Europa - 3e klas

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Europa & Duurzaamheid op het Nicolaas

Waarom deze dag?

• Het Nicolaas Lyceum is een EPAS- school.
• EPAS staat voor European Parlement Ambassador School
  
• Het doel hiervan is dat onze leerlingen meer kennis krijgen over de Europese Unie
• Vandaag gaat het m.n.  over de EU & duurzaamheid

De EU en WIJ

Als je een burger van een EU-land bent, dan ben je ook een Europees burger. Maar wat betekent dit in

de praktijk? Wat heeft de Europese Unie voor ons gedaan? Om te beginnen, leven we in tijden van

vrede, wat op zich al een hele prestatie is. Maar Europa doet meer...

De EU & Duurzaamheid

- Wat is de EU?

- Hoe werkt de EU?

- Wat betekent de EU voor mij?
- De Green Deal

- Wat heeft Impact?

- Duurzaamheidscompetitie

 

Hoeveel landen zijn lid van de Europese Unie?

1. 27
2. 18
3. 24
4. 21

Afbeelding: paars is Europese continent, blauw is EU.

Hoe werkt de EU?

• De kern van de EU wordt gevormd door haar 27 lidstaten en hun burgers. Het unieke kenmerk van de EU is dat deze lidstaten, hoewel zij soeverein en onafhankelijk blijven, een deel van hun soevereiniteit bundelen om samen te werken waar dat zinvol is waar dat van toegevoegde waarde is. 
• In de praktijk betekent dit dat de lidstaten sommige besluitvormings- bevoegdheden aan de door hen gecreëerde gemeenschappelijke instellingen overdragen, zodat besluiten over specifieke onderwerpen die van gemeenschappelijk belang zijn, democratisch op EU-niveau kunnen worden genomen.

Soevereiniteit 

In essentie gaat soevereiniteit over de zelfbeschikking van staten. Een staat is soeverein wanneer hij binnen zijn grondgebied het hoogste gezag voert. 

met welke thema's zou de EU zich volgens jou bezig moeten houden?

Welke thema's vergen de inzet van meer landen in  de EU/ kun je niet als individueel land aanpakken??

Overzicht van beleidsterreinen en thema's waarmee de EU zich bezighoudt.

WELKE ROL SPEELT DE EU IN JOUW DAGELIJKS LEVEN?

Op welke gebieden heeft de EU volgens jou al veel gedaan dat invloed heeft op jou leven?

Betalen met de euro

In 20 landen binnen de Europese Unie kun je nu met de euro betalen. Deze landen vormen samen de Eurozone. 7 lidstaten van de Europese Unie gebruiken de euro (nog) niet. Op Denemarken na (heeft een uitzondering bedongen) zijn al deze landen verplicht om op termijn de euro in te voeren.

Hierna volgen een aantal voorbeelden, deze lijst is niet volledig. Opmaat naar de Green Deal, waarover de rest van de les gaat.

Betalen met de Euro kan in: België, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Kroatië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Slovenië, Cyprus, Malta, Slowakije, Estland, Letland en Litouwen.

Reizen zonder paspoort

Als Europees burger kun je zonder paspoort binnen de 27

“Schengenlanden” reizen: 23 EU-landen (België, Denemarken,

Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije,

Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië en Zweden) plus IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland.

Studeren en werken in de EU

Dankzij de EU kan iedereen deelnemen aan het vrije verkeer tussen de EU-landen. Vrij verkeer geldt niet alleen voor reizen en vakanties. Het betekent ook dat je het recht hebt om:

•  overal in de EU stage te lopen en te studeren onder dezelfde voorwaarden als nationale onderdanen;
• overal in de EU te werken en te profiteren van de kansen die de EU-brede arbeidsmarkt biedt.

Mobiele telefonie en internet

Het gebruik van mobiele telefoons en andere “slimme” apparaten in het buitenland is in de afgelopen jaren veel goedkoper geworden. De EU-regels hebben de kosten aanzienlijk verlaagd (met meer dan 90 % ten opzichtevan 2007) door tariefplafonds in te voeren. In juni 2017 zijn de roamingtarieven afgeschaft; wanneer je je telefoon in het buitenland gebruikt, betaal je nu hetzelfde tarief als thuis.

Milieu en Klimaat: Green Deal

Klimaatverandering en milieu-aantasting zetten de toekomst van Europa en de wereld op het spel. Het antwoord van de EU hierop is de Europese Green Deal, die de EU omvormt tot een moderne, grondstoffenefficiënte en concurrerende economie:

• een netto-uitstoot van broeikasgassen van nul tegen 2050
  
• economische groei zonder uitputting van grondstoffen
  
• geen mens of regio die aan zijn lot wordt overgelaten

commission.europa.eu

Klik de video en de subtitles aan!

YOUth are in Charge!

De Nederlandse Eurocommissaris op het gebied van klimaat Frans Timmermans zei over de Green Deal het volgende: “With the European Green Deal to guide our way, we shall get there.” 

Maar nu vraag jij je misschien af wat JIJ kan doen, juist als er al plannen gemaakt worden op een veel hoger niveau! Die grootschalige verduurzaming lijkt immers iets voor de politieken industrie. Maar juist jongeren hebben al laten zien dat zij ook een grote invloed kunnen hebben, denk aan Greta Thunberg en Boyan Slat.  

En met die gedachte in het achterhoofd willen wij jou in deze les uitdagen! Uitdagen om na te denken hoe jij jouw invloed op het klimaat, maar vooral ook

die in jouw omgeving (denk aan jouw school, huis, straat, sportvereniging, stad, land en EU) zou kunnen verduurzamen

Op welke gebieden zou jij nog kunnen bijdragen aan verduurzaming?

Impact op het klimaat: (On)zichtbaar?!

Als we kijken naar onze eigen invloed/eigen omgeving, dan zouden we ons op de volgende 4 onderwerpen kunnen richten:

1. Eten en Drinken

2. Spullen en Kleding

3. Vervoer

4. Wonen en energieverbruik

Wij weten dat het menselijk gedrag veel invloed uitoefent op onze omgeving en dus ook op de natuur en het leven om ons heen, ons ecosysteem. De belangrijkste invloeden zie je in de

afbeelding. 

Nu denk jij, wanneer je naar het plaatje kijkt, misschien wel ‘dat valt nogal mee.’ Ik vis niet, ik werk niet in de landbouw of in een chemische fabriek. Maar wij realiseren ons niet dat wij een hele grote invloed op het milieu hebben in onze rol als consument: door wat we eten, waar we naar toe reizen, wat voor nieuwe spullen we kopen en hoe we wonen. Hiervoor hebben we veel producten en diensten nodig en die hebben weer invloed op ons ecosysteem, soms zichtbaar maar ook vaak onzichtbaar.

Zichtbare impact

 Zichtbare impact is eenvoudigweg heel duidelijk zichtbaar: 

Het is bijvoorbeeld de uitstoot van vieze gassen door auto’s en vrachtwagens, maar ook zwerfafval dat blijft liggen op straat en uiteindelijk in de natuur terecht komt. 

Onzichtbare impact

Processen die geen duidelijke of directe sporen nalaten of plaatsvinden aan de andere kant van de wereld. Bijvoorbeeld:

• Al het water en eten dat koeien nodig hebben voordat een stuk vlees op jouw bord komt
• De enorme mijnen die gegraven worden in de zoektocht naar de zeldzame materialen die nodig zijn om chips voor jouw telefoon of laptop te maken.

De impact verschilt per persoon en

natuurlijk bezitten de meeste jongeren nog geen auto of huis. Toch is het belangrijk om je ervan bewust te zijn dat ook als jij jouw huisgenoten vraagt om jou met de auto naar bijvoorbeeld

de sportvereniging te brengen of wanneer jij de verwarming in het huis hoger zet, dit invloed heeft op de impact van het hele gezin. 

Schat je eigen impact

Kijk op https://mijnverborgenimpact.nl/

en vul de meting in. 

Hoeveel aardes verbruik jij ongeveer?

Over welk verbruik was je het meest verrast?

EU competitie Duurzaamheid

• Win een reis naar Brussel!
• Lees samen p.22 - p.25 in de Module YOUth are  in Charge
• Wie willen er samen aan de eindopdracht werken? Maak groepjes van 4 max. 5

We gaan niet met alle leerlingen het hele boekje doorwerken, dat kost veel te veel tijd. Daarom eerst: expert- opdracht. Zie volgende sheet!

Beginnen met expertopdracht

• Verdeel binnen de groepjes de nummers 1 t/m 4 (doe dit nu)
• Nummers 1, 2, 3 en 4  gaan eerst per nummer bijelkaar zitten en werken aan 1 onderwerp uit het boekje: You(th) in Charge
• Nr. 1 = Eten en Drinken, Nr.2 = Spullen en kleding, Nr. 3 Vervoer en Nr. 4 = Wonen en Energieverbruik 
• Per groepje: Lees de tekst over jullie onderwerp.
• Per groepje: bedenk een aantal concrete acties die je zou kunnen uitvoeren op dit onderwerp. Schrijf ze op. Met deze kennis ga je terug naar je eigen groep

10 a 15 min? Kijk zelf even goed hoe lang de leerlingen 'effectief' aan het werk zijn.

Stappenplan: stap 1 en 2

Lees samen p.26-28 van de Module
Werk met je groepje stap 1 en 2 uit.

 Resultaat: een plan van aanpak voor een actie waarmee je je eigen leefomgeving gaat verduurzamen.

Er is een sheet met tips beschikbaar bij de materialen. Deze kun je ter inspiratie met de leerlingen delen.

Hoe nu verder?

- Goedkeuring van jullie plan van aanpak door mentor

- Plan uitvoeren

- in de mentorles werken aan de evaluatie en het verslag

- Voor 8 Maart inleveren bij mentor. 

- Verkiezing beste per klas en beste van de school.