4V Middeleeuwen - De terugkeer van steden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Kenmerken van de vroege middeleeuwen

Leerdoelen

• Een aantal oorzaken noemen voor de opleving van de handel;
  
• Met een aantal voorbeelden uitleggen hoe kooplieden en landsheren de groei van de handel stimuleerden;
  
• Uitleggen welk belang stadsbewoners en landsheren hadden bij stadsrechten;
  
• Beschrijven dat er in steden groepen mensen leefden met verschillende bestuurlijke en economische rechten;
  
• Uitleggen welke invloed de pest had op de economische groei op korte en lange termijn;
  
• Uitleggen welke invloed de opkomst van nieuwe steden had op het feodale stelsel.

Oorzaken verstedelijking

1. Verbeteringen in de landbouw.

Verbeteringen in de landbouw

1. Drieslagstelsel
2. Ontginningen
3. Ijzeren ploegen

Drieslagstelsel

Bij het 'drieslagstelsel' werd een deel van de grond om een dorp gebruikt voor zomergraan en een deel voor wintergraan. Een derde deel lag braak. Dit betekent dat het niet gebruikt werd zodat het weer voedingstoffen (stikstof, fosfaan) kon verzamelen. Het grondgebruik werd zo ieder jaar doorgedraaid. 

Een voorbeeld van ontginningen van grond is het inpolderen van land in Nederland. Dit begon rond het jaar 1000, toen een groot gedeelte van Nederland nog onder water lag of heel moerassig was. Water werd weggepompt om nieuwe landbouwgrond te maken, waardoor er meer voedsel geproduceerd kon worden. 

De ijzeren ploeg

Vanaf de 5de eeuw werden er meerdere uitvindingen gedaan die het bewerken van land makkelijker maakte. Niet alleen deze ploeg, maar ook bijvoorbeeld een nieuw halster voor paarden zorgden voor gestage verbetering van de landbouw. 

Waarom zorgt een verbetering van de landbouw voor een groei in handel?

Gevolgen groei van de handel

• Ontstaan regionale markten (zowel in bestaande steden als nieuwe vestigingen die hierdoor ontstonden).
• Opleving van langeafstandshandel op bijvoorbeeld jaarmarkten in grotere steden. 
• Koningen en lagere heren proberen handel te bevorderen door kooplieden bescherming te bieden. 
• Heropleven geldeconomie.

Hoe zou je dit antwoord verbeteren?

Wat voor concrete economische gevolgen kan je nog meer bedenken?

Hoe zou je deze antwoorden verbeteren?