Herhaling hoofdstuk 6

• Economie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Herhaling hoofdstuk 6

Evenwichtsprijs berekenen 

• Evenwichtsprijs bereken qa = qv
• qa = 2P – 20 en qv = -3P + 100
• evenwicht bij qa = qv
• 2P – 20 = -3P + 100 
• 5P – 20 = +100 
• 5P = 120 

• P = 120/5 = 24 euro 
• qa = 2 X 24 – 20 = 28 = Evenwichtshoeveelheid

Evenwichtshoeveelheid berekenen 

• Qa = Qv
  
• -2 P + 100 = 4 P – 80
  
• -6 P – 180
  
• P = 30 euro
  
• P = 30 invullen in Qa of Qv geeft Qa = Qv = 40 

Evenwichtsprijs berekenen qa = qv in stapjes

• 2P – 20 = -3P + 100 de P moet voor het = teken komen te staan dus +3P aan beide kanten
  
• 5P – 20 = +100 de absolute getallen moeten na het = teken komen te staan dus + 20 beide kanten
• 5P = 120 we willen maar 1P weten, dus beide kanten delen door 5
  
• P = 120/5 = 24 euro de prijs waarbij vraag en aanbod aan elkaar gelijk is, evenwichtsprijs
  

Aan de slag!

Pak bouwsteen 6.1  a.b en c erbij (pagina 89 en 90). 

Je werkt zelfstandig in stilte!

qa = 4P - 80
qv = -2P + 100
Bereken de evenwichtsprijs en -hoeveelheid

1. P = 30 q = 40
2. P = 30 qa = 40
3. P = 30 euro q = 400

Prijsmechanisme

Prijsmechanisme 

Vraag

Aanbod

Prijsmechanisme

Hoe?

Meer aanbod dan vraag:

        prijs omlaag          vraag omhoog/aanbod omlaag

enz, enz, enz                                    Vraag en aanbod in evenwicht

Verschuiving van de vraag- en aanbodlijn om andere redenen dan de prijs!!!

Verschuiven vraag- of aanbodlijn

Als er iets verandert waarbij bij dezelfde prijs toch meer of minder vraag of aanbod is, moet de vraag- of aanbodvergelijking worden aangepast:

Bijvoorbeeld:

• Prijzen van andere soortgelijke producten (vraag wijzigt)
• Hoger of lager inkomen (vraag wijzigt)
• Inkoopprijs voor aanbieders wordt hoger (aanbod wijzigt

Maximale betalingsbereidheid

Maximale betalingsbereidheid:  De prijs die consumenten/vragers maximaal willen betalen voor het product of de dienst

Hoe berekenen?

Stel de vergelijking voor de vraag gelijk aan 0 (Qv = 0)

Voorbeeld: 

Qv = -200P + 1.000 = 0,                 -1000 = -200P,                    P = 5 

Minimale leveringsbereidheid

Minimale leveringsbereidheid:  De minimale prijs waarbij de aanbieders van het product of de dienst willen leveren. 

Hoe berekenen?

Stel de vergelijking voor het aanbod gelijk aan 0 (Qa = 0)

Voorbeeld: 

Qa = 400P -500 = 0,                 500 = 400P,                    P = 1,25

Bij marktevenwicht is .....

1. het aanbod gelijk aan de vraag
2. de prijs gelijk
3. de hoeveelheid gelijk

Als de prijs van een product verandert dan zal.....

1. er een verschuiving van de lijn plaatsvinden
2. er een verschuiving op de lijn plaatsvinden
3. er helemaal niets gebeuren

De afkorting qa betekent.....

1. gevraagde hoeveelheid
2. aangeboden hoeveelheid
3. hoeveelheid

Qa = 1,5P – 7
Qv = -P + 18
Bereken de evenwichtsprijs en -hoeveelheid

1. P = 10 q = 18
2. P = 10 q = 8
3. P = 12,50 q = 11,75

Markt, marktevenwicht berekenen en tekenen

qa = qv

Qa = Qv →1,5P – 7 = -P + 18 

2,5P = 25 → P = 10. De marktprijs is € 10. 

Qa = 1,5 × 10 – 7 = 8; Qv = -10 + 18 = 8

De vrager (afnemer)

Als jij iets wilt kopen, dan ben je aan afnemer: je vraagt of verlangt naar een product of dienst. 

