Communicatie - Roos van Leary

• Inspecteur Leefomgeving
• MBO
• Studiejaar 2

Roos van Leary

Wat wordt bedoeld met de zin: gedrag roept gedrag op?

Roos van Leary

Gedrag is te voorspellen. De Amerikaanse psycholoog Timothy Leary ontdekte dat de manier waarop mensen reageren in veel gevallen voorspelbaar is:

- Gedrag roept gedrag op

- Gedrag lokt gedrag uit

- Gedrag is te voorspellen en te beïnvloeden

Doel van de Roos van Leary

Als communicatie moeizaam verloopt, of als je merkt dat je iedere keer in dezelfde valkuil stapt, is het handig om de roos van Leary erbij te nemen om te zien wat er gebeurt.

Je leert de ander beter te begrijpen, én je leert jezelf beter te begrijpen! 

Opdracht

In welk kader herken je je eigen gedrag? Waarom?

Gedrag aanpassen

Ieder mens heeft van elke soort gedraging wel iets in zich

 Je kunt oefenen met gedrag.

Je kunt je gedrag op anderen aanpassen, en de ander beïnvloeden.

De Roos ven Leary geeft een weergave van verschillende gedragsmogelijkheden en het effect daarvan op anderen. Het geeft inzicht om bewust keuzes te maken in actie en reactie.

Mensen kunnen op 3 manieren reageren op elkaar:

1. complementair/aanvullend: dat is tegenovergesteld. (natuurlijke reactie)
2. of ze vertonen allebei hetzelfde gedrag: zelfde hokje
3. óf ze vertonen gedrag dat horizontaal staat aan elkaar: dat is constructief!
   

-hoe is dat in jouw casus. Heb jij een casus? zet het in de chat van het kanaal. dan nemen we deze als voorbeeld.

De basis: het assenstelsel

Mensen hebben in relaties met andere mensen twee basisbehoeften:

• We willen invloed hebben op anderen
  
• We willen erkend worden voor onze kwaliteiten
  

Je wilt graag dat andere mensen luisteren naar wat jij te zeggen hebt en dat ze er wat mee doen: je wilt effect hebben en zoekt naar erkenning voor jouw kwaliteiten. En daarnaast wil je er ook bij horen. Vanuit deze twee basisbehoeften is het assenstelsel van de Roos Van Leary opgebouwd.

Verticale as

 geeft mate van dominantie aan (de mate van invloed)

Horizontale as

geeft de mate van 'ik' dan wel 'wij' gerichte boodschappen aan (de mate van acceptatie)

Zo krijg je vier soorten gedragingen

• Bovengedrag: gericht op veel invloed uitoefenen
  
• Ondergedrag: niet of nauwelijks gericht op invloed uitoefenen
  
• Samengedrag: gericht op acceptatie
  
• Tegengedrag: gericht op andere belangen dan acceptatie (vaak gericht op resultaat)
  

Stelling

"Gedrag lokt gedrag uit"

Gedrag roept gedrag op

Het staat nooit helemaal los van elkaar. Jij wordt boos omdat een ander zich raar gedraagt in jouw ogen, je helpt als iemand om hulp vraagt. Enzovoort. Dat is actie-reactie. En hoewel dat automatisch lijkt te gebeuren, liggen daar toch spelregels aan ten grondslag. Deze volgen wij onbewust. Je leest ze hieronder:

• Bovengedrag roept ondergedrag op
  
• Omgekeerd roept ondergedrag, bovengedrag op
  
• Samengedrag roept samengedrag op
  
• Tegengedrag roept tegengedrag op
  

• Boven-samengedrag roept onder-samengedrag op. Iets makkelijker omschreven. Leidend gedrag leidt bijna altijd tot volgend.
  
• Dit geldt andersom ook: onder-samengedrag roept boven-samengedrag op. Volgend gedrag nodigt uit om leidend gedrag te vertonen.

• Boven-tegengedrag roept onder-tegengedrag op. In simpeler taal: aanvallend gedrag roept verdedigend gedrag op.
  
• Dit geldt andersom ook: onder-tegengedrag roept boven-tegengedrag op. Verdedigend gedrag vraagt om een aanvallende reactie.
  

Kijken naar wat werkt!

Als je wilt dat de ander leidend gedrag gaat vertonen, stel jezelf dan volgend op. Bijvoorbeeld: Als je wilt dat een ander eens met ideeën komt of zelf zijn problemen oplost, dan houd je je eigen ideeën voor je net zolang tot de ander met ideeën komt.

Wil je dat de ander vaker volgend gedrag laat zien, dan moet je zelf meer de leiding op je nemen. Bijvoorbeeld door initiatief naar je toe te trekken : Ik wil graag met je lunchen. Laten we deze keer in het eetcafé aan de overkant gaan zitten. Het is dan afwachten wat dat oplevert.

Wil je dat de ander stopt met het aanvallende gedrag, dan kun je zelf ophouden je te verdedigen.

Wil je tenslotte dat de ander niet altijd in de verdediging zit, zorg dan dat jij niet gaat aanvallen.

https:

Eindopdracht

Eindopdracht Roos van Leary: in Teams