Biologie examen 2019 1 , met hints (deel 3)

BiologieExamen VMBO-TL 2019
met Hints
1 / 21
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

In deze les zitten 21 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

BiologieExamen VMBO-TL 2019
met Hints

Slide 1 - Tekstslide

Schubbeneters

Slide 2 - Tekstslide

Hoe heet de theorie die verklaart hoe in de loop van de tijd door mutatie
en selectie nieuwe soorten ontstaan uit een gemeenschappelijke
voorouder?
Denk goed na: in welk hoofdstuk hadden we het over mutatie en selectie?? Gaat er een belletje rinkelen??
1
We hebben het ook in dit hoofdstuk over Darwin gehad. Hij heeft deze theorie ontwikkeld.
Zijn omschrijving van de theorie was: survival of the fittest.... (dat is niet het antwoord)
2
Dit is leerwerk... als je het nog niet weet, zoek het dan op
3

Slide 3 - Open vraag

Welke groep vissen is volgens de stamboom het langst geleden als aparte
groep ontstaan?
Sleep het vinkje naar het goede antwoord





Kijk goed op de informatie. Je ziet er een stamboom staan.
Volg de lijnen goed, zoals we getraind hebben
1
Naar links is het oudst
2
Begin aan de linkerkant.
Dat is het oudst.
Als je met je vinger de lijnen volgt, zie je dat bij de eerste splitsing de prinses van Burundi al is ontstaan
3
B blauwe regenboogvis
C Plecodus
E prinses van Burundi 
D schubbeneter
A Petrochromis

Slide 4 - Sleepvraag

Aan welke groep vissen is een schubbeneter het meest verwant volgens de stamboom?
Kijk naar de informatie.
Kijk daarbij goed naar de stamboom
1
Zoek in de stamboom de schubbeneter op.
Ga nu met je vinger langs de lijntjes.
Welke vis komt uit de eerste vertakking?
2
Lukt het nog niet?
Oefen met het werkblad: evolutie
3
A
aan de Petrochromis
B
aan de blauwe regenboogvis
C
aan de Plecodus
D
aan de prinses van Burundi

Slide 5 - Quizvraag

Uit kruisingsproeven blijkt dat de eigenschappen linksmondig en rechtsmondig erfelijk zijn. In de tabel staan de resultaten van enkele
kruisingen met schubbeneters.
Het gen voor rechtsmondig is recessief.
Uit welke kruising kun je dat met zekerheid afleiden?
Wat is dominant?
Wat is recessief?
Schrijf dit op!!
Schrijf ook de mogelijke genotypes met hun fenotypes op.
1
Rechtsmondig is recessief, dus linksmondig is dan dominant
RR => linksmondig homozygoot
Rr => linksmondig heterozygoot
rr => rechtsmondig, altijd homozygoot.
Je weet als er twee ouders zijn die hetzelfde uiterlijk hebben, en er ontstaat een kind met een ander uiterlijk, dat het uiterlijk van de ouders dominant is, en beide ouders zijn heterozygoot
2
Je weet als er twee ouders zijn die hetzelfde uiterlijk hebben, en er ontstaat een kind met een ander uiterlijk, dat het uiterlijk van de ouders dominant is, en beide ouders zijn heterozygoot.
Zoek dus naar twee dezelfde ouders, waarbij je ziet dat er ook kinderen ontstaan die er anders uitzien dan de ouders
3
A
kruising 1
B
kruising 2
C
kruising 3
D
dat kan je niet zeggen

Slide 6 - Quizvraag

De zwarte populier

Slide 7 - Tekstslide

Timo vraagt zich af of de populier zich geslachtelijk voortplant.
Is uit bovenstaande beschrijving van Timo af te leiden of de populierzich geslachtelijk kan voortplanten? Leg je antwoord uit.
Wat is geslachtelijke voortplanting?
Hoe herken je dat?
1
Bij geslachtelijke voortplanting heb je te maken met bloemen en vruchten. Lees je iets in de tekst over bloemen en of vruchten?
2
In de informatie staat bloeitijd. Wat bloeit er??
In de informatie staat: verspreiding zaden..
Wat weet je nu over geslachtelijk/ongeslachtelijk
3
info