In een markt kan er één afnemer zijn, een beperkt aantal afnemers of veel afnemers.

Als jij naar de bioscoop gaat, is de bioscoopeigenaar dan een vrager of aanbieder?

1. Vrager
2. Aanbieder
3. Geen van beide

Als de bioscoopeigenaar een nieuwe film koopt bij een filmmaker, is hij dan een vrager of aanbieder?

1. Vrager
2. Aanbieder
3. Geen van beide

Aanbieders

Een aanbieder is aanwezig op de markt om goederen of diensten te verkopen aan haar vragers. 

In een markt kan je één aanbieder, een beperkt aantal aanbieders of veel aanbieders hebben

De betalingsbereidheid van consumenten kunnen we laten zien door middel van de formule Qv = -200P + 1.000 (voorbeeld). Welk verband is er tussen de prijs en de gevraagde hoeveelheid? Maak de zin kloppend:

Als de prijs stijgt, (stijgt/daalt) de vraag en als de prijs daalt, (stijgt/daalt) de vraag

1. daalt, daalt
2. stijgt, stijgt
3. daalt, stijgt
4. stijgt, daalt

De leveringsbereidheid van producenten kunnen we laten zien door middel van de formule Qa = 400P - 500 (voorbeeld). Welk verband is er tussen de prijs en de aangeboden hoeveelheid? Maak de zin kloppend:

Als de prijs stijgt, (stijgt/daalt) de vraag en als de prijs daalt, (stijgt/daalt) de vraag

1. daalt, daalt
2. stijgt, stijgt
3. daalt, stijgt
4. stijgt, daalt

De evenwichtsprijs is de prijs waarbij vraag- en aanbod in evenwicht zijn.

Om de evenwichtsprijs (Pe) te berekenen kun je:

1. De vraaglijn tekenen en hier het middelpunt van nemen
2. De aanbodlijn tekenen en hier het middelpunt van nemen
3. De vergelijkingen van vraag (Qv) en aanbod (Qa) aan elkaar gelijkstellen
4. De vergelijking voor de vraag (Qv) gelijk stellen aan 0

Consumeren en investeren

Consumeren: Het kopen van goederen of diensten door                                                                            gezinnen om in hun behoeften te voorzien

• Primaire goederen of diensten --> WEL noodzakelijk om te leven
• Luxe goederen of diensten --> NIET noodzakelijk om te leven

--> reageren verschillend op prijsverandering

Investeren: Het kopen door bedrijven van goederen of diensten                           die ingezet worden bij het productieproces

Verschillende markten

Concrete markt: Waar vragers (kopers) en aanbieders (verkopers) elkaar                                               ontmoeten 

               zoals winkel, marktkraam, veiling, supermarkt, internet

Abstracte markt: Het geheel van vraag naar en aanbod van een goed of                                                  dienst (óf arbeid, vermogen, valuta) --> evenwichtsprijs

               geen sprake van plaats waar vragers en aanbieders elkaar ontmoeten

Abstracte- of concrete markt

De markt

De supermarkt

Concrete Markt

De huizenmarkt

De oliemarkt

Abstracte markt

Arbeidsmarkt

Aanbod van arbeid

Vraag naar arbeid

Werkende zelfstandige

Werknemers in loondienst

Werklozen

Gevulde arbeidsplekken

Beroepsbevolking

Werkgelegenheid

Nog te vullen arbeidsplekken

Vacatures

Werkende zelfstandige

Werknemers in loondienst

Werkende beroepsbevolking

Werk zoekende  beroepsbevolking

Primaire goederen of luxe goederen?

Noodzakelijk om te leven

Niet noodzakelijk om te leven

Vraag naar arbeid

Aanbod van arbeid 

Vraag naar arbeid

Vraag naar arbeid vanuit...

• ondernemingen
• niet-commerciële organisaties
• vacatures 

Aanbod van arbeid

Alle mensen die werk hebben of zoeken voor minimaal 1 uur per week.

• werknemers
• zelfstandigen
• werklozen

Werkgelegenheid

Werkgelegenheid = alle arbeidsplaatsen bij bedrijven en de overheid

Vacatures = alle openstaande banen

Vraag naar arbeid = werkgelegenheid + vacatures

Arbeidsproductiviteit

Arbeidsproductiviteit: Productie(waarde) per persoon in                                                                 bepaalde periode

                                                   productie(waarde)

Arbeidsproductiviteit =   werkgelegenheid

Arbeidsproductiviteit

Hoe meer werkende, hoe hoger de productie, hoe hoger de welvaart.

Arbeidsproductiviteit (apt)= Wat een persoon kan produceren in een bepaalde tijd

Conclusie

Als de arbeidsproductiviteit stijgt, worden er meer producten gemaakt door hetzelfde aantal mensen, en neemt de welvaart per persoon toe.

Waardoor kan de arbeidsproductiviteit toenemen?

• technologische ontwikkeling, zoals automatisering en mechanisering
  
• betere arbeidsverdeling (wie doet wat, specialisatie)
  
•  scholing
  
• prestatiebeloning (bonus)
• arbeidsomstandigheden

Bij bedrijf dat 56 miljoen iPhones per jaar maakt zijn 2.000 mensen
in dienst. Deze mensen werken 36 uur per week en zijn per jaar 6 weken
vrij.

Bereken de arbeidsproductiviteit in iPhones per medewerker per jaar.

Bij bedrijf dat 56 miljoen iPhones per jaar maakt zijn 2.000 mensen
in dienst. Deze mensen werken 36 uur per week en zijn per jaar 6 weken
vrij.
Bereken de arbeidsproductiviteit in iPhones per uur per medewerker.
Rond af op 1 decimaal

Voorbeeld

Bruto Binnenlands Product (BBP)

= productiewaarde: € 812 miljard

Beroepsbevolking 9,3 miljoen

arbeidsproductiviteit = 

€ 812 miljard/ 9,3 miljoen = € 87.311

Stel dat 

2020 NL, BBP = € 812 miljard

beroepsbevolking 9,3 miljoen 

2021 NL, BBP = € 837 miljard

beroepsbevolking 9,3 miljoen 

Wat gebeurt er dan? 

Stel dat 

2020 NL, BBP = € 812 miljard

beroepsbevolking 9,3 miljoen 

2021 NL, BBP = € 837 miljard

beroepsbevolking 9,3 miljoen 

met hetzelfde aantal mensen is nu meer 

geproduceerd, onze welvaart neemt toe

Beroepsbevolking

Werkloosheidspercentage

Werkloosheidspercentage

Aantal werklozen/ beroepsbevolking x 100%

Van een land is de productiewaarde
€ 500 miljard. De arbeidsproductiviteit is € 40.000 per persoon. Hoeveel mensen werken er in dit land?

In een land is de arbeidsproductiviteit € 40.000 per persoon. Er wordt
nu werkgelegenheid geboden aan 12,5 miljoen mensen.
5% van de beroepsbevolking is echter nog werkloos. Met welk bedrag
moet de productiewaarde van het land stijgen zodat er geen
werkloosheid meer is?

Uitleg 

In een land is de arbeidsproductiviteit € 40.000 per persoon. Er wordt

nu werkgelegenheid geboden aan 12,5 miljoen mensen. 5% van de beroepsbevolking is echter nog werkloos. Met welk bedrag moet de productiewaarde van het land stijgen zodat er geen werkloosheid meer is?

Als 5% werkloos is, dan is 95% dus aan het werk: 

12.500.000/95 x 5 = 657.895 

657.895 x € 40.000 = € 26.315.800.000

De maximale betalingsbereidheid

Bij de vraag van 0  willen mensen het product niet meer kopen

Qv = 0

Stel ik heb de formule Qv = -20P+600

1. Qv vervang ik dan voor 0 en ik wil de P aan de andere kant overhouden

2. 0 = -20P + 600 

3. - 600 aan de rechterzijde, dus ook aan de linkerzijde

4. -600 = -20P

5. -600 : -20 = 30.  P = dus 30 bij een vraag van 0`

6. 30 euro is dus de maximale betalingsbereidheid 

Gegeven is Qv = -5p + 45 en Qa = p - 5
Wat is de maximale betalingsbereidheid?

Wat is de minimale leveringsbereidheid bij Qa = 400P - 500?

Vraag c

Omzet = evenwichtsprijs x evenwictshoeveelheid

Kosten = Kosten per product X evenwichtshoeveelheid

-----------------------------------------------------------------------

Winst

Vraag c

Omzet = 24 x 28 = 672

Kosten = kosten per product 20 euro X 28 = 560

-----------------------------------------------------------------------

Winst= €112