Vitale functies

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

Vitale functies

handelingen

* Bloeddruk meten op de hand

* Bloeddruk meten automatisch

* Temperatuur meten

* Pols tellen

* Ademfrequentie

* Zuurstofsaturatie

* Pijnscore

vijf vitale organen

hart , hersenen, longen, nieren en lever

Vitale functies

Bewustzijn

(Disability)

Ademhaling

(Breathing)

Circulatie

(Circulation)

Temperatuur

(Exposure)

Luchtweg

(Airway)

Vitale functies

Vitale functies meten

• Bloeddruk-meten
• saturatie-meten
• polsslag-meten
• temperatuur-meten
• ademhaling-meten

Hart en bloedvaten

hypertensie =hoge bloeddruk

* Erfelijk

* Overgewicht

* Stress

* Overmatig alcoholgebruik

* Teveel zout

hypotensie=lage bloeddruk

* Bloedverlies

* Medicatie

* Allergische reactie

* Teveel alcohol

* Hartinfarct

* Uitdroging

* Letsel

* Hartslag : 60-80 keer/ minuut

* Systolische bloeddruk (bovendruk) : als hart samentrekt

* Diastolische bloeddruk (onderdruk): als hart ontspant

* Druk het hoogst in slagaders (arterien)

* Druk laag in haarvaten

Normaalwaarden en afwijkingen

* Systole normaal 120 mmHg

* Diastole normaal 80 mm Hg

* Hypertensie systole > 140 , diastole > 90

* Hypotensie systole <90 , diastole <60

Tachycardie 

hartslag >100

* stress 

* inspanning

* pijn

* koorts

* hartafwijking

* anemie

* bloedverlies

Bradycardie

hartslag < 60

* hoge leeftijd

* (teveel) medicatie

* slaapapneu

* hypothyreoidie

* hartaandoening

Longen

Ademhaling

* 12-16 keer per minuut

* 5-6 liter per minuut bij rustige ademhaling

* in rust uitademing passief

* bij inspanning per minuut max 170 liter

* dan uitademing ook actief

* Zuurstof door wand aan rode bloedcel -> weefsels

* CO2 afgegeven aan bloed ->

longblaasjes -> uitademen

* alle longblaasjes 1/2 tennisveld

*O2 saturatie >95%

Temperatuur

Lichaamstemperatuur

* Normaal 36,5 - 37,5 graden

* Ochtend lager dan avond

* Rectale meting meest nauwkeurig

* Orale meting + 0,3 graad (roken, kauwgom, drinken)

* Axillair + 0,5-1,0 graad

* Oor (niet bij ontsteking of trommelvliesaandoening)

Normale temp 37,5 - 38

lichte koorts 38,1 - 38,5

matige koorts 38,6 - 39,0

hoge koorts > 39,1 

>42 hyperthermie, mogelijk hersenschade/overlijden

PRAKTIJK

Bloeddruk

* 1e meting: links en rechts

* vervolgen aan arm met hoogste meting

* 2 metingen, neem gemiddelde

* juiste plaatsing manchet/stethoscoop

* zittende houding / liggend

* bovenarm niveau hart

* handpalm omhoog

* niet praten/benen kruisen!

Pols tellen

* 2 vingers op polsslagader

* tel 30 sec

* vermenigvuldig met 2 = slagen/min

* regulair/irregulair

Ademhaling

* niet tegen cliënt zeggen wat je gaat doen 

* Tel 30 sec. vermenigvuldig x2= AH/min

* regelmatig/onregelmatig

*diep/oppervlakkig

Pulsoximeter

* Geen koude handen

* Geen nagellak

* Kalknagels

* Teen ook mogelijk

* Voorkeur wijs- of middelvinger

Temperatuur

* Zorg voor een schoon oor (geen wattenstaafje gebruiken)

* gehoorapparaat 5 min eerder verwijderen

* thermometer reinigen/dopje gebruiken

Pijnscore VAS

* cognitieve beperking niet betrouwbaar

* pijnscore > 4 behoeft actie

* pijn is subjectief, dus wat de client zegt dat het is!

Glasgow Coma Schaal