Slide 8 - Open vraag

Zwarte populieren hebben óf alleen
mannelijke óf alleen vrouwelijke
bloemen. In de afbeelding zie je deze twee typen
bloemen.
In welk type bloem ontstaan de zaden?
Noteer de letter en leg je antwoord uit.
In welk deel van de bloem groeit het zaad??
1
Het zaad groeit in het vrouwelijk deel van de bloem
2
Hoe heet het vrouwelijk deel van de bloem?
De Stamper
3

Slide 9 - Open vraag

Zwarte populieren hebben windbestuiving.
Noteer een kenmerk van bloemen met windbestuiving.
Een windbloem verspreid de stuifmeelkorrels met behulp van de wind.
wat weet jij nog over de windbloem?
1
De windbloem heeft geen dingen nodig die insekten lokken...
2
Een windbloem heeft aanpassingen zodat de wind makkelijk de stuifmeelkorrels kan verspreiden en de stempel makkelijk de stuifmeelkorrels kan opvangen 
3

Slide 10 - Open vraag

Uit knoppen aan de wortels van een zwarte populier kunnen nieuwe
zwarte populieren groeien. Een bioloog wil van een groepje van vier zwarte populieren bepalen of ze uit aparte zaden opgegroeid zijn, of uit de wortels van één boom. Hij
onderzoekt daarvoor het DNA van elke boom. Uit het resultaat trekt hij de
conclusie dat de bomen uit één boom zijn ontstaan.
Leg uit wat het resultaat van het DNA-onderzoek was.
Een windbloem verspreid de stuifmeelkorrels met behulp van de wind.
wat weet jij nog over de windbloem?
1
De windbloem heeft geen dingen nodig die insekten lokken...
2
Een windbloem heeft aanpassingen zodat de wind makkelijk de stuifmeelkorrels kan verspreiden en de stempel makkelijk de stuifmeelkorrels kan opvangen 
3

Slide 11 - Open vraag

Slide 12 - Tekstslide

In de tekst hierboven worden enkele veel gebruikte voorbehoedmiddelen genoemd.
Noteer een andere betrouwbare manier waarop zowel mannen als
vrouwen ervoor kunnen zorgen dat ze geen kinderen krijgen.
info
Lees de vraag goed: er worden al voorbehoedsmiddelen genoemd, maar er wordt om een ANDER voorbehoedsmiddel gevraagd
1
Er wordt al condoom, anticonceptiepil en spiraaltje genoemd.
Welke andere manieren zijn er nog om zwangerschap te voorkomen?
2
Denk goed na: en als je het echt nog niet weet: pak even het boek erbij, en zoek alle methoden op waarmee je zwangerschap kan voorkomen
3

Slide 13 - Open vraag

Hierboven is het voorplantingsstelsel van een man afgebeeld.
Welke letter in de afbeelding geeft een orgaan aan waarin een
kunststofpropje wordt aangebracht als voorbehoedmiddel?
info
Kijk goed naar het plaatje? Schrijf eerst eens alle namen op..... Welke onderdeel voldoet aan de omschrijving?
1
In de tekst wordt gemeld, dat de zaadleider wordt geblokkeerd. Welke letter wijst naar de zaadleider?
2
Denk goed na: en als je het echt nog niet weet: pak even het boek erbij, en zoek het plaatje op van het voortplantingsorgaan van de man
3

Slide 14 - Open vraag

Na het aanbrengen van kunststofpropjes in de voortplantingsorganen van
een man verandert de samenstelling van het sperma.
Schrijf de naam op van een orgaan dat stoffen maakt die dan nog wél
in het sperma aanwezig zijn.
info
Waaruit bestaat sperma?
Het bestaat uit.....
1
Waaruit bestaat sperma?
Het bestaat uit zaadcellen en zaadvocht.
Waar wordt zaadvocht gemaakt?
2
Zaadvocht wordt gemaakt in twee onderdelen, je hoeft er maar 1 te noemen.
Denk goed na: en als je het echt nog niet weet: pak even het boek erbij, en zoek het plaatje op van het voortplantingsorgaan van de man, en kijk naar het stukje over sperma...
3

Slide 15 - Open vraag

Welke letter in de afbeelding geeft de plaats aan waar een
SILCS zich bevindt, als deze juist is aangebracht?
info
Hoe werkt een pessarium? 
Het zorgt ervoor dat spermacellen de baarmoeder niet kunnen bereiken.
Kijk naar het plaatje: waar is dat handig
1
Kijk naar het plaatje: waar zit de baarmoeder?
Hoe kan je dat afsluiten?
2
Denk goed na: en als je het echt nog niet weet: pak even het boek erbij, en zoek het plaatje op van het voortplantingsorgaan van de vrouw, en zoek de baarmoeder op.... welk deel wordt afgesloten door het pessarium
3

Slide 16 - Open vraag

Kasia gebruikt de SILCS volgens voorschrift.
Leg uit op welke twee manieren de SILCS Kasia
beschermt tegen zwangerschap.
info
Heb je de informatie goed gelezen?
Klik nog een keer op het info knopje en lees het nog een keer
Hier staat het antwoord in!!
1
Hoe kan er bevruchting plaatsvinden?
ALs er een zaadcel bij de eicel komt.
De SILCS zorgt ervoor dat dit niet kan gebeuren.
Hoe??
2
De SILCS zorgt ervoor dat de zaadcellen niet bij de eicel kunnen komen.
door tegen te houden en nog op een manier
LEES DE TEKST GOED
3

Slide 17 - Open vraag

In de informatie staat dat een microchip hormoon afgeeft om een zwangerschap te voorkomen.
Wat is de werking van dit hormoon?
info
Lees de informatie goed!!
Eigenlijk staat het antwoord hier al bijna in
1
Lees de informatie goed!!
Eigenlijk staat het antwoord hier al bijna in.
In de informatie staat, dat er een hormoon vrij komt.
Er staat ook, dat dit hormoon dezelfde werking heeft als een anticonceptiepil. Wat is de werking van de anticonceptiepil?
2
In de informatie staat, dat er een hormoon vrij komt.
Er staat ook, dat dit hormoon dezelfde werking heeft als een anticonceptiepil. Wat is de werking van de anticonceptiepil?
Het belangrijkste is, dat de eicel niet vrijkomt door dit hormoon.
welk antwoord hoort hierbij??
3
A
A Het bevordert de menstruatie.
B
B Het doodt de zaadcellen.
C
C Het doodt een bevruchte eicel.
D
D Het voorkomt de ovulatie.

Slide 18 - Quizvraag

Hierboven zie je een doorsnede van de huid.
Welke letter in de afbeelding geeft de laag aan waarin een microchip
als voorbehoedmiddel wordt aangebracht?
info
Heb je de informatie goed gelezen?
Klik nog een keer op het info knopje en lees het nog een keer
Hier staat het antwoord in!! namelijk in welke laag het wordt ingebracht
1
De chip wordt ingebracht in het onderhuids bindweefsel
Kijk naar het plaatje: wat is het onderhuids bindweefsel?
2
Als je het plaatje van de huid nog niet kent, zoek het plaatje op
3

Slide 19 - Open vraag

Eén van de vier diagrammen laat de
hoeveelheid hormoon in het bloed
zien, na plaatsing van een implantatiestaafje.
Welk diagram is dat?
info
Lees de informatie goed!!
Eigenlijk staat het antwoord hier al bijna in!
Hoe wordt het hormoon het bij de implantatiestaaf afgegeven
1
Lees de informatie goed!!
Eigenlijk staat het antwoord hier al bijna in.
In de informatie staat, dat er een hormoon vrij komt.
Er staat ook, hoe het implantatiestaafje het vrijgeeft. En daar gaat deze vraag over. 
2
Het implantatiestaafje geeft eerst veel hormoon af, maar later minder.
Dit staat letterlijk in de tekst.
Hoe kan je dat zien in een grafiek?
Het is eerst meer en dan wordt het minder..... 
Grafiek 1 blijft gelijk
Grafiek 2 wordt meer/minder/meer enzovoorts
Die zijn dus niet goed.
Welke is het wel??

3
A
A diagram P
B
B diagram Q
C
C diagram R
D
D diagram S

Slide 20 - Quizvraag

Slide 21 - Tekstslide