Intro en 3.2 Amsterdam stapelmarkt van de wereld (leerdoel 1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

-Start nieuw onderwerp (toetsen maandag)

-Doelenboekje

Begrippen: Gouden Eeuw / Republiek/ Stapelmarkt / handelskapitalisme

Duo's

Wat is commerciële landbouw? Zoek het samen op!

Vandaag:

Start De Republiek in de Gouden Eeuw(H3)

- Hoe groeide Amsterdam uit tot een stapelmarkt?

- Wat is een stapelmarkt? 

2 minuten in duo's

Republiek?

Gouden Eeuw?

Welke tijd?

Een goede plek

• Nederland lag/ligt gunstig gelegen aan de zee. In het midden tussen Zuid-Europa en Noord-Europa.
• Amsterdam en Antwerpen zijn hierdoor belangrijke havensteden.

Stadsbewoners en stapelmarkt

• Een groot deel van de bevolking tijdens de Gouden Eeuw woonde in de stad. De bevolking groeide snel in deze tijd.

• Boeren konden niet de hele bevolking voorzien van voedsel, waardoor Amsterdam begon met het importeren van graan uit de Oostzee.

Moedernegotie

- Steden groeien

- De oostzeehandel: het halen van graan

- Later ook ijzer en hout voor de scheepswerven, woningen, koetsen enz. 

- Moedernegotie 

Stapelmarkt

• Amsterdam werd een belangrijke handelsplek. Goederen van plekken uit overal in de wereld werden in Amsterdamse pakhuizen opgeslagen en later verhandeld. Amsterdam werd de stapelmarkt* van Europa.

*Plaats waar handelswaar tijdelijk wordt opgeslagen, om van daaruit verder te worden verhandeld.

Informatie

- uitwisselen van kennis

- lessen over AK (de wereld)

- small talk
- roddels

Informatie-stapelmarkt

Schelde afgesloten

• Antwerpen was eerst de belangrijkste haven van de wereld, maar in Spaanse handen..

• De weg naar de Antwerpse haven wordt door Nederland afgesloten, zodat de haven niet meer kan worden bereikt.

Handelskapitalisme

Winst proberen te maken door handel te drijven én door gekochte materialen en grondstoffen te laten bewerken en daarna te verkopen met meer winst noemen we handelskapitalisme.

Immigratie

• Amsterdam groeit uit tot een echte wereldstad en overal vandaan trekken mensen naar Amsterdam.

- Een beter bestaan

- Door oorlog in andere landen

- Vervolging vanwege geloof

Specialisatie en commerciële landbouw

• Nu er via Amsterdam genoeg graan voor brood en pap binnenkwam, loonde het voor de boeren niet meer om graan op hun akkers te verbouwen.

• Nederlandse boeren gaan voortaan specialiseren in de productie van melk, boter, kaas, vlees, vlas/hennep en turf.

Specialisatie en commerciële landbouw

• De boeren produceerden voortaan niet alleen voor het eigen dorp, maar voor de hele Republiek en ook het buitenland. 

• Die marktgerichte manier van boerenbedrijvigheid noemen we commerciële landbouw.

https:

Oostzeehandel is handel met:

1. ZUID-AFRIKA
2. AZIË
3. POLEN EN ZWEDEN
4. DUITSLAND

Waar handelde men voornamelijk in met de oostzeehandel?

1. zout wol hout
2. graan hout ijzer
3. wol laken hout
4. graan textiel zout

Hoe werd de Oostzeehandel door de Hollanders ook wel genoemd?

1. De moederzeehandel
2. De moedernegotie
3. De moederspecialisatie
4. De moederhandel

Waarom werd de Oostzeehandel 'moedernegotie genoemd'?

1. De VOC werd de vader negotie genoemd
2. Het gebied rondom de Oostzee lag het dichtstbij Nederland.
3. De Oostzeehandel leverde vooral graan en hout dat gebruikt werd op de scheepswerven
4. De handel met de Oostzee werd zo belangrijk dat er veel geld mee werd verdiend dan met enige andere handel

Waarom werd Amsterdam de stapelmarkt genoemd?