

Spinachtigen

- Het lijf bestaat uit een kopborststuk en een achterlijf.

- 8 poten 

Insectachtigen

- Het lijf bestaat uit achterlijf, borststuk en kop

- 6 poten

Gewervelden

- Gewervelden hebben een
inwendig skelet met o.a. een wervelkolom.

- Bij het ordenen van gewervelden kijk je naar 4 kenmerken:

1 Huid: de huid is bedekt met schubben, slijm, veren of haren.

2 Lichaamstemperatuur: warmbloedig of koudbloedig.

3 Ademhalingsorganen: kieuwen, longen of door de huid.

4 Manier van voortplanten: baarmoeder of eieren. 

Warm- en koudbloedig

Bij warmbloedige dieren is de lichaamstemperatuur altijd hetzelfde (vogels en zoogdieren)

Bij koudbloedige dieren is de temperatuur van het lichaam gelijk aan de temperatuur van de omgeving. 

Manier van voortplanten:

Levendbarend              Eieren

5 groepen gewervelden

5 groepen gewervelden: de vissen, de amfibieën, de reptielen, de vogels en de zoogdieren

5 groepen gewervelden

5 groepen gewervelden

De leefomgeving

Gewervelde dieren komen voor in het water, op het land en in de lucht. Zoogdieren leven meestal op het land. Sommige zoogdieren, zoals walvissen, leven in de zee. 

Vogels leven meestal in de lucht, maar er zijn ook vogels die niet kunnen vliegen en op het land leven. 

Reptielen zijn meestal landdieren. De zeeschildpad, een reptiel, leeft in zee en komt alleen aan land om eieren te leggen.

Gewervelden

Alle dieren met een wervelkolom + wervels 

Gewervelden onderscheiden

Vijf kenmerken om de vijf klassen gewervelden te onderscheiden:

- De huid (bedekt met slijm, schubben, veren of haren)

- Lichaamstemperatuur (warmbloedig of koudbloedig)

- Ademhalingsorganen (longen, kieuwen of beide)

- De manier van voortplanten (eieren zonder schaal, kalkachtige schaal, leerachtige schaal of levendbarend)

- Het milieu 

Vissen en amfibieën

Reptielen

Vogels en zoogdieren

Volgende week

Maken opdracht 56, 57, 58, 61 t/m 63, 65, 67, 68 en 69

Maken in je schriftje: Begrippenlijst van basisstof 